Σχόλιο Ρωμαίικου Οδοιπορικοῦ: Ὁ Πρόεδρος τοῦ Πανελλήνιου Θεολογικοῦ Συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ γιὰ τὴν ἀναβάθμιση τῆς θρησκευτικῆς ἐκπαίδευσης» κ. Δημήτριος Μόσχος παραχώρησε συνέντευξη στὴν ἐφημερίδα Καθημερινὴ (ποῦ ἀλλοῦ;) στὴν ὁποία ὡραιοποιεῖ τὴν συγκριτιστικὴ καὶ πολυθρησκειακὴ «σούπα» τοῦ νέου Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν ἐνῶ ἀποδίδει στοὺς μαζικὰ ἀντιδρῶντες γονεῖς «πολιτικὰ» κίνητρα ταυτίζοντάς τους μὲ χρυσαυγίτες! Πρόκειται γιὰ μιὰ ἄνευ προηγουμένου προκλητικὴ τοποθέτηση τοῦ Προέδρου ἑνὸς φορέα ποὺ διέσπασε τὴν ἑνότητα ἐκπροσώπησης τῶν Θεολόγων μὲ ἐκ προοιμίου στρατηγικὸ σχεδιασμὸ τήν ἀλλοίωση τοῦ ὀρθόδοξου καὶ ὁμολογιακοῦ χαρακτήρα τῶν Θρησκευτικῶν! Στὶς ἀκραῖες δηλώσεις, σᾶς ἀπαντοῦμε: Τὸν κακό σας τὸν καιρό, κ. Πρόεδρε!
«Τὰ Θρησκευτικά, ἕνα μάθημα πολιτικὸ»
Οἱ ἀντιδράσεις γύρω ἀπὸ τὰ νέα προγράμματα σπουδῶν τῶν Θρησκευτικῶν δημιουργοῦν ἐπικοινωνιακὸ θόρυβο, ποὺ δημιουργεῖ ἐπικοινωνιακὲς ἐντυπώσεις. Ὡστόσο, ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία γονιῶν καὶ ἐκπαιδευτικῶν ἔχει ἀποδεχθεῖ τὰ προγράμματα σπουδῶν.
Οἱ Φάκελοι ὑλικοῦ ποὺ δόθηκαν φέτος γιὰ πρώτη φορὰ στὰ σχολεῖα ἀντὶ βιβλίου στὸ πνεῦμα τῶν νέων προγραμμάτων δείχνουν ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα Ὀρθόδοξο μάθημα μὲ κάπως διευρυμένες ματιὲς σὲ ἄλλες θρησκεῖες καὶ χριστιανικὲς ὁμολογίες, ὅπως ἐξηγεῖ ὁ Δημήτρης Μόσχος, ἀναπληρωτὴς καθηγητὴς τοῦ Τμήματος/Θεολογίας τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν καὶ πρόεδρος τοῦ Πανελλήνιου Θεολογικοῦ Συνδέσμου «ΚΑΙΡΟΣ γιὰ τὴν ἀναβάθμιση τῆς θρησκευτικῆς ἐκπαίδευσης». Παρόλα αὐτὰ ὑπάρχουν ἀντιδράσεις, καὶ καλὸ εἶναι νὰ....
- Κύριε Μόσχο, τὰ Θρησκευτικὰ ἐξακολουθοῦν νὰ βρίσκονται στὴν ἐπικαιρότητα. Φέτος δόθηκαν γιὰ πρώτη φορὰ «Φάκελοι ὑλικοῦ» στὸ πνεῦμα τῶν νέων Προγραμμάτων. Γίνεται τελικά το μάθημα θρησκειολογικὸ ἢ (ὅπως λένε κάποιοι) καὶ συγκρητιστικό, δηλαδὴ ἀνακατεύει τὶς θρησκεῖες μεταξύ τους;
Καὶ μόνο μιὰ πρόχειρη ματιὰ στὸ ἴδιο το πρόγραμμα, στὸν Ὁδηγὸ ἐκπαιδευτικοῦ καὶ τοὺς φακέλους (ὅπως εἶναι στὸ διαδίκτυο) δείχνει ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα Ὀρθόδοξο μάθημα μὲ κάπως διευρυμένες ματιὲς σὲ ἄλλες θρησκεῖες καὶ χριστιανικὲς ὁμολογίες, ποὺ προσφέρουν τὴ δυνατότητα στοὺς μαθητὲς νὰ μάθουν πιὸ σωστὰ καὶ πιὸ ἀντικειμενικὰ γι’ αὐτές, ποὺ θὰ συναντήσουν στὴν καθημερινὴ ζωή τους καὶ στὸ σύγχρονο κόσμο μέσα ἀπὸ τὰ μέσα ἐνημέρωσης καὶ κοινωνικῆς δικτύωσης. Δίνεται ταυτόχρονα καὶ ἡ δυνατότητα στοὺς μὴ Ὀρθόδοξους νὰ κατανοήσουν τὴ θρησκεία καὶ τὸν πολιτισμὸ τῆς χώρας.
- Ναί, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ διεύρυνση ποῦ ἀναφέρετε εἶναι κατάλληλη παιδαγωγικὰ ἢ μπερδεύει τὰ παιδιὰ καλλιεργώντας τὴν ἰδέα ὅτι ὅλες οἱ θρησκεῖες εἶναι ἴδιες;
Συνήθως στὸ θέμα αὐτὸ γίνονται δύο λάθη: τὸ ἕνα εἶναι ὅτι οἱ μαθητὲς μέχρι τὴν Γ’ Δημοτικοῦ δὲν ἔχουν ἀκούσει τίποτε γιὰ ἄλλες θρησκεῖες, ὁπότε τὸ μάθημα τοὺς εἰσάγει σὲ πράγματα ἄχρηστα καὶ ἐπικίνδυνα. Ὅμως, ἀκριβῶς τὸ ἀντίθετο συμβαίνει. Οἱ μαθητὲς ἤδη ἔχουν ἀκούσει καὶ μάλιστα πλῆθος πληροφοριῶν γιὰ θρησκεῖες ποὺ τὸ δημόσιο σχολεῖο πρέπει νὰ βάλει σὲ τάξη. Τὸ ἄλλο λάθος εἶναι ὅτι ἡ ἐντύπωση ὅτι οἱ φάκελοι τοῦ μαθήματος θὰ διαβάζονται ἢ καὶ θὰ ἀποστηθίζονται κατευθείαν ἀπὸ τὸ μαθητὴ – ἕνα εἶδος «Θρησκευτικὰ ἄνευ διδασκάλου». Δὲν εἶναι καθόλου ἔτσι. Πρόκειται γιὰ ἕνα ἐργαλεῖο στὰ ὑπεύθυνα χέρια τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ. Αὐτὸς θὰ χειρισθεῖ τὸ ὑλικό των φακέλων, καὶ ἄλλο ἂν τὸ ἐπιθυμεῖ, καὶ θὰ τὸ δουλέψει, σύμφωνα μὲ τὶς ἀναλυτικὲς καὶ πολὺ κατατοπιστικὲς ὁδηγίες τοῦ Προγράμματος καὶ τοῦ Ὁδηγοῦ καὶ τῶν εἰδικῶν ὁδηγιῶν ἐφαρμογῆς ποὺ ἔχει στείλει τὸ ΙΕΠ στὰ σχολεῖα. Κι ἐκεῖ ἀκριβῶς διασφαλίζεται ὅτι δὲν πρέπει νὰ ὁδηγηθοῦμε οὔτε πρὸς τὸ θρησκευτικὸ συγκρητισμὸ ἀλλὰ οὔτε νὰ καλλιεργοῦμε τὴ μισαλλοδοξία.
- Πιστεύετε, ὅμως, ὅτι οἱ ἐκπαιδευτικοὶ εἶναι σὲ θέση νὰ δουλέψουν μὲ τὰ νέα Προγράμματα;
Ἀλοίμονο, ἂν δὲν ἐμπιστευόμαστε τὸν Ἕλληνα ἐκπαιδευτικὸ καὶ τὴν κατάρτισή του! Βέβαια, ἡ μετάβαση ἀπὸ τὴν πιλοτικὴ στὴ γενικευμένη ἐφαρμογὴ προϋπέθετε μιὰ ἐντατικὴ ἐπιμόρφωση κυρίως πάνω στὶς νέες τεχνικὲς διδασκαλίας καὶ προσέγγισης τῆς διδακτέας ὕλης, ποὺ δὲν ἔγινε ἔγκαιρα καὶ μὲ τὸν καλύτερο τρόπο καὶ αὐτὸ δημιούργησε προβλήματα. Καλύπτεται, ὅμως, τὸ πρόβλημα αὐτὸ μὲ συνδρομὴ φορέων (ὅπως τοῦ δικοῦ μας τοῦ «ΚΑΙΡΟΥ», ἤδη ἀπὸ πέρυσι) ἀλλὰ καὶ ἀπὸ αὐθόρμητες ἀκτιβιστικὲς ἀμοιβαῖες ἐνημερώσεις καὶ ἄτυπα σεμινάρια μεταξὺ συναδέλφων. Εἶναι πραγματικὰ συγκινητικὴ ἡ συνεργασία τους σὲ ἰστοσελίδες, μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης ἢ συναντήσεις στὴν περιφέρεια μὲ σχέδια μαθήματος, εἰσηγήσεις, ἰδέες γιὰ ὑλικὸ κ.λπ. Στὴν ἴδια γραμμὴ κινήθηκαν καὶ οἱ συντάκτες τῶν φακέλων ὑλικοῦ γιὰ τὸ μάθημα σὲ κάθε τάξη, ἀφοῦ ἐργάστηκαν μὲ ἐνθουσιασμὸ καὶ φυσικὰ ἀμισθὶ μέσα σὲ ἀσφυκτικὰ χρονικὰ πλαίσια, ἀκριβῶς γιὰ νὰ μὴν ἀφεθεῖ καὶ ἡ προσπάθεια τῆς διδασκαλίας καὶ ὁ ἐκπαιδευτικὸς γιὰ δεύτερη χρονιὰ στὴ τύχη του. Αὐτὴ ἡ κινητοποίηση, σπάνια γιὰ ἐποχὴ κρίσης, δείχνει πόσο οἱ θεολόγοι ἀγκαλιάζουν τὸ μάθημα. Σὲ πρόσφατο συνέδριό μας μὲ βιωματικὰ σεμινάρια, συμμετεῖχαν πάνω ἀπὸ 200 συνάδελφοι ἀπὸ ὅλοι τὴν Ἑλλάδα, ἐνῶ μέλος μας, ἐπίσημος ἐπιμορφωτὴς στὴν πρωτοβάθμια ἐκπαίδευση ἔχει ἤδη ἐνημερώσει πάνω ἀπὸ 700 δασκάλους στὴν Ἀττικὴ μὲ μεγάλη ἐπιτυχία καὶ ἀποδοχή.
- Καὶ οἱ ἀντιδράσεις γιὰ τὶς ὁποῖες ἀκοῦμε;
Ὑπάρχουν δύο ἐπίπεδα ἀντιδράσεων. Τὸ πρῶτο εἶναι τὸ παιδαγωγικὸ ποὺ ἀφορᾶ στὴ νόμιμη καὶ λογικὴ ἀγωνία πολλῶν γονέων, ποὺ ζητοῦν νὰ ἐνημερωθοῦν καὶ θέτουν τὰ ἐρωτήματα πού μου θέσατε στὴν ἀρχή. Δυστυχῶς, οἱ ὅποιες ἄλλες πραγματικὲς ἀντιδράσεις μὲ τὶς (ἀνυπόστατες νομικὰ) «ἐπιστροφὲς βιβλίων», σποραδικὲς στὸ σύνολο τῶν 7.500 σχολικῶν μονάδων τῆς χώρας, ἀφοροῦν ἕνα δεύτερο ἐπίπεδο ποὺ εἶναι πολιτικό.
- Τί ἐννοεῖτε;
Ὑπάρχουν συγκεκριμένες ὁμάδες ποὺ δροῦν πολιτικὰ μὲ τὴν εὐρεία ἢ καὶ μὲ τὴν στενὴ ἔννοια, κάτι ποὺ νομίζω τὸ ἔχετε γράψει κι ἐσεῖς. Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι οἱ ἀντιδράσεις σὲ ψηφίσματα καὶ ἄρθρα ἐπικεντρώνονται στὴ διδασκαλία τοῦ Ἰσλὰμ (στὴν ὁποία ζητεῖται νὰ τονιστεῖ ἡ βίαιη πλευρά του) μὲ φρασεολογία ὅμοια μὲ αὐτὴ τῆς σχετικῆς ἐρώτησης στὴ Βουλὴ τοῦ βουλευτῆ τῆς Χρυσῆς Αὐγῆς Χρήστου Παππᾶ στὶς 15/9. Σὲ πολλὲς πρωτοβουλίες εἶναι ἀναμιγμένοι πολιτευόμενοι σὲ κόμματα τοῦ λεγόμενου «ἐθνικοπατριωτικοῦ χώρου» πρὸς ἄγραν ψήφων, ἐνῶ περιστασιακὰ ἀναμιγνύονται καὶ δήμαρχοι, χωρὶς νὰ γνωρίζουν τὴν ἐπιστημονικὴ καὶ παιδαγωγικὴ διάσταση γιὰ τοὺς ἴδιους λόγους. Οἱ ἀντιδράσεις ἐμφανίζονται, ὄχι τυχαία, σὲ περιοχὲς ποὺ δραστηριοποιοῦνται τέτοια στοιχεῖα καὶ ὄχι ἀλλοῦ.
- Δὲν ἀντιδρᾶ ὅμως καὶ ἡ Ἐκκλησία;
Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος συμμετεῖχε γιὰ πρώτη φορὰ (τὸ τονίζω) μὲ ἐπιτροπή της στὴν κριτικὴ ἀνάγνωση ὅλων των στοιχείων τῶν νέων Προγραμμάτων καὶ ἔκανε ἀναλυτικὲς παρατηρήσεις ποὺ σχεδὸν ὅλες ἔγιναν δεκτές. Παρὰ ταῦτα, παρόλο ποὺ αὐτὸ συνιστᾶ καταξίωση τοῦ ρόλου τῆς Ἐκκλησίας στὸ θέμα (ὅπως τόνισε κι ὁ Μητροπολίτης Ὕδρας Ἐφραὶμ) κάποιοι (ὄχι πολλοὶ) Μητροπολίτες παρεμβαίνουν κι αὐτοὶ μὲ τὸν τρόπο τοῦ πολιτικοῦ κι ὄχι τοῦ ποιμένα (ποὺ θὰ προσπαθοῦσε νὰ λύσει τοπικὰ καὶ χωρὶς θόρυβο αὐτὸ ποὺ θὰ θεωροῦσε πρόβλημα, εἰδικὰ σὲ μικρὲς κοινωνίες καὶ ὀλιγάνθρωπα σχολεῖα τῆς ἐπαρχίας) καὶ προτιμοῦν νὰ ἐκδίδουν ἀνακοινωθέντα ποὺ ἐπαναλαμβάνουν ξεπερασμένα ἐπιχειρήματα, προφανῶς γιὰ νὰ κερδίσουν κάποιο μερίδιο δημοσιότητας ἢ γιὰ λόγους ἐνδοεκκλησιαστικῶν συσχετισμῶν.
- Εἶναι, λοιπόν, ὅλα καλὰ στὰ νέα προγράμματα;
Τὸ τέλειο δὲν ὑπάρχει πουθενὰ καὶ εἰδικὰ στὴν ἐξελισσόμενη ἐκπαιδευτικὴ πραγματικότητα, ἀλλὰ ἐνῶ ἡ κριτικὴ πρέπει νὰ εἶναι πάντα εὐπρόσδεκτη, ἡ δημιουργία θορύβου ποὺ ἁπλὰ ἀποδομεῖ τὸ μάθημα γιὰ νὰ ξεσηκώσει καὶ νὰ χειραγωγήσει ἀνθρώπους ποὺ ἀγωνιοῦν γιὰ τὸ μέλλον τῶν παιδιῶν τοὺς ὑπονομεύει καὶ τὸ μάθημα καὶ τὸν ρόλο τῆς Ἐκκλησίας στὴν κοινωνία κι ὅσοι συμπράττουν σ’ αὐτὸ φέρουν ἀκέραια τὴν εὐθύνη.
ΠΩΣ ΒΡΕΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΝΑΞΗ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ; ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΟΣ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΓΚΑΖΟΓΛΟΥ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου