Ο Παναγιώτης Γαργαλίδης γεννήθηκε στην Μεσσήνη Μεσσηνίας το 1870. Ο πατέρας του ήταν δημόσιος υπάλληλος και η καταγωγή του ήταν από την Καλαμάτα. Όταν ο Γαργαλίδης τελείωσε το γυμνάσιο τον Σεπτέμβριο του 1887 εισήλθε στην προπαρασκευαστική σχολή της Κέρκυρας και το 1896 έγινε δεκτός στην σχολή υπαξιωματικών. Ως εύελπις έλαβε μέρος στον “ατυχή” πόλεμο του 1897 και κατά την μάχη στο Δομοκό τραυματίστηκε σοβαρά στο κεφάλι από βλήμα βολιδοφόρου οβίδας. Αποθεραπεύτηκε και συνέχισε τις σπουδές του στην σχολή υπαξιωματικών από όπου αποφοίτησε το 1899 ως ανθυπολοχαγός πεζικού.
Στους Βαλκανικούς πολέμους που ακολούθησαν διακρίθηκε για την ψυχραιμία και την ικανότητα του στην διοίκηση μονάδων εν ώρα μάχης. Για τις υπηρεσίες του στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο προήχθη από Λοχαγός σε Ταγματάρχη και του ανετέθη η διοίκηση του τομέα Νιγρίτας που βρισκόταν σε άμεση επαφή με τους Βούλγαρους, οι οποίοι εποφθαλμιούσαν την Θεσσαλονίκη και δημιουργούσαν συνεχώς μεθοριακά επεισόδια. Όταν ξέσπασε ο Β΄ Βαλκανικός πόλεμος το τάγμα του Γαργαλίδη πολέμησε πρώτο κατά των Βουλγάρων στον τομέα της Νιγρίτας αντιμετωπίζοντας με επιτυχία τριπλάσιες Βουλγαρικές δυνάμεις και παρακούοντας τις σχετικές διαταγές του Γενικού Επιτελείου για σύμπτυξη. Τότε ζητήθηκε από αξιωματικούς του Γενικού επιτελείου να τιμωρηθεί για την πρωτοβουλία του, αλλά ο αρχιστράτηγος -και Βασιλιάς τότε- Κωνσταντίνος εμπόδισε την σχετική διαδικασία στέλνοντας τα συγχαρητήρια του για την ανδραγαθία που επέδειξε το τάγμα και τιμώντας τον Γαργαλίδη με το ανώτατο μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας.