Όλα τα στοιχεία συνηγορούν ότι ο Θρησκευτικός - Προσκυνηματικός τουρισμός γνωρίζει μια αξιοσημείωτη άνθηση τα τελευταία χρόνια με ραγδαία αυξανόμενη τάση ανάπτυξης σε πολλές χώρες που διαθέτουν τις προϋποθέσεις για να δεχθούν τους επισκέπτες - προσκυνητές στηρίζοντας έτσι τις εθνικές τους οικονομίες καθώς είναι σαφές πως η συστηματική εκμετάλλευσή του δημιουργεί οικονομικό προϊόν.Για την χώρα μας ο κλάδος αυτός είναι αμφίβολο αν έχει κατανοηθεί πόσο μπορεί να συνεισφέρει στην εθνική οικονομία και αν υπάρχει σχεδιασμός και στρατηγική περαιτέρω ανάπτυξής του.
Πριν όμως απ΄ όλα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάποια πράγματα για τον θρησκευτικό τουρισμό, όπως τι εννοούμε όμως Θρησκευτικό – προσκυνηματικό Τουρισμό ;
Ως προσκυνηματικός τουρισμός θεωρείται το σύνολο εκείνο των τουριστικών δραστηριοτήτων το οποίο σχετίζεται με τις επισκέψεις τουριστών σε μνημεία, χώρους θρησκευτικής σημασίας και ανάλογες εκδηλώσεις θρησκευτικού περιεχομένου.
Ο θρησκευτικός τουρισμός αφορά προσκυνητές - τουρίστες, στους οποίους επικρατεί ως κίνητρο το θρησκευτικό συναίσθημα και επισκέπτονται μία περιοχή αποκλειστικά για την επίσκεψη στο θρησκευτικό χώρο, τουρίστες που ταξιδεύουν ομαδικά για «προσκύνημα» ναών ή εκκλησιών, θρησκευτικές γιορτές, ιστορικά γεγονότα και σημαντικές θρησκευτικές ή άλλες εξελίξεις, τα χαρακτηριστικά του τοπίου, το μέγεθος και η αρχιτεκτονική του υπάρχοντος οικιστικού πλούτου κ.λπ.
Όπως όλες οι μορφές τουρισμού, έτσι και ο θρησκευτικός τουρισμός επηρεάζει την ανάπτυξη και την οικονομία των περιοχών επίσκεψης ή τουριστικών περιοχών καθώς ο θρησκευτικός τουρίστας μετά την εκπλήρωση των θρησκευτικών του καθηκόντων συμπεριφέρεται ως τυπικός καταναλωτής - τουρίστας, υπό την έννοια ότι έχει ανάγκη για κατάλυμα, γεύματα, αγορά τοπικών ενθυμίων ή άλλων προϊόντων.
Με άλλα λόγια, ο θρησκευτικός τουρίστας εκτός από την ικανοποίηση του θρησκευτικού συναισθήματός του αποβλέπει στην ικανοποίηση καταναλωτικών του αναγκών.
Η οικονομική διάσταση του Θρησκευτικού Τουρισμού
Η οικονομική διάσταση του θρησκευτικού τουρισμού και οι δυνατότητες που παρέχει για την ανάπτυξη ορισμένων περιοχών, έχει απασχολήσει έντονα τις εθνικές τουριστικές πολιτικές και πολλούς οργανισμούς ή ενώσεις όπως UNESCO, η Ευρωπαϊκή Ένωση, κ.λπ. ενώ πολλά κράτη αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και εκπονούν προγράμματα με στόχο την αύξηση του μεγέθους του θρησκευτικού τουρισμού, αναδεικνύοντας και προβάλλοντας θρησκευτικές εορτές και εκδηλώσεις.
Η οικονομική αξιοποίηση του θρησκευτικού τουρισμού επιφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την περιοχή υποδοχής, αφού οι επισκέπτες - προσκυνητές είναι καταναλωτές τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών με συνέπεια να απασχολείται ένας μεγάλος αριθμός επαγγελματιών, όπως τουριστικοί πράκτορες, αεροπορικές εταιρείες, ξενοδόχοι, μικροπωλητές αντικειμένων με θρησκευτικό, ειδών λαϊκής τέχνης κ.λπ.
Έχει τόσο μεγάλη δυναμική ο θρησκευτικός τουρισμός που ακόμα και χώρες που δεν έχουν σχέδια ανάπτυξης Θρησκευτικού Τουρισμού τελευταία λαμβάνουν πρωτοβουλίες ώστε να αποκτήσουν με χαρακτηριστικότερη περίπτωση τη γείτονα Τουρκία όπου, όπως διαβάζουμε σχετικά, η μη Κυβερνητική Οργάνωση “Αιγαίου Πολιτεία” διοργανώνει, μετά από σχετική πρόταση και πρωτοβουλία της Τουρκικής Κυβέρνησης αλλά και της επιχειρηματικής και ακαδημαϊκής κοινότητας της γείτονος, διεθνές συνέδριο για τον Θρησκευτικό Τουρισμό, στην Καππαδοκία, ενώ θα προηγηθεί προπαρασκευαστική συνάντηση με τη συμμετοχή ακαδημαϊκών, φορέων της τουριστικής βιομηχανίας, εκπροσώπων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας, των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της Καππαδοκίας, της Ένωσης Τούρκων Συγγραφέων και δημοσιογράφων, κ.λ.π.
Όλες οι χώρες λοιπόν, οι εμπλεκόμενοι και μη φορείς, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο οργανώνονται, σχεδιάζουν, μελετούν, λαμβάνουν πρωτοβουλίες.
Τι γίνεται στα καθ’ ημάς;
Εμείς ως περιοχή που έχουμε τις προϋποθέσεις ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού, τι κάνουμε για την αξιοποίησή του ;
Δε θα πούμε ότι δεν κάνουμε τίποτα, καθώς δεν θέλουμε να μηδενίσουμε τις όποιες πρωτοβουλίες, αλλά φρονούμε πως δεν έχουμε κατανοήσει, στο βαθμό που πρέπει, τη μέγιστη σημασία και τη δυναμική του θρησκευτικού τουρισμού, ενώ οι όποιες πρωτοβουλίες δεν έχουν το στοιχείο της συλλογικότητας, του συντονισμού, της κοινής στόχευσης, με συνέπεια τα όποια θετικά αποτελέσματα να εξανεμίζονται.
Οι πρωτοβουλίες του Μητροπολίτη μας κ.κ. Σεραφείμ, που πρώτος αντιλήφθηκε την δυνατότητα ανάπτυξης του θρησκευτικού τουρισμού, είναι γνωστές καθώς μια σειρά επισκέψεων σε ομόδοξες χώρες του πρώην ανατολικού χώρου δημιούργησαν το πρώτο ρεύμα προσκυνητών, ως επίσης και οι πρωτοβουλίες του στο πλαίσιο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος για την ενασχόληση της Εκκλησίας με τον θρησκευτικό τουρισμό.
Αλλά και κάποιες πρωτοβουλίες των τοπικών φορέων για την οργάνωση και διεξαγωγή του πρώτου Συνεδρίου Θρησκευτικού Τουρισμού, οι οποία όμως δεν τελεσφόρησε ίσα με τώρα, είναι γνωστές μαζί με την κινητικότητα που αναπτύσσει τελευταία η δημοτική αρχή και ειδικότερα ο δήμαρχος με τις συναντήσεις που έχει με την Ρωσική πρεσβεία στη χώρα μας, αρχίζουν κάπως να δίνουν κάποιους καρπούς.
Παρ’ όλα αυτά η ανάγκη για μια ολοκληρωμένη πρόταση ανάπτυξης του Θρησκευτικού Τουρισμού σε επίπεδο νομού με ατμομηχανή φυσικά τα Μετέωρα και την Καλαμπάκα είναι αναγκαία και επιβεβλημένη και είναι μέγα λάθος η άποψη ότι η περιοχή δεν χρειάζεται να κάνει τίποτα μια και τα Μετέωρα προσδίδουν δυναμική στην ανάπτυξη του Θρησκευτικού τουρισμού.
Εργαλείο σχεδιασμού
Πριν πάμε σε συνέδριο εκείνο που οφείλουμε να κάνουμε ως περιοχή δράσης είναι να σχεδιάσουμε πρωτοβουλίες τόσο στο επίπεδο της οργάνωσης της περιοχής, όσο και στο επίπεδο προσέλκυσης επισκεπτών.
Ποιος όμως θα σχεδιάσει ;
Μα οι εμπλεκόμενοι φορείς και κυρίως δήμος, Μητρόπολη και Ιερές Μονές των Μετεώρων σε συνεργασία με επιστημονική ομάδα.
Στο πλαίσιο αυτό εκτιμούμε ότι είναι φρόνιμο να συσταθεί επιτροπή από το δήμαρχο, τον Μητροπολίτη, εκπρόσωπο της Μετεωρίτικης μοναστικής κοινότητας και εκπροσώπους τοπικών φορών με στόχο την χάραξη των ενεργειών και πρωτοβουλιών πάνω στο ζήτημα του Θρησκευτικού τουρισμού γενικά.
Συμπεράσματα
Ο θρησκευτικός τουρισμός, όπως και οι άλλες μορφές του ονομαζόμενου «εναλλακτικού τουρισμού», δηλαδή του τουρισμού που ακολουθεί διαφορετικό τρόπο οργάνωσης από αυτό του μαζικού τουρισμού και στηρίζεται κατά κανόνα στην αξιοποίηση διαφορετικών πόρων από το κυρίαρχο μοντέλο τουρισμού (ήλιος – θάλασσα) με ήπιο τρόπο, αποτελεί πλέον ένα υπολογίσιμο τμήμα της τουριστικής αγοράς.
Τόσο οι τουριστικοί προορισμοί της κατηγορίας αυτής, οι οποίοι διαθέτουν τους ανάλογους πόρους και τις υποδομές, βελτιώνονται και αυξάνουν τις τουριστικές ροές που δέχονται, όσο και η τουριστική ζήτηση για μετάβαση σε αυτούς τους προορισμούς αυξάνεται.
Συνεπώς ο θρησκευτικός τουρισμός μπορεί να συνδέεται με άλλη μορφή τουρισμού και να αποτελεί ένα «προορισμό σταθμό» ενός μεγαλύτερου τουριστικού ταξιδιού ή να αποτελεί αυτοτελή μορφή τουρισμού, συνήθως μικρής διάρκειας σε διαφορετικές εποχές του χρόνου. Υπάρχουν μορφές του εναλλακτικού τουρισμού, οι οποίες μπορούν να συνδυασθούν με τον θρησκευτικό τουρισμό, όπως ο πολιτιστικός τουρισμός, ο αγροτουρισμός, ο εκπαιδευτικός τουρισμός, ο επιστημονικός τουρισμός, ο ορεινός και χειμερινός τουρισμός και ο περιηγητικός τουρισμός.
Αυτόνομα ή συμπληρωματικά, ο θρησκευτικός τουρισμός μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη των λιγότερο αναπτυγμένων περιοχών, ενισχύοντας υποβαθμισμένους ή
«εγκαταλειμμένους» παραγωγικούς κλάδους της τοπικής οικονομίας που μπορεί να επιτευχθεί με λειτουργική σύνδεση και ικανοποίηση της τουριστικής ζήτησης με την τοπική παραγωγή, τη βελτίωση των υπαρχουσών ή την κατασκευή νέων υποδομών για την ανάδειξη και υποβοήθηση της λειτουργίας των αξιοθέατων θρησκευτικών και πολιτιστικών μνημείων.
Ακόμη, με την επιλεκτική ενίσχυση παραγωγικών διαδικασιών και τεχνικών άλλων κλάδων με άμεση ή έμμεση σχέση με τον θρησκευτικό τουρισμό (γεωργία, βιοτεχνία, οικοτεχνία, ξυλογλυπτική, κ.α.), την προβολή και ανάδειξη των προορισμών.
Η μικρή κλίμακα των απαιτήσεων και η μεγάλη σημασία που αποδίδεται στα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά του τουριστικού προορισμού, καθιστούν το θρησκευτικό τουρισμό, αλλά και τις άλλες μορφές εναλλακτικού τουρισμού, κατάλληλες για περιοχές με μικρό δημόσιο κεφάλαιο και περιορισμένες σε ανθρώπινο κεφάλαιο.
Η συνεισφορά του θρησκευτικού τουρισμού στην αύξηση της τοπικής απασχόλησης και την ενίσχυση κλάδων που σχετίζονται με την παραδοσιακή τέχνη, την φιλοξενία, την οικοτεχνία μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Ένα άλλο βασικό θέμα που θα πρέπει να απασχολήσει τους υπεύθυνους για την οργάνωση του τουρισμού φορείς, είναι οι δυνατότητες για την αύξηση χρόνου παραμονής κάθε τουρίστα στις περιοχές υποδοχής πέραν της μιας ημέρας, που συνήθως ισχύει σήμερα στις περισσότερες περιπτώσεις κάτι που προϋποθέτει την κατασκευή απαραίτητων υποδομών στις περιοχές υποδοχής για να ευνοηθεί η πολυήμερη παραμονή κάθε τουρίστα στο θρησκευτικό χώρο.
Η επέκταση του χρόνου παραμονής των τουριστών θα ενισχυθεί με τη συνέργεια του θρησκευτικού τουρισμού με άλλες μορφές τουρισμού (τουρισμό διακοπών, πολιτιστικό τουρισμό κ.λπ.), με τον εμπλουτισμό του καθημερινού προγράμματος κάθε τουρίστα και αύξηση της συνολικής τουριστικής ελκυστικότητας κάθε περιοχής.
Η ανάληψη πρωτοβουλιών με διεθνή χαρακτήρα, στα η πρότυπα της πρωτοβουλίας «Τα βήματα του Αποστόλου Παύλου στην Ελλάδα», μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά τον τοπικό θρησκευτικό τουρισμό, να δημιουργήσουν το ανάλογο ενδιαφέρον για την προσέλκυση τουριστών από χώρες του εξωτερικού και να αυξήσουν την «εξωστρέφεια» του φαινομένου.
Κατά συνέπεια, σε αυτή τη μορφή του τουρισμού απαιτείται η χάραξη ειδικής στρατηγικής με τη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φυσικών και νομικών προσώπων, ώστε να αναδειχθεί και να προβληθεί ο θρησκευτικός τουρισμός και η γενικότερη πολιτιστική αξία των θρησκευτικών μνημείων.
Υπάρχουν περιπτώσεις θρησκευτικών μνημείων - θρησκευτικών αξιοθέατων που αποτελούν πόλους έλξης όχι μόνο ορθόδοξων χριστιανών.
Τα Μετέωρα είναι μια τέτοια περίπτωση.
Πρωτοβουλίες – άμεσες δράσεις
- Ορισμός διαδρομών προσκυνημάτων.
- Επισήμανση ένταξη προσκυνημάτων σ’ αυτές τις διαδρομές.
- Έκδοση χάρτη προσκυνημάτων και διαδρομών.
- Έκδοση πληροφοριακού υλικού των μνημείων – προσκυνήματα.
- Ανάδειξη μνημείων προσκυνήματος πέραν των Μετεωρίτικων Ιερών Μονών.
- Ανάδειξη ιερού Ναού κοιμήσεως Θεοτόκου Καλαμπάκας και Τιμίου Προδρόμου όπου η αναθηματική επιγραφή των Αιγινέων προς τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Μάρκο Αυρήλιο.
- Σύνδεση προσκυνήματος με τοπικές θρησκευτικές εορτές (Πάσχα, Χριστούγεννα, Δεκαπενταύγουστος, Αγ. Βησσαρίωνα, Οσίων Μετεωριτών Πατέρων ) και τοπικά παραδοσιακά - πολιτιστικά δρώμενα.
- Σύνδεση Θρησκευτικού τουρισμού με τις άλλες εναλλακτικές του μορφές.
- Άμεση λειτουργία μουσείου ή έκθεση Βυζαντινών κειμηλίων (εικόνες, χειρόγραφα ) στην πόλη.
- Προετοιμασία του μουσείου λαϊκού πολιτισμού
- Συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις θρησκευτικού τουρισμού
- Οργανωμένη ενημερωτική καμπάνια σε ομόδοξες χώρες
- Συμμετοχή των Μετεώρων στο πρόγραμμα Θρησκευτικού Τουρισμού της χώρας
- Σύνδεση θρησκευτικού τουρισμού με παράδοση – φυσικό περιβάλλον, παράδοση, παραδοσιακή αρχιτεκτονική, λαϊκό πολιτισμό
ΠΗΓΗ : e-erevna.gr - agioritikovima.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου