Καμπαναριό του 15ου αιώνα στην Κεφαλονιά
Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί μας, να αποστέλλετε και να μοιράζεστε κρίσεις, σχόλια, απόψεις, στην ηλεκτρονική διεύθυνση : amalgamaparamythias@gmail.com
Με εκτίμηση,
Η Ομάδα Διαχείρισης
Τετάρτη 29 Μαΐου 2024
Αγία Θεοδοσία η Παρθένος
Πνίγει θαλάσσης Θεοδοσίαν ὕδωρ,
Τρέφει δὲ Χριστὸς εἰς ἀναψυχῆς ὕδωρ.
Εἰκάδι Θεοδοσίην ἐνάτῃ πέφνε ῥεῦμα θαλάσσης.
Η Αγία Θεοδοσία καταγόταν από την Τύρο της Φοινίκης και δεν είχε μόνο παρθενικό σώμα, αλλά και παρθενική ψυχή. Από ηλικία 18 χρονών, έλαμπε για το ζήλο και τη θερμή της πίστη, ανάμεσα στις νεαρές ειδωλολάτρισσες γυναίκες. Αυτό καταγγέλθηκε στον άρχοντα Ουρβανό, που με κάθε δελεαστικό τρόπο προσπάθησε να την πείσει να αρνηθεί το Χριστό. Όμως η παρθένος Θεοδοσία έμεινε αμετακίνητη στο Ιερό της πιστεύω. Ο Ουρβανός, βλέποντας την αδάμαστη επιμονή της, εξοργίστηκε και με θηριώδη τρόπο έσπασε τα κόκκαλά της και πριόνισε τις σάρκες της. Έπειτα, την πλησίασε και της πρότεινε να αλλαξοπιστήσει, έστω και την τελευταία στιγμή, και αυτός θα θεράπευε αμέσως τις πληγές της. Η Θεοδοσία μισοπεθαμένη απάντησε: «Είμαι χριστιανή». Τότε ο τύραννος διέταξε και την έριξαν στη θάλασσα, οπού και παρέδωσε το πνεύμα της.
Μεσοπεντηκοστή
Ἑστὼς διδάσκει τῆς ἑορτῆς ἐν μέσῳ,
Χριστὸς Μεσσίας τῶν διδασκάλων μέσον.
Την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου πανηγυρίζει η Εκκλησία μας μία μεγάλη δεσποτική εορτή, την εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Τα βυζαντινά χρόνια, η εορτή της Μεσοπεντηκοστής ήταν η μεγάλη εορτή της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και συνέτρεχαν κατ’ αυτή στον μεγάλο ναό πλήθη λαού. Δεν έχει κανείς παρά να ανοίξει την Έκθεση της Βασιλείου Τάξεως (Κεφ. 26) του Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου για να δει το επίσημο τυπικό του εορτασμού, όπως ετελείτο μέχρι την Μεσοπεντηκοστή του έτους 903 μ.Χ. στον ναό του Αγίου Μωκίου στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι δηλαδή την ημέρα που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ του Σοφού (11 Μαΐου 903 μ.Χ.). Εκεί υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή του λαμπρού πανηγυρισμού, που καταλαμβάνει ολόκληρες σελίδες και καθορίζει με την γνωστή παράξενη βυζαντινή ορολογία, πως ο αυτοκράτωρ το πρωί της εορτής με τα επίσημα βασιλικά του ενδύματα και την συνοδεία του ξεκινούσε από το ιερό παλάτι για να μεταβεί στον ναό του αγίου Μωκίου, όπου θα ετελείτο η θεία λειτουργία. Σε λίγο έφθανε η λιτανεία με επί κεφαλής τον πατριάρχη, και βασιλεύς και πατριάρχης εισήρχοντο επισήμως στον ναό. Η θεία λειτουργία ετελείτο με την συνήθη στις μεγάλες εορτές βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Μετά από αυτήν ο αυτοκράτωρ παρέθετε πρόγευμα, στο οποίο έπαιρνε μέρος και ο πατριάρχης. Και πάλι ο βασιλεύς υπό τις επευφημίες του πλήθους «Εἰς πολλούς καί ἀγαθούς χρόνους ὁ Θεός ἀγάγει τήν βασιλείαν ὑμῶν» και με πολλούς ενδιαμέσους σταθμούς επέστρεφε στο ιερό παλάτι.
Τρίτη 28 Μαΐου 2024
ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΤΗΣ «ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΙΕΡΟΣΥΝΗΣ» ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ;
(Σχόλιο στην πρόσφατη «χειροτονία» διακόνισσας)
Όπως έχουμε και άλλοτε τονίσει, η καθιέρωση από ορισμένες προτεσταντικές κοινότητες, όπως αυτής των Αγγλικανών, της «χειροτονίας» των γυναικών σ’ όλους τους βαθμούς της Ιερωσύνης, μέχρι και του Επισκόπου, οφείλεται στην επικράτηση καινοφανών θεολογικών αντιλήψεων στους κόλπους του Προτεσταντισμού σχετικά με το θέμα αυτό, που είναι σαφώς ξένες προς το περιεχόμενο της αντιστοίχου διδασκαλίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας. Έχουν δε την αφετηρία τους, κατά κύριον λόγον, στην απόρριψη υπό των Προτεσταντών σύνολης της Εκκλησιαστικής και Πατερικής μας Παραδόσεως.
Μετά τη «Σύνοδο» της Κρήτης, στις συνοδικές αποφάσεις της οποίας, ως γνωστόν, το έργο και η «θεολογική» παραγωγή του Π.Σ.Ε. καταφάσκεται και επαινείται, (αντί απορρίψεως), αναζωπυρώθηκε και πάλι το εν λόγω θέμα από γνωστούς κύκλους, στην προσπάθειά τους να φέρουν σε ακόμη μεγαλύτερη προσέγγιση την Ορθοδοξία με τον Προτεσταντισμό μέσα στα πλαίσια του οικουμενιστικού γίγνεσθαι. Πριν μερικά χρόνια, και συγκεκριμένα το 2020, πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη Διεθνές Συμπόσιο με τίτλο: «Διακόνισσες: Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον». Σύμφωνα με σχετική ανοικτή επιστολή της διοργανωτικής επιτροπής προς τις Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες: «Το συμπόσιο εξέτασε από επιστημονική και εκκλησιαστική προοπτική τον θεσμό των διακονισσών της Εκκλησίας, τόσο κατά τους πρώτους όσο και κατά τους επόμενους αιώνες, καθώς και τις σύγχρονες αντιδράσεις και επιφυλάξεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών και άλλων χριστιανικών παραδόσεων». Ακολουθούν στην επιστολή οι λόγοι, οι οποίοι καθιστούν την αναβίωση του θεσμού των διακονισσών ως «επείγουσα ανάγκη».
Ἡ τελευταία ὁμιλία πρὸς τὸν λαόν
Κωνσταντῖνος ΙΑ´ Παλαιολόγος
(ὀλίγον πρὸ τῆς Ἁλώσεως)
Ἐμεῖς μέν, εὐγενέστατοι Ἄρχοντες καὶ ἐκλαμπρότατοι δήμαρχοι καὶ στρατηγοὶ καὶ γενναιότατοι στρατιῶται καὶ πᾶς ὁ πιστὸς καὶ τίμιος λαός, καλὸς οἴδατε ὅτι ἔφθασεν ἡ Ὥρα καὶ ὁ ἐχθρὸς τῆς πίστεως ἡμῶν βούλεται ἵνα μετὰ πάσης τέχνης καὶ μηχανῆς ἰσχυροτέρως στενοχωρήσῃ ἡμᾶς καὶ πόλεμον σφοδρὸν μετὰ συμπλοκῆς μεγάλης καὶ συρρήξεως ἐκ τῆς χέρσου καὶ θαλάσσης δώσῃ ἡμῶν μετὰ πάσης δυνάμεως, ἵνα, εἰ δυνατόν, ὡς ὄφις τὸν ἰὸν ἐκχύσῃ καὶ ὡς λέων ἀνήμερος καταπίῃ ἡμᾶς. Διὰ τοῦτο λέγω καὶ παρακαλῶ ὑμᾶς ἵνα στῆτε ἀνδρείως καὶ μετὰ γενναίας ψυχῆς, ὡς πάντοτε ἕως τοῦ νῦν ἐποιήσατε, κατὰ τὸν Ἐχθρῶν τῆς πίστεως ἡμῶν. Παραδίδωμι δὲ ὑμῖν τὴν ἐκλαμπροτάτην καὶ περίφημον ταύτην πόλιν καὶ πατρίδα ἡμῶν καὶ βασιλεύουσαν τῶν πόλεων. Καλῶς οὖν οἴδατε, ἀδελφοί, ὅτι διὰ τέσσερά τινα ὀφείλεται κοινῶς ἐσμεν πάντες ἵνα προτιμήσωμεν ἀποθανεῖν μᾶλλον ἢ ζῆν, πρῶτον μὲν ὅπερ τῆς πίστεως ἡμῶν καὶ εὐσεβείας, δεύτερον δὲ ὅπερ πατρίδος, τρίτον ὅπερ τοῦ βασιλέως ὡς Χριστοῦ Κυρίου, καὶ τέταρτον ὅπερ συγγενῶν καὶ φίλων. Λοιπόν, ἀδελφοί, ἐὰν χρεῶσταί ἐσμεν ὑπὲρ ἑνὸς ἐκ τῶν τεσσάρων ἀγωνίζεσθαι ἕως θανάτου πολλὰ μᾶλλον ὅπερ πάντων ἡμεῖς, ὡς βλέπετε προφανῶς, καὶ ἐκ πάντων μέλλομεν ζημιωθῆναι.
Πέμπτη 23 Μαΐου 2024
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ «ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΚΑΜΕ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΘΗΚΑΜΕ!» της Αγγελικής Γιαννάκη
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ «ΚΙ ΕΜΕΙΣ ΒΑΣΑΝΙΣΤΗΚΑΜΕ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΑΘΗΚΑΜΕ!»
της Αγγελικής Γιαννάκη*
H γερμανική Κατοχή αποτέλεσε μια δύσκολη και σκληρή περίοδο, με πείνα, φτώχεια, αρρώστιες και θανάτους. Τα βασανιστήρια των κατακτητών στιγμάτισαν τους Έλληνες, σωματικά και ψυχολογικά. Ηρωική στάθηκε και η αντίσταση των γυναικών, οι οποίες καλούνταν να αντιμετωπίσουν καθημερινά κακουχίες και κινδύνους. Οι γυναίκες είχαν ένα διπλό πόλεμο: την αντίσταση στον κατακτητή και τον αγώνα για την επιβίωση της οικογένειάς τους. Οι μαρτυρίες της Ιωάννας Τσάτσου, συζύγου του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τσάτσου και της Άλκης Ζέη, σπουδαίας πεζογράφου και συγγραφέα καταγράφουν τον αγώνα των γυναικών.
Κυριακή 19 Μαΐου 2024
Το ντοκιμαντέρ που συνέβαλε στην επιστροφή των λειψάνων των Αγίων Φανέντων (Video)
Το INKEFALONIA.GR δημοσιεύει σήμερα το ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στους Άγιους Φανέντες που δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του πρώην Δήμου Σάμης το 2007.
Η παραγωγή του ντοκιμαντέρ συνέβαλε στην επιστροφή των λειψάνων των Αγίων Φανέντων από τη Βενετία στο ομώνυμο εκκλησάκι της Σάμης.
Την αφήγηση κάνει ο πατήρ Γιώργος Αντζουλάτος ενώ η σκηνοθεσία είναι του Γιάννη Παπαδάτου.
Σάββατο 4 Μαΐου 2024
Πάσχα των Ελλήνων~Γιώργος Νταλάρας ~ Pasxa ton Ellinon~George Dalaras
Πάσχα των Ελλήνων
Στίχοι: Γιώργος Θέμελης
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Πρώτη εκτέλεση: Γιώργος Νταλάρας
Πάσχα των Ελλήνων Πάσχα
Πάσχα της αγάπης Πάσχα
Πάσχα των αγγέλων
Ήλιος κι ανατέλλεις
Πάσχα μέγα Πάσχα
ήλιος φωτοδότης
των Ελλήνων Πάσχα
Η Ανάσταση των νεκρών, όπως την οραματίστηκε ο προφήτης Ιεζεκιήλ (κεφ. 37 1-14)
Ό Κύριος με έλαβε δια της χειρός Του και με εξήγαγεν ό Κύριος (εκ της οικίας μου), αφού με έφερε σε κατάστασιν εκστάσεως και με τοποθέτησε εν μέσω μιας πεδιάδος. Ή πεδιάδα δε αύτη ήτο γεμάτη από ανθρώπινα οστά.
Και με περιέφερε γύρω-γύρω από τα οστά και είδον ότι ήσαν παρά πολλά, καταλαμβάνοντα όλην την επιφάνεια της πεδιάδας, ήσαν δε τελείως ξηρά.
Και είπεν ό Κύριος προς με:
Υιέ άνθρωπου, είναι δυνατόν να επανέλθουν στην ζωήν αυτά τα οστά; Και εγώ απήντησα: Κύριε, Κύριε, Σύ (μόνον) γνωρίζεις αυτά τα πράγματα.
Και είπεν ό Κύριος προς με:
+ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ: «ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΩΝ ΕΓΚΥΚΛΙΩΝ ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ» (ΕΓΚΥΚΛΙΟΙ ΔΕΣΠΟΤΙΚΩΝ ΕΟΡΤΩΝ: ΠΑΣΧΑ _ 4/1997)
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4/1997
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ. 124
ΣΕΡΑΦΕΙΜ
διά τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ἐπίσκοπος καί Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Καστορίας
πρός τό χριστεπώνυμο πλήρωμα τῆς καθ’ Ἡμᾶς Ἱερᾶς
Μητροπόλεως
Ἀδελφοί μου Χριστιανοί,
«Θανάτου ἑορτάζομεν νέκρωσιν, ἅδου τήν καθαίρεσιν,
ἄλλης βιοτῆς τῆς αἰωνίου, ἀπαρχήν».
Αὐτό εἶναι, ἀδελφοί μου, τό αἰσιόδοξο μήνυμα τῆς σημερινῆς ἡμέρας, τό μήνυμα τῆς νίκης τοῦ φωτός, ἡ ὑπερκόσμια νοητή καί παραδείσια πραγματικότητα, τήν ὁποία μᾶς χαρίζει ὁ Ἀναστάς Κύριος.
ΨΑΛΜΩΔΙΕΣ ΑΓΙΟΝ ΠΑΣΧΑ (Βατοπαίδι)
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ - ΙΕΡΑ ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ
(ΨΑΛΛΕΙ ΧΟΡΟΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ)
Το Άγιον Όρος, υπερχιλιόχρονη κιβωτός της Ορθοδοξίας, αποτελεί αναμφισβήτητα μήτρα που γεννά και καλλιεργεί τη βυζαντινή μελουργία και την ψαλτική τέχνη. Στο πνεύμα της αναζωογόνησης των αγιορείτικων μοναστηριών, μετά από μια περίοδο κρίσης και παρακμής, επαναλειτούργησε το «Μουσικοδιδασκαλείον» της Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου, το οποίο για αιώνες μόρφωνε μουσικά τους μοναχούς. Αυτό κληροδότησε στο μοναστήρι σημαντικούς μελουργούς, μια πλούσια ηχοθήκη, βιβλία, χειρόγραφα και, κυρίως, μια πλούσια ψαλτική παράδοση, την οποία συνεχίζει ο σημερινός Χορός της Μονής. Η επιτελούμενη συστηματική μουσική σπουδή που συνδυάζει τη γνώση της γραπτής και την εμπειρία της προφορικής ψαλτικής παράδοσης αποτελεί τη βάση της σημερινής κοινής προσπάθειας των Πανεπιστημιακών Εκδόσεων Κρήτης και της Μονής Βατοπαιδίου να καλυφθεί ένα κενό στη δισκογραφία, με τη δημιουργία ενός CD για κάθε ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδος. Οι εκδόσεις αυτές περιέχουν όλες τις κλασικές συνθέσεις των μεγάλων μελοποιών για τα Άγια Πάθη, ψαλλόμενες κατά τον παλαιό αγιορείτικο τρόπο (με κανονάρχημα, απηχήματα, αντιφωνικά κ.λ.π.). Οι ηχογραφήσεις έγιναν επί τόπου, γιατί η ψαλμωδία στο φυσικό της περιβάλλον αποκτά άλλη βαρύτητα: Η πολύωρη καθημερινή μουσική ερμηνεία των ύμνων διασταυρώνεται με την αέναη προσευχή, αποτελώντας σύμφυτο στοιχείο του μοναστικού βίου, οδηγώντας στη βαθύτερη βίωσή του. Εκεί, η εκφορά και η εξύμνηση του Θείου Πάθους από τα στόματα των μοναχών δημιουργεί ατμόσφαιρα κατανυκτική, και υποδηλώνει μια αλήθεια συγκλονιστική.
------------------------------
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1. «Χριστός ανέστη…» 3.40
Απολυτίκιο του Πάσχα. Σύντομο και αργό ειρμολογικό μέλος. Ήχος πλάγιος του α’.
2. Η α’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 3.34
Ήχος α’.
3. Η γ’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 3.05
4. Η Υπακοή 0.32
5. Η δ’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 4.15
6. Η ε’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 3.10
7. Η στ’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 3.12
8. Το Κοντάκιο, ο Οίκος, το Συναξάριο, το «Ανάστασιν Χριστού…» και το «Αναστάς ο Ιησούς…» 3.00
9. Η ζ’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 4.28
10. Η η’ ωδή του Κανόνος μετά της Καταβασίας 4.34
11. Η θ’ ωδή του Κανόνος μετά των μεγαλυναρίων και της Καταβασίας 5.53
12. «Πάσχα ιερόν…», «Δεύτε από θέας…», «Αι Μυροφόροι γυναίκες…», «Πάσχα το τερπνόν…» 4.09
Τα Στιχηρά του Πάσχα. Ήχος πλάγιος του α’.
13. «Αναστάσεως ημέρα, και λαμπρυνθώμεν…» 14.11
Δοξαστικό των Αίνων, μέλος Χρυσάφου του Νέου. Ήχος πλάγιος του α’.
14. «Σώμα Χριστού μεταλάβετε…» 15.08
Κοινωνικό του Πάσχα, μέλος Μπαλασίου Ιερέως. Ήχος α’.
15. «Ω θείας, ω φίλης!…» 5.55
Καλοφωνικός ειρμός, μέλος Π. Μπερεκέτου. Ήχος α’.
-------------------------
ISBN
978-960-524-107-0
ISBN
960-524-107-2
Λατινικές επιρροές στην Ορθόδοξη λατρεία της Μεγάλης Εβδομάδος
(Aπόσπασμα από την εργασία. «Λατινικές Επιρροές στην Ορθόδοξη Εκκλησία».)
Επιμέλεια έρευνας: πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος
Αθανασίου (χημικός)
Εισαγωγικά.
Το πρόβλημα που δημιουργήθηκε σε Μητρόπολη της Αττικής μετά την απομάκρυνση του Εσταυρωμένου από το πίσω μέρος της Αγίας Τραπέζης, εκτός των άλλων, ανέδειξε και ένα νέο πρόβλημα. Την άγνοια του χριστεπωνύμου πληρώματος για τον Ορθόδοξο και τον Ρωμαιοκαθολικού τύπου Σταυρό και Εσταυρωμένο καθώς και τις Λατινικές επιδράσεις στην Ορθόδοξη λατρεία, που είναι εμφανείς ιδιαίτερα τη Μεγάλη Εβδομάδα. Γνωρίζουμε την οικουμενιστική νοοτροπία του επισκόπου της συγκεκριμένης Μητρόπολης. Ο Επίσκοπος αυτός είναι υπέρμαχος του ΕΠΙΣΚΟΠΟΚΕΝΤΡΙΣΜΟΥ και προέβη και σε άλλες οικουμενιστικές ενέργειές, για τις οποίες το χριστεπώνυμο πλήρωμα ΑΔΙΑΦΟΡΗΣΕ ΠΛΗΡΩΣ. Άποψη του γράφοντος είναι να ερευνηθεί περισσότερο το θέμα της θέσης του Εσταυρωμένου στο ιερό βήμα, χωρίς ακραίους ζηλωτισμούς και φανατισμό αν και όλες οι μαρτυρίες των ειδικών λειτουργιολόγων και των υπαρχόντων μοναστηριακών τυπικών ΔΕΝ ΔΙΚΑΙΩΝΟΥΝ το χριστεπώνυμο πλήρωμα.
ΤΟΝ ΚΥΡΙΟΝ ΥΜΝΕΙΤΕ...
Τὸν Κύριον ὑμνεῖτε, καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.
Εὐλογεῖτε, πάντα τὰ ἔργα Κυρίου, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας.
Εὐλογεῖτε, Ἄγγελοι Κυρίου, οὐρανοὶ Κυρίου, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας.
ΤΟ ΑΓΙΟΚΕΡΙ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ - π. Δημητρίου Μπόκου
Τραντάχτηκαν συθέμελα τὰ ψηλὰ βουνὰ ἀπὸ τὸ ξαφνικὸ μπουμπουνητό. Σὰν ἀπὸ στόματα μυριάδων κανονιῶν ἡ τρομερὴ βροντὴ ξεχύθηκε ἀπὸ τὰ βάθη τοῦ οὐρανοῦ, χτύπησε πάνω στὸ γυμνὸ καύκαλο τῆς ψηλότερης βουνοκορφῆς, κατρακύλησε σὰν ὕπουλο ἑρπετὸ στὴ σκιερὴ ρεματιά, κόχλασε ὑπόκωφα στὶς χαμηλὲς λοφοσειρές, σκαρφάλωσε σὰν αἴλουρος στὴν ἁπλωτὴ ράχη τῆς ὀροσειρᾶς, χύθηκε σὰν τὸ γεράκι στ’ ἀνοιχτὸ διάσελο, χαμήλωσε, ξεθύμανε, ἔσβησε…
Ὁ ἥλιος σκοτείνιασε ξαφνικά. Τὸ μαγιάτικο δειλινὸ χάθηκε αὐτοστιγμεί. Πυκνὰ μαῦρα σύννεφα σκέπασαν τὸ φωτεινὸ γαλάζιο τοῦ ἄπειρου, ἔριξαν στὴ γῆ τὴ βαρειά τους σκιά. Δυνατὸς ἀνεμοστρόβιλος, πρόδρομος καταιγίδας, σάρωσε κοιλάδες καὶ πλαγιές. Μιὰ δεύτερη βροντὴ ἀκολούθησε κατὰ πόδι τὴν πρώτη καὶ οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ ἄνοιξαν στὸ λεπτό. Ἡ ξαφνικὴ νεροποντὴ συνεπῆρε τὰ πάντα. Ἄνθρωποι καὶ ζῶα, σκορπισμένοι στὸ ὕπαιθρο, ὥσπου νὰ στρέψουν ἀπορημένοι τὰ κεφάλια τους, βρέθηκαν ἐντελῶς ἀκάλυπτοι κάτω στὸ ἀνελέητο, ἀπρόσμενο μαστίγωμά της. Πῶς ξέσπασε ξαφνικὰ τέτοιο κακό;
Παρασκευή 3 Μαΐου 2024
'Υμνοι Όρθρου Μεγάλου Σαββάτου
Η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου στο Δρυόβουνο Κοζάνης (video)
Σύνταξη Αγγελική Μανουσέλη
Παρουσία κλήρου και και πιστών τελέστηκε και φέτος το Δρυόβουνο Κοζάνης η Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου στο Γολγοθά του χωριού.
Βρίσκεται σε περίπου 1.000 μέτρα από το χωριό και από το 1977 ο ιερέας του χωριού πατέρας, Στέφανος Τσιντάρης έστησε στο χώρο τρεις σταυρούς και πλέον η Αποκαθήλωση του Θεανθρώπου γίνεται στο χώρο αυτό.
Μετά τη λειτουργία των μεγάλων ωρών Κλήρος, προεξάρχοντος του Σεβασμιωτάτου μητροπολίτη Σισανίου και Σιατίστης κ.κ. Αθανασίου και πιστοί εξέρχονται από τον ιερό ναό του Αγίου Μηνά και με πομπή πηγαίνουν προς το Γολγοθά.
Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Μεγάλος Ξένος
ΕΝΑ ἀπὸ τὰ συγκινητικώτερα τροπάρια, ποὺ ψάλλονται στοὺς ἱεροὺς ναοὺς τὴν Μ.῾Εβδομάδα, εἶναι καὶ τὸ ἀκόλουθο ἀπὸ τὸν ῎Ορθρο τοῦ Μ. Σαββάτου. «Τὸν ἥλιον κρύψαντα τὰς ἰδίας ἀκτῖνας καὶ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ διαρραγὲν τῷ τοῦ Σωτῆρος θανάτῳ, ὁ ᾿Ιωσὴφ θεασάμενος, προσῆλθε τῷ Πιλάτῳ καὶ καθικετεύει, λέγων· Δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, τὸν ἐκ βρέφους ὡς ξένον ξενωθέντα ἐν κόσμῳ· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ὁμόφυλοι, μισοῦντες, θανατοῦσιν ὡς ξένον· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ξενίζομαι βλέπων τοῦ θανάτου τὸ ξένον· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὅστις οἶδε ξενίζειν τοὺς πτωχούς καὶ τοὺς ξένους· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ῾Εβραῖοι τῷ φθόνῳ ἀπεξένωσαν κόσμῳ· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ἵνα κρύψω ἐν τάφῳ, ὃς ὡς ξένος οὐκ ἔχει τὴν κεφαλὴν ποῦ κλίνῃ· δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ἡ Μήτηρ ὁρῶσα νεκρωθέντα ἐβόα·
῏Ω Υἱὲ καὶ Θεέ μου, εἰ καὶ τὰ σπλάγχνα τιτρώσκομαι καὶ καρδίαν σπαράττομαι, νεκρὸν σὲ καθορῶσα, ἀλλά, τῇ σῇ ἀναστάσει θαρροῦσα, μεγαλύνω. Καὶ τούτοις τοίνυν τοῖς λόγοις δυσωπῶν τὸν Πιλᾶτον ὁ εὐσχήμων, λαμβάνει τοῦ Σωτῆρος τὸ σῶμα, ὃ καὶ φόβῳ ἐν σινδόνι ἐνειλήσας καὶ σμύρνῃ, κατέθετο ἐν τάφῳ τὸν παρέχοντα πᾶσι ζωὴν αἰώνιον καὶ τὸ μέγα ἔλεος».
Ο Επιτάφιος Θρήνος. Μικρό αφιέρωμα σ’ ένα αξιόλογο υμνογράφημα. (Απόσπασμα)
Α. Γενικά χαρακτηριστικά
Ο Επιτάφιος Θρήνος, γνωστός και ως τα εγκώμια ή μεγαλυνάρια του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου, αποτελείται από μία μακρά σειρά προσόμοιων τροπαρίων σε τρεις στάσεις, τα οποία συμψάλλονταν αρχικά με τους στίχους του ριη΄ ψαλμού. Ο εν λόγω ψαλμός ονομάζεται και Άμωμος από τον πρώτο στίχο του, και αποτελεί το ιζ΄ κάθισμα του Ψαλτηρίου, το οποίο στιχολογείται, σύμφωνα με τη μοναστική βυζαντινή λειτουργική παράδοση, κατά τον Όρθρο του Σαββάτου.
Η ονομασία αυτού του ύμνου είναι από τα ζητήματα που έχουν απασχολήσει τους μελετητές της βυζαντινής υμνογραφίας.
Η ονομασία «ἐγκώμια» απαντάται στο έντυπο Τριώδιο και δεν δικαιολογείται από τη χειρόγραφη παράδοση.
Η ΖΩΗ ΕΝ ΤΑΦΩ, ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ, ΑΙ ΓΕΝΕΑΙ ΠΑΣΑΙ - ΕΓΚΩΜΙΑ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ ΘΡΗΝΟΥ (+Στίχοι)
Η ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΜΑΧΗ - π. Δημητρίου Μπόκου
«Ὁ κρατῶν ὀργῆς,
κρείσσων τοῦ καταλαμβανομένου πόλιν» (Παρ. 16, 32)
Ἡ παρέα ἑτοιμαζόταν νὰ σκορπίσει, ὅταν ἐντελῶς ἀπροειδοποίη-τα ἔσκασε ἡ βόμβα.
- Τελευταία φορὰ ποὺ σᾶς ἀνέχτηκα! Δὲν πρόκειται νὰ τὸ ξανα-περάσω αὐτό! Θὰ τὸ σκεφτῶ πολὺ νὰ ξαναμπῶ στὴν παρέα σας!
Ἦταν ἡ Ἀνδρομάχη ποὺ μίλησε. Τὸ βλέμμα της πετοῦσε φωτιές. Τὸ πρόσωπό της ἦταν κατακόκκινο. Φάνταζε ἡφαίστειο ποὺ γύρευε νὰ ἐκραγεῖ. Ἡ παρέα σάστισε. Στράφηκαν ὅλοι ξαφνιασμένοι. Τὰ χαμόγελα πάγωσαν, οἱ χαιρετοῦρες κόπηκαν ἀπότομα. Τί σήμαινε τώρα αὐτό;
Εἶχαν περάσει ἕνα τόσο ὄμορφο ἀπόγευμα! Μεγάλη Πέμπτη σήμερα καὶ ἡ παρέα, ποὺ ἀπ’ τὴν Ἀθήνα βρέθηκε στὸ γραφικὸ χωριὸ γιὰ τὸ Πάσχα, εἶπαν νὰ χαλαρώσουν γιὰ λίγο. Ὁ καιρὸς ἦταν γλυκός. Πε-ριπλανήθηκαν στὴν ἀνθισμένη ὕπαιθρο, ἔτρεξαν στὸ πολύβουο δά-σος, χάρηκαν τὴν ἐαρινὴ συναυλία τῶν πουλιῶν. Τὸ δωρικὸ σφύριγμα τοῦ κότσυφα, τὸ πέταγμα τῶν τσαλαπετεινῶν μὲ τὰ πολύχρωμα φτερὰ καὶ τὰ παράξενα λοφία, οἱ στριγκλιὲς τῆς κίσσας, οἱ εὔθυμοι μελισσουργοί, ἡ ἀνοιξιάτικη ἀτμόσφαιρα, ἔφεραν στὶς ψυχές τους εὐφορία.
ΨΑΛΜΩΔΙΕΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ (Βατοπαίδι)
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ - ΙΕΡΑ ΜΕΓΙΣΤΗ ΜΟΝΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ
(ΨΑΛΛΕΙ ΧΟΡΟΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ)
Το Άγιον Όρος, υπερχιλιόχρονη κιβωτός της Oρθοδοξίας, αποτελεί αναμφισβήτητα μήτρα που γεννά και καλλιεργεί τη βυζαντινή μελουργία και την ψαλτική τέχνη. Στο πνεύμα της αναζωογόνησης των αγιορείτικων μοναστηριών, μετά από μια περίοδο κρίσης και παρακμής, επαναλειτούργησε το «Mουσικοδιδασκαλείον» της Iεράς Mονής Bατοπεδίου, το οποίο για αιώνες μόρφωνε μουσικά τους μοναχούς. Aυτό κληροδότησε στο μοναστήρι σημαντικούς μελουργούς, μια πλούσια ηχοθήκη, βιβλία, χειρόγραφα και, κυρίως, μια πλούσια ψαλτική παράδοση, την οποία συνεχίζει ο σημερινός Xορός της Mονής. H επιτελούμενη συστηματική μουσική σπουδή που συνδυάζει τη γνώση της γραπτής και την εμπειρία της προφορικής ψαλτικής παράδοσης αποτελεί τη βάση της σημερινής κοινής προσπάθειας των Πανεπιστημιακών Eκδόσεων Kρήτης και της Mονής Bατοπεδίου να καλυφθεί ένα κενό στη δισκογραφία, με τη δημιουργία ενός CD για κάθε ημέρα της Mεγάλης Eβδομάδος. Oι εκδόσεις αυτές περιέχουν όλες τις κλασικές συνθέσεις των μεγάλων μελοποιών για τα Άγια Πάθη, ψαλλόμενες κατά τον παλαιό αγιορείτικο τρόπο (με κανονάρχημα, απηχήματα, αντιφωνικά κ.λπ.). Oι ηχογραφήσεις έγιναν επί τόπου, γιατί η ψαλμωδία στο φυσικό της περιβάλλον αποκτά άλλη βαρύτητα: H πολύωρη καθημερινή μουσική ερμηνεία των ύμνων διασταυρώνεται με την αέναη προσευχή, αποτελώντας σύμφυτο στοιχείο του μοναστικού βίου, οδηγώντας στη βαθύτερη βίωσή του. Eκεί, η εκφορά και η εξύμνηση του Θείου Πάθους από τα στόματα των μοναχών δημιουργεί ατμόσφαιρα κατανυκτική, και υποδηλώνει μια αλήθεια συγκλονιστική.
-------------------------------
Μεγάλη Παρασκευή - Τα άγια πάθη του Κυρίου
Εἰς τὴν Σταύρωσιν
Την Παρασκευή, στέλνεται ο Ιησούς δέσμιος από τον Καϊάφα στον τότε ηγεμόνα της Ιουδαίας Πόντιο Πιλάτο. Αυτός, αφού Τον ανέκρινε με πολλούς τρόπους και αφού ομολόγησε δυο φορές ότι ο Ιησούς είναι αθώος, έπειτα, για να ευχαριστηθούν οι Ιουδαίοι, τον καταδικάζει σε θάνατο• και αφού τον μαστίγωσε σαν δραπέτη δούλο τον Δεσπότη των όλων, Τον παρέδωσε για να σταυρωθεί. Από ’κει και πέρα ο Ιησούς, αφού παραδόθηκε στους στρατιώτες, γυμνώνεται, φοράει κόκκινη χλαμύδα, στεφανώνεται με ακάνθινο στεφάνι, κρατάει κάλαμο σα σκήπτρο, προσκυνείται χλευαστικά, φτύνεται και χτυπιέται στο πρόσωπο και στο κεφάλι. Μετά, φορώντας πάλι τα ρούχα του και βαστάζοντας το Σταυρό, πηγαίνει προς τον Γολγοθά, τον τόπο της καταδίκης και εκεί, γύρω στην Τρίτη ώρα της ημέρας, σταυρώνεται μεταξύ δυο ληστών, βλασφημείται από αυτούς που είχαν πάει στον Γολγοθά μαζί του, μυκτηρίζεται από τους αρχιερείς, ποτίζεται από τους στρατιώτες με ξύδι ανακατεμένο με χολή. Γύρω στην ενάτη ώρα, αφού βγάζει πρώτα φωνή μεγάλη, και λέει: «Τετέλεσται», εκπνέει «ο αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», την ώρα κατά την οποία σφάζονταν, σύμφωνα με τον νόμο, ο πασχαλινός αμνός, ο οποίος καθιερώθηκε ως έθιμο στους Ιουδαίους, προτυπώνοντας τον Εσταυρωμένο Χριστό, πρίν από 1043 χρόνια.
Η ΣΤΑΥΡΩΣΗ - π. Δημητρίου Μπόκου
“Οὐκέτι ὑμᾶς λέγω δούλους, …ὑμᾶς δὲ εἴρηκα φίλους…” (Ἰω. 15, 15)
Βάδιζε μοναχικὸς καὶ κουρασμένος
στὴν ἄκρη τοῦ δρόμου ἀνασηκώνοντας τὴν ἄκρη τοῦ ράσου του γιὰ νὰ τὸ προφυλάξει
ἀπ’ τὰ λασπόνερα. Τυλιγμένο σὲ πορφυρὸ ὕφασμα ἔσφιγγε μὲ τὸ δεξί του χέρι πάνω στὸ
στῆθος τὸ κουτάκι μὲ τὰ Ἅγια, καθὼς ἐπέστρεφε ἀπ’ τὸ σπίτι κάποιου ἀρρώστου. Τὰ
πόδια του γίνονταν ὅλο καὶ περισσότερο μολύβι, τὰ μάτια του βάραιναν
νυσταγμένα. Μεγάλη Πέμπτη σήμερα κι ἀπ’ τὸ πρωὶ δὲν εἶχε πάρει ἀνάσα ὁ παπα-Χρῆστος.
Εἶχε γυρίσει ἀργὰ τὸ ἀπομεσήμερο, σχεδὸν τρεισήμιση, στὸ σπίτι
του. Ἡ πρεσβυτέρα του, βλέποντάς τον ξεθεωμένο, τοῦ σέρβιρε ἀμέσως λίγη σκέτη
ντοματόσουπα. Νὰ φάει λίγο, νὰ ἀνασάνει, νά ’ναι στὶς πέντε πάλι στὴν ἐκκλησία.
Γιὰ ὅσους, ἔστω καὶ τελευταία στιγμή, ἀναζητοῦν πνευματικό.
Μὲ τὸ ποὺ ἔβαλε τὴ μπουκιὰ
στὸ στόμα του, τὸ τηλέφωνο χτύπησε.
- Ἄσε, τὸ παίρνω ἐγώ! εἶπε ἡ πρεσβυτέρα.
Πέμπτη 2 Μαΐου 2024
΄Υμνοι Όρθρου Μεγάλης Παρασκευής
Μεγάλη Πέμπτη - Ο Μυστικός Δείπνος
Εἰς τὸν Ἱερὸν Νιπτήρα
Εἰς τὸν Μυστικον Δεῖπνον
Διπλοῦς ὁ Δεῖπνος· Πάσχα γὰρ νόμου φέρει,
Καὶ Πάσχα καινόν, Αἷμα. Σῶμα Δεσπότου.
Εἰς τὴν ὑπερφυᾶ Προσευχὴν
Προσεύχῃ· καὶ φόβητρα, θρόμβοι αἱμάτων,
Χριστέ, προσώπου, παραιτούμενος δῆθεν
Θάνατον, ἐχθρὸν ἐν τούτοις φενακίζων.
Εἰς τὴν Προδοσίαν
Τί δεῖ μαχαιρῶν, τί ξύλων λαοπλάνοι,
Κατά τη Μεγάλη Πέμπτη επιτελούμε ανάμνηση: Της νίψεως των ποδών των
Αποστόλων υπό του Κυρίου, Του Μυστικού Δείπνου, δηλαδή της παραδόσεως σ' εμάς
υπό του Κυρίου του Μυστηρίου της θείας Ευχαριστίας, της θαυμαστής προσευχής του
Κυρίου προς τον Πατέρα Του και της προδοσίας του Κυρίου υπό του Ιούδα.
Εκείνο το βράδυ της Πέμπτης, πριν ν' αρχίσει το δείπνο ο Ιησούς σηκώνεται από
το τραπέζι, αφήνει κάτω τα ιμάτιά του, βάζει νερό στο νιπτήρα και τα κάνει όλα
μόνος Του, πλένοντας τα πόδια των Μαθητών Του. Με τον τρόπο αυτό θέλει να
δείξει σ' όλους ότι δεν πρέπει να επιζητούμε τα πρωτεία. Μετά τη νίψη των
ποδιών λέγει: «όποιος θέλει να είναι πρώτος, να είναι τελευταίος απ' όλους».
Γέρων Γεώργιος: ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
Oμιλία του Γέροντα Γεωργίου από την † ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΩΝ Μαρίας ὁσίας τῆς Αἰγυπτίας (24-4-2024).
Η ζωή εν μετανοία των Αγίων και το πρότυπο της μετανοίας, η Οσία Μαρία η Αιγυπτία στο επίκεντρο της ομιλίας του Γέροντα Γεωργίου, οποία με πλήρη επίγνωση της αμαρτωλότητάς της αφού δεν της επιτράπηκε να εισέλθει στον Ναό, έφυγε για να ζήσει στην έρημο μία ολόκληρη ζωή εν μετανοία.
Ύμνοι Όρθρου Μεγάλης Πέμπτης
Ύμνοι Όρθρου Μεγάλης Πέμπτης
Ψάλλει ο Χορός των Καθηγητών της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής
"Ο Άγιος Αχίλλειος" της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου
Διευθύνει ο Ιωάννης Μαυρομάτης
Τετάρτη 1 Μαΐου 2024
ΨΑΛΜΩΔΙΕΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΕΜΠΤΗΣ (Βατοπαίδι)
Ο Ιερός Χρυσόστομος για την Παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας
[Υπομνηματισμός στα εδάφια: Ματθ.26,26-30]
«᾿Εσθιόντων δὲ αὐτῶν λαβὼν ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν ἄρτον
καὶ εὐχαριστήσας ἔκλασε καὶ ἐδίδου τοῖς μαθηταῖς καὶ εἶπε· λάβετε φάγετε· τοῦτό
ἐστι τὸ σῶμά μου (:και ενώ έτρωγαν, πήρε ο Ιησούς στα χέρια
Του τον άρτο, κι αφού ευχαρίστησε, τον έκοψε σε κομμάτια κι άρχισε να τον
μοιράζει στους μαθητές λέγοντας: ‘’Λάβετε, φάγετε, αυτό είναι το σώμα μου’’). καὶ λαβὼν
τὸ ποτήριον καὶ εὐχαριστήσας ἔδωκεν αὐτοῖς λέγων· πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες (:και αφού πήρε το ποτήριο και ευχαρίστησε,
το έδωσε σε αυτούς και είπε: ‘’Πιείτε απ’ αυτό όλοι)˙ τοῦτο γάρ
ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν
ἁμαρτιῶν (:διότι αυτό είναι το αίμα μου, που
επικυρώνει τη νέα Διαθήκη και χύνεται για τη σωτηρία πολλών, για να τους
συγχωρηθούν οι αμαρτίες τους)» [Ματθ.26,26-28].
Πω, πω πόση ήταν η τύφλωση του προδότη! Και όταν ακόμη συμμετείχαν στα μυστήρια, έμεινε ο ίδιος, και όταν απολάμβανε την πιο φρικτή τράπεζα, δεν μεταβαλόταν. Και αυτό το δηλώνει ο Λουκάς όταν λέγει ότι μετά από αυτό εισήλθε μέσα στον Ιούδα ο σατανάς, όχι περιφρονώντας το σώμα του Δεσπότη, αλλά περιπαίζοντας ο σατανάς έτσι την αναισχυντία του προδότη· διότι το αμάρτημα ήταν πολύ μεγάλο και από το ένα και από το άλλο μέρος, και ότι με αυτή την σκέψη της προδοσίας προσερχόταν στα μυστήρια, και ότι όταν προσήλθε δεν έγινε καλύτερος, ούτε από φόβο, ούτε από την ευεργεσία, ούτε από την τιμή που του έγινε.