Γράφει ο Αθανάσιος Τσακρής - Καθηγητής Μικροβιολογίας, Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών
Καθώς βρισκόμαστε στη χειμερινή περίοδο, οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος αυξάνουν και εμφανίζονται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα. Το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτές οφείλεται σε ιούς, όπως είναι αυτοί που σχετίζονται με το «κοινό κρυολόγημα» (ρινοϊοί, κορωναϊοί) αλλά και σε άλλους όπως οι αδενοϊοί, οι ιοί της γρίπης και της παραγρίπης. Οι αναπνευστικοί ιοί μεταδίδονται κυρίως τους χειμερινούς μήνες, λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών που επικρατούν, αλλά και του συγχρωτισμού όταν γίνεται σε κλειστούς χώρους και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αυτό ευνοεί τη στενότερη επαφή και επομένως την ευκολότερη μετάδοσή τους με την εισπνοή σταγονιδίων που εκπέμπονται με την ομιλία, τον βήχα ή το φτάρνισμα των ατόμων που νοσούν. Επίσης, μπορούν να μεταδοθούν μέσω των χεριών, αγγίζοντας μολυσμένα αντικείμενα και επιφάνειες, όταν στη συνέχεια με τα χέρια μας πιάνουμε τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα.
Τι είναι ο ιός της γρίπης
Η λοίμωξη από τον ιό της γρίπης έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί θεωρείται από τους πιο παθογόνους αναπνευστικούς ιούς. Ο ιός της γρίπης μπορεί να προσβάλει οποιονδήποτε, προκαλώντας οξεία αναπνευστική νόσο, που μεταδίδεται πολύ εύκολα από το ένα άτομο στο άλλο. Σε αντίθεση με άλλους αναπνευστικούς ιούς, που προκαλούν το «κοινό κρυολόγημα», ο ιός της γρίπης μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη και επιπλοκές. Η λοίμωξη από τον ιό χαρακτηρίζεται από την αιφνίδια έναρξη ιδιαίτερα έντονων συμπτωμάτων, όπως υψηλού πυρετού, έντονης κόπωσης και μυαλγιών, πονοκέφαλου και βήχα.
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι συνήθως δεν εμφανίζουν επιπλοκές από τη λοίμωξη με τον ιό της γρίπης. Τα παιδιά μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα από το γαστρεντερικό, όπως ναυτία, εμέτους, διάρροια, ενώ στους ενήλικες τα συμπτώματα αυτά σπανίζουν. Τα συμπτώματα αρχίζουν 1–4 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και διαρκούν για 2–7 ημέρες. Συνήθως, και σε αντίθεση με άλλες ιογενείς αναπνευστικές λοιμώξεις, συμπτώματα από το ανώτερο αναπνευστικό, όπως η καταρροή και ο πονόλαιμος, δεν αποτελούν τα βασικά συμπτώματα της γρίπης. Έξαρση γρίπης στην Ελλάδα παρουσιάζεται κυρίως μεταξύ Νοεμβρίου και Απριλίου, με κορύφωση της δραστηριότητας του ιού την περίοδο Δεκεμβρίου–Φεβρουαρίου.
Επιπλοκές σε μικρά παιδιά και άλλες ευπαθείς ομαδες
Η γρίπη σπάνια εμφανίζει επιπλοκές σε υγιή άτομα, αλλά μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα σε ασθενείς με αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως επίσης σε ασθενείς που βρίσκονται σε ανοσοκαταστολή και σε ασθενείς με μεταβολικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης) ή νευρολογικά νοσήματα. Η νοσογόνος παχυσαρκία αποτελεί επίσης επιβαρυντικό παράγοντα και συνδέθηκε ιδιαίτερα με σοβαρή λοίμωξη και ανάγκη νοσηλείας σε μονάδα εντατικής θεραπείας από το πανδημικό στέλεχος (Η1Ν1)2009.
Επομένως ασθενείς με χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις, όπως είναι η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια και το άσθμα, καθώς και ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν κάποια επιπλοκή. Ιδιαίτερη επίσης προσοχή χρειάζονται ορισμένες ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, όπως τα άτομα άνω των 65 ετών, τα βρέφη και τα άτομα με μειωμένη λειτουργία του ανοσολογικού τους συστήματος. Μερικές από τις επιπλοκές της λοίμωξης από τον ιό της γρίπης είναι η πνευμονία από τον ίδιο τον ιό ή από άλλους ιούς και μικρόβια, κυρίως από πνευμονιόκοκκο, οι κρίσεις άσθματος στα άτομα που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, η παρόξυνση της χρόνιας βρογχίτιδας, η επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας ή του διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί, επίσης, να παρουσιάσουν άλλες λοιμώξεις όπως είναι η ιγμορίτιδα και η ωτίτιδα.
Πώς αντιμετωπίζεται ο ιός της γρίπης
Στα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για εμφάνιση επιπλοκών, ιδιαίτερη σημασία έχει η άμεση χορήγηση των αντιγριπικών φαρμάκων. Η έγκαιρη χορήγησή τους μειώνει τη διάρκεια της λοίμωξης, όπως και την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών από τη γρίπη και ανάγκης για νοσηλεία. Η χορήγηση των αντιγριπικών φαρμάκων συνιστάται με ιατρική συμβουλή και σε άτομα που δεν ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, όταν εμφανίζουν ιδιαίτερα σοβαρά συμπτώματα που δεν υποχωρούν. Τα αντιβιοτικά δεν είναι δραστικά για τον ιό της γρίπης, και για το λόγο αυτό δε συνιστάται η χορήγησή τους.
Το εμβόλιο προφυλάσσει
Ο εμβολιασμός με το εποχικό αντιγριπικό εμβόλιο αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο προφύλαξης από τη γρίπη. Η χορήγησή του ενδείκνυται κυρίως για τα άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως επίσης και για όσους εργάζονται σε νοσοκομεία, χώρους παροχής υγείας αλλά και βρεφονηπιακούς σταθμούς. Το εμβόλιο παίζει σημαντικό ρόλο στην ατομική προστασία των ευπαθών ομάδων αλλά και στον περιορισμό εξάπλωσης του ιού στην κοινότητα και το νοσοκομειακό περιβάλλον.
Ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους σε νοσοκομεία, ο εμβολιασμός αποτελεί άμεση προτεραιότητα τόσο για την προστασία του εργαζόμενου και των οικογενειών τους, αλλά και για την προστασία των ασθενών και την αποφυγή νοσοκομειακής μετάδοσης και επιδημίας στο χώρο του νοσοκομείου. Συστήνεται να γίνεται κατά τους μήνες Οκτώβριο – Νοέμβριο, πριν την έναρξη της ενδημικής περιόδου, αν και μπορεί να γίνεται και αργότερα στη ενδημική περίοδο της γρίπης.
Ο εμβολιασμός πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, γιατί οι τύποι των ιών της γρίπης που επικρατούν κάθε χρόνο μεταβάλλονται, και αντίστοιχα μεταβάλλεται η σύσταση του εμβολίου. Επίσης η ανοσία που εξασφαλίζει το εμβόλιο μειώνεται σημαντικά μετά από 6 μήνες περίπου, επομένως η οποιαδήποτε προστασία που παρέχει, είναι μειωμένη την επόμενη περίοδο.
Σημαντικοί κανόνες υγιεινής
Επιπλέον, για την αποφυγή της γρίπης, αλλά και των άλλων αναπνευστικών λοιμώξεων, η αυστηρή τήρηση των κανόνων ατομικής και κοινωνικής αναπνευστικής υγιεινής μειώνουν τη πιθανότητα μετάδοσης της γρίπης. Το συχνό πλύσιμο των χεριών και η αποφυγή συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους και ιδιαίτερα με άτομα που έχουν συμπτώματα ιογενούς λοίμωξης του αναπνευστικού, αποτελούν βασικά μέτρα πρόληψης.
Επίσης θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η τόνωση του αμυντικού συστήματος μειώνει τις πιθανότητες σοβαρής λοίμωξης τόσο από τον ιό της γρίπης όσο και από άλλους αναπνευστικούς ιούς. Η υγιεινή διατροφή, η άσκηση, η αποφυγή παθητικού και ενεργητικού καπνίσματος, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, ο επαρκής ύπνος και η αποφυγή του stress αποτελούν βασικούς συντελεστές για την καλή λειτουργία του αμυντικού συστήματος.
Πηγή: keelpno.gr - mother.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου