Ο μεγαλύτερος Άγιος

Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ.κ. Σεραφείμ

Ρώτησαν ένα μεγάλο ασκητή της Πάτμου, τον Γέροντα Θεόκτιστο, κάποιοι φοιτητές της Θεολογίας, ποιός είναι ο μεγαλύτερος Άγιος μετά την Υπεραγία Θεοτόκο και ο Γέροντας Θεόκτιστος έχοντας μέσα στην καρδιά του "ενιδρυμένον εν εαυτώ τον Παράκλητο," δηλαδή το Άγιο Πνεύμα, τους απήντησε πώς ο μεγαλύτερος Άγιος μετά την Παναγία είναι ο Ιωσήφ ο Μνήστωρ, του οποίου την μνήμη γιορτάζει η Εκκλησία μας την Κυριακή μετά του Χριστού Γέννηση.

Γνωρίζεται ως "του Σαρκωθέντος Θεού ημών Χριστού πατήρ", κατά τον ιερό υμνογράφο. Είναι "των θείων ρημάτων υπήκοος και των παραδόξων πραγμάτων διάκονος". Είναι αυτός που αξιώθηκε να δει με τα μάτια του τον νηπιάσαντα Λόγο του Θεού και να Τον κρατήσει στην αγκαλιά του και να αγιασθεί από Αυτόν "τη επαφή τη φρικώδει".

Το όνομα Ιωσήφ, μεταφρασμένο στα ελληνικά, σημαίνει ‘’αυτός που προσθέτει’’. Και πράγματι προσέθεσε στον εαυτό του τόσες μεγάλες και πολλές αρετές. Γι' αυτό ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος θα τονίσει : "ότι όπως πριν από την ανατολή του ηλίου προηγείται ένα χρυσίζον φως που αναγγέλει τον ερχομό του ηλίου, έτσι και πριν από τον ερχομό του Χριστού προηγείται ο Ιωσήφ στολισμένος με τις αρετές." Ο Ιερός Ευαγγελιστής Ματθαίος τον ονομάζει δίκαιο (Ματθ. α, 19). Δίκαιος στη λέξη της Καινής Διαθήκης χαρακτηρίζεται ο ενάρετος άνθρωπος "ως ενάρετον εν άπασι και κάτοχον της καθόλου αρετής" θα ερμηνεύσει και πάλι η χρυσή αηδόνα της Εκκλησίας.

Διέθετε, πρώτον, αγνότητα και καθαρότητα, ώστε να επιτρέψει ο Θεός να του εμπιστευθεί το πανάχραντο κειμήλιο, την Υπεραγία Θεοτόκο, μετά την έξοδό της από τα Άγια των Αγίων και να υπηρετήσει εν συνεχεία το μυστήριο της Ενσάρκου Οικονομίας του Θεού και Λόγου του Θεού "το μόνο καινόν υπό τον ήλιον", όπως το χαρακτηρίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός.

Δεύτερον, ήταν ακριβής τηρητής του νόμου. Όταν πληροφορείται την εγκυμοσύνη της Παναγίας "εβουλήθη λάθρα απολύσαι αυτή". Η καθαρότητα συνδυασμένη με την ταπείνωση και με την ευγένεια δεν του επέτρεπε την διαπόμπευση και την θανάτωση, όπως επέβαλε ο νόμος. Γι' αυτό και μέσα στην ζάλη αυτή των λογισμών προσπαθεί να δώσει λύση στο πρόβλημα διακριτικά χωρίς επί ελάχιστον "λυπήσαι την Παρθένον" (Ιερός Χρυσόστομος), ξεπερνώντας έτσι τον νόμο της δικαιοσύνης με τον νόμο της επιεικίας και της φιλανθρωπίας.

Και όταν ο Άγγελος τον πληροφορεί ότι "το κυηθέν εκ Πνεύματος εστί Αγίου", αναπαύεται πλήρως, εξαφανίζονται οι λογισμοί της αμφιβολίας και εμπιστεύεται απολύτως τον εαυτό του στο μήνυμα του Θεού και ειρηνεύει. Γίνεται έτσι βοηθός και συμπαραστάτης της Παναγίας, ιδιαιτέρως κατά τις ώρες της γεννήσεως στην Βηθλεέμ, αξιώνεται της υψίστης τιμής να δει με τα μάτια του Αυτόν, Τον οποίο δεν μπορούν να δουν οι Άγγελοι στον ουρανό και να κρατήσει με τα χέρια του "το κλαυθμηρίζον βρέφος της Βηθλεέμ", να Τον συνοδεύσει στην Αίγυπτο για να Τον σώσει από το μαχαίρι του Ηρώδη, να Τον διακονήσει στην Ναζαρέτ και να εκδηλώσει ανεπιφύλακτα την υπακοή του στο θέλημα και στο πρόσταγμα του Θεού.

Ο Ιερός υμνογράφος της Εκκλησίας θα τον ονομάσει ‘’άγγελο’’, ο οποίος στάθηκε στον "σαρκί νηπιάσαντα Λόγο του Θεού" και από αυτή τη διακονία του δέχτηκε την ακτίνα του Θείου Φωτός, καθαγιασθείς ψυχή και σώματι.

Τρίτον. Μια άλλη αρετή του εκτός από την ταπείνωση και την καθαρότητα και όλες τις άλλες, είναι και η σιωπή. Πουθενά στα Ευαγγέλια δεν ακούγεται η φωνή του. Δεν υπάρχει μια λέξη δική του. Δεν φαίνεται ούτε ένας στεναγμός, ή θαυμασμός ή υπαινιγμός έστω. Δεν άνοιξε το στόμα του να μας πει κάποια από τα μεγαλεία τα οποία του αποκάλυψε ο Θεός, από την παρουσία της Αειπαρθένου Θεοτόκου στη ζωή του, και ιδιαιτέρως του τεχθέντος από αυτήν Σωτήρος Χριστού. Δεν μας μίλησε για τις αγγελοφάνειες κατά τις στιγμές της γεννήσεως, ούτε για την υμνολογία των αγγέλων, την προσκύνηση των ποιμένων και των μάγων. Δεν μας ανέφερε για τις πληροφορίες που είχε καθώς και για την υπερφυσική προστασία του παιδίου Ιησού, όταν κινδύνευε με αφανισμό από το μαχαίρι του Ηρώδη. Δεν μας άφησε σαν πολύτιμη παρακαταθήκη για τον μαθητευόμενο κοντά του στο ξυλουργείο Μονογενή Ιησού Χριστό, ούτε για τις στιγμές ακόμη της Υπαπαντής και τις αποκαλύψεις του Δικαίου Συμεών και της Προφήτιδος Άννης. Όλα αυτά έμειναν κρυμμένα στο θησαυροφυλάκιο της ψυχής του και καλυμμένα με το μυστήριο της σιωπής και της βαθιάς υποταγής απέναντι στην αποστολή του Ουρανίου Πατρός να του αναθέσει την πιο τιμητική διακονία :

Να παρασταθεί στον Υιό Του.
Να γίνει ο προστάτης Του και ο υπηρέτης Του.
Να Τον διακονήσει με θυσιαστικό φρόνημα και με ευγένεια ψυχής, με ποιότητα ευθύνης, με αφοσίωση και λατρεία.
Και όλα αυτά κάτω από το κάλυμμα της σιωπής. Γι' αυτό και ο ιερός υμνογράφος τον χαρακτηρίζει ως ισότιμο των αγίων αγγέλων, των προφητών και των μαρτύρων και ως συνόμιλο των σοφών Αποστόλων.

Ο Δίκαιος Ιωσήφ στολισμένος με τις αρετές του γίνεται διδάσκαλός μας στην απρόσωπη εποχή μας:

να διακονούμε με συνέπεια το θέλημα του Θεού,
να γίνουμε υπήκοοι στα προστάγματά Του,
να στολιστούμε με τις αρετές της αγνότητος και της καθαρότητος,
να διαθέτουμε το πνεύμα της μαθητείας που διέθετε εκείνος,
και κυρίως να μάθουμε να είμαστε ευγενείς.

Δεν διαθέτει ο Ιωσήφ ούτε περγαμηνές και διπλώματα, παρά μόνο τα ροζιασμένα χέρια του από το σκεπάρνι του μαραγκού.

Αυτόν έβαλε ο Θεός διδάσκαλο και προστάτη του Υιού Του στην επίγεια πορεία Του. Αυτός ας γίνει και σήμερα διδάσκαλός μας στην αρετή και θερμότατος πρέσβης στον Θρόνο της Θείας Δικαιοσύνης.

Άγιε και δίκαιε Ιωσήφ, ‘’ω συν παρρησία Χριστώ παρεστώς, απαύστως πρέσβευε λυτρωθήναι ημάς πειρασμόν τους ευφημούντας σε’’. (τροπάριο θ' ωδής)

http://www.imkastorias.gr