Αμάλγαμα Παραμυθίας: ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

Πέμπτη 13 Δεκεμβρίου 2012

ΤΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

Η παράθεση όλων των θαυμάτων του ιερού Σπυρίδωνος είναι αδύνατος, όχι δε μόνο η λεπτομερή αφήγηση αυτών, άλλα και η απλή απαρίθμηση δεν είναι πραγματοποιήσιμη, διότι ο αριθμός αυτών είναι άγνωστος, εφ’ όσον μυστικώς επιτελούνται τα περισσότερα. Την διαπίστωση αυτή εκφράζει και ο εκ των βιογράφων του Σπυρίδωνος Συμεών ο Μεταφραστής όταν γράφει: «τὸ πάντα μὲν τὰ ἐκείνου διεξελθεῖν, ἀπειρόκαλόν τε ὁμοῦ καὶ ἀδύνατον, ὥσπερ τὸ πάντα παραλιπεῖν ἀτεχνῶς ἐπιζήμιον». (1) Εις την συνέχεια του παρόντος κεφαλαίου θα εκτεθεί, με κάθε δυνατή βραχυλογία, η διήγηση των θαυμάτων, τα όποια διέσωσαν οι αρχαίοι εκκλησιαστικοί συγγραφείς, οι αρχαίοι βιογράφοι του Σπυρίδωνος ως και οι νεότερες διηγήσεις των κατά καιρούς εκδοτών της Ασματικής Ακολουθίας και του Βίου του αγίου Σπυρίδωνος. (2)

Η σειρά της παρατάξεως των θαυμάτων, δια το πρώτο μέρος αυτών, είναι εκείνη την οποίαν ακολουθεί ο Μεταφραστής και τούτο διότι ο υπ’ αυτού Βίος του αγίου Σπυρίδωνος είναι ο μόνος γνωστός, εφ’ όσον από του έτους 1847 κατέστη αναπόσπαστο τμήμα του σώματος των ακολουθιών του αγίου Σπυρίδωνος. (3) Δια δε τα επόμενα ισχύει η σειρά της εκδόσεως της Ασματικής Ακολουθίας και του Βίου του Αγίου, υπό του Μεθοδίου Κοντοστάνου, Μητροπολίτου Κερκύρας και Παξών. (4) Το σύνολο της διηγήσεως των θαυμάτων διαιρείται εις δύο τμήματα: α) Το περιλαμβάνουν τα θαύματα, τα οποία τέλεσε ζων ακόμη ο Σπυρίδων, και β) τα μετά τον θάνατον αυτού.

Λιτανεία του Ι. Λειψάνου κατά την εποχή των Αυτ. Γάλλων (1807 -1814) - Κατά σχεδίασμα της εποχής (Πηγή: Ο Ιερός Σπυρίδων, Αθανάσιος Χ. Τσίτσας, πρωτοπρεσβύτερος, Κέρκυρα 1967, σελ 33)

ΘΑΥΜΑΤΑ ΕΝ ΖΩΗ

Ανομβρία στην Κύπρο

Η Κύπρος, ιδιαιτέρα πατρίς του ιερού Σπυρίδωνος, αξιώθηκε πρώτη της ευεργεσίας των θαυμάτων του. Πρώτον δε θαύμα αναφέρεται η διάσωση αυτής από τρομακτική ανομβρία, ένεκα της οποίας προεκλήθη «λιμός, τῷ λιμῷ δὲ λοιμός, καὶ τὸ πολὺ τοῦ πλήθους, τὸ μὲν ἤδη καὶ διεφθείρετο, τὸ δὲ ὅσον οὔπω τοῦτο παθεῖν ἠλπίζετο». (5) Τότε ό Σπυρίδων, δια θερμών προσευχών, ως άλλος Ηλίας, (6) άνοιξε τους ουρανούς, και «ὄμβρος αὐτίκα κατερράγη πολύς, καὶ πιαίνεται μὲν ἡ γῆ, τρέφεται δὲ τὰ ὡραῑα, καὶ τὰ λήϊα αὔξεται, καὶ πὰντα ὁμοῦ λύεται τὰ δεινά». (7)

Ο πλούσιος στην Κύπρο

Μεγάλη ακαρπία κυρίευε την Κύπρο και οι έμποροι έκρυβαν τους καρπούς δια να κερδίσουν παράνομα πολλά. Ήλθε τότε προς ένα εξ αυτών πλουσιώτατος, εις άνθρωπος πτωχός, και θερμώς και μετά δακρύων τον παρακάλεσε να τον βοηθήσει. Ματαίως όμως. Ο πλούσιος έμεινε ασυγκίνητος. Ακολούθως ο πτωχός άνθρωπος πήγε εις τον Άγιο και του ανέφερε την σκληρότητα του πλουσίου και την δική του πενία. Ο Άγιος τον παρηγόρησε και του προείπε ότι την επομένη ο ίδιος ο άσπλαχνος πλούσιος θα τον παρακαλούσε να λάβει όσους καρπούς ήθελε. Πράγματι, την νύκτα έπεσε ραγδαία βροχή, η οποία παρέσυρε τις αποθήκες του πλουσίου και σκόρπισε τους καρπούς του, και ο λαός ο πενόμενος επιδόθηκε εις την αρπαγή αυτών. Και παρουσιάσθη το εξής παράδοξο, ο πλούσιος έδιδε το δικαίωμα εις τον πτωχό να λάβει ότι ήθελε. Εν τούτοις δεν σωφρονίστηκε, καθώς μαρτυρεί το επόμενο γεγονός. (8)

Χρυσός και Όφις

Άλλος πτωχός γεωργός ζήτησε από τον ίδιο τον πλούσιο λίγον σίτο δια σπορά και υποσχέθηκε να τον επιστρέψει μετά την συγκομιδή, με το ανάλογο τόκο. Ο πλούσιος αρνήθηκε κατηγορηματικά. Ο γεωργός κατάφυγε εις τον Άγιο, ο οποίος με λόγια παρηγορητικά τον απέστειλε εις την οικία του. Την επόμενη αυτός ο Άγιος τον επισκέπτεται και του δίδει τεμάχιο χρυσού, δια να το βάλει ενέχυρο στον πλούσιο, να λάβει ότι του χρειάζονταν, και μετά την συγκομιδή, αφού του επιστρέψει το δάνειο, να επιστρέψει και τον χρυσό εις τον Άγιο. Έτσι και έγινε. Ο Άγιος αφού έλαβε τον επιστραφέντα χρυσό, οδήγησε τον πτωχό στο μικρό κήπο του, εκεί δε τοποθέτησε τον χρυσό εις την γη. Κατόπιν προσευχήθηκε στον Θεό με τους λόγους αυτούς: «Κύριέ μου Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ πάντα ποιῶν καὶ μετασκευάζων μόνῳ τῷ βούλεσθαι, ὁ ἐπὶ Μωϋσέως ποτὲ τὴν ράβδον εἰς ὄφιν μεταβαλὼν ἔμπροσθεν τοῦ Βασιλέως τῆς Αἰγύπτου, Αὐτὸς καὶ τὸ χρυσίον τοῦτο, καθὼς ἐκ ζώου πρότερον μετέβαλες εἰς τὴν μορφὴν ταύτην, οὕτω καὶ νῦν μετάτρεψον εἰς τὸ ἀρχαῖον αὐτοῦ εἶδος, ὅπως καὶ οὗτος ὁ δοῦλος σου μάθῃ τὴν περὶ ἡμᾶς σου πρόνοιαν, καὶ διδαχθῇ ἐμπράκτως, τὸ ἐν τῇ Θείᾳ Γραφῇ λόγιον, ὄτι πάντα ὅσα ἠθέλησεν ὁ Κύριος ἐποίησε». (9) Αμέσως δε προ του κατάπληκτου γεωργού, το τεμάχιο του χρυσού μεταβλήθηκε σε ερπετό, το οποίο κρύφθηκε στην λιθιά.

Η διάβαση του ποταμιού

Άλλοτε πάλι, φίλος του Αγίου και ενάρετος άνθρωπος, συκοφαντημένος καταδικάσθηκε άδικα σε θάνατο. Χρειάσθηκε να μεταβεί ο Άγιος και να τον υπεράσπιση ενώπιον του άρχοντος. (10). Ήταν όμως χειμώνας και ένας ποταμός, τον οποίο έπρεπε απαραίτητα να περάσει ο Άγιος, ήταν πλημμυρισμένος και ορμητικότατος. Ο Άγιος δεν δίστασε, άλλα μιμούμενος τον Ιησού του Ναυή (11) διέταξε τον ποταμό «στῆθι, ἔφη, ὁ κοινός σοι ἐπιτάττει δεσπότης καὶ διαβήσομαι ἐγώ, σωθήσεται δὲ ὁ ἀνήρ, ὑπὲρ οὗ σπεύδομέν τε καὶ πολλὰ τοῦ Θεοῦ ἐδεήθημεν». (12) Αφού δε είπε τους λόγους τούτους το ρεύμα του ποταμού ανακόπηκε αιφνιδίως και πέρασε ο Άγιος και άλλοι οδοιπόροι, οι όποιοι διεκήρυξαν αμέσως το θαύμα στην πόλη. Και ο άρχων γεμάτος θαυμασμό απέλυσε τον κατάδικο, τον όποιον επανέφερε ο Άγιος μαζί του χαίρων.

Η Αμαρτωλή Γυναίκα

Κάποτε ο Άγιος, έπειτα από οδοιπορία μακράν, επισκέφθηκε φίλο του (13) για να αναπαυθεί λίγο. Εκείνος δε ενθουσιωδώς υποδεξάμενος τον Άγιο, έβαλε ύδωρ εις τον νιπτήρα και ετοιμάζονταν να πλύνει τα πόδια του. Εν τω μεταξύ διαδόθηκε η είδηση ότι ο Σπυρίδωνας βρίσκονταν εκεί, έτρεχαν δε οι γείτονες δια να προσφέρουν τις υπηρεσίας τους εις τον Άγιο και να λάβουν την ευλογία του. Μεταξύ των πολλών ήλθε και μία γυνή αμαρτωλός, η οποία προθυμοποιήθηκε να πλύνει τα πόδια του. Εκείνος δε αποστρέφοντας το πρόσωπο του της είπε: «μὴ μοῦ ἅπτου ὦ γύναι» (14) και τούτο όχι εξ υπερηφάνειας κινούμενος, διότι ήταν εις ολόκληρη την ζωή του υπόδειγμα ταπεινώσεως, αλλά δια να προκαλέσει σε αυτήν την σώζουσα μετάνοια. Επειδή δε εκείνη επεχείρησε να πλησιάσει τον Άγιο, εκείνος μεγαλόφωνα φανέρωσε την αμαρτία της. Τούτο είχε ως αποτέλεσμα την μετά δακρύων ειλικρινή εξομολόγηση της γυναικός δημοσία. Ο δε Σπυρίδων μιμούμενος τον Κύριο είπε προς την γυναίκα «Θάρσει θύγατερ· ἀφέωνται σοι αἱ ἀμαρτίαι σου». (15) και «Ἰδε, ὑγιὴς γέγονας, μηκέτι ἁμάρτανε», (16) και διά της συγχωρήσεως θεράπευσε αυτήν από την φοβερά νόσο της ψυχής, την αμαρτία. (17)

Η Ανάσταση της κόρης του

Ενώ ο Άγιος βρίσκονταν στην Σύνοδο της Νικαίας πέθανε στην Κύπρο η θυγατέρα του, Ειρήνη ονομαζόμενη. Κατά την επιστροφή του εις την Κύπρο τον επισκέφθηκε κάποια γυνή, η οποία με μεγάλη ταραχή του ανάφερε ότι είχε δώσει, εις την κόρη του ένα κόσμημα πολύτιμο δια να το φυλάξει, εν τω μεταξύ όμως πέθανε η Ειρήνη χωρίς να το επιστρέψει ή να φανέρωση τον τόπο όπου το είχε κρύψει. Ο Άγιος πήγε στον τάφο της θυγατέρας του, ακολουθούμενος από πολλούς άλλους και εκεί, απευθυνόμενος προς την νεκρά, ως να ζούσε, την ρώτησε πού έχει φυλαγμένο το ξένο κόσμημα. Εκείνη δε, αφού ανέκτησε προς στιγμήν την ζωή και ανακοίνωσε εις τον πατέρα της τον τόπο, κοιμήθηκε και πάλι. Ο δε Άγιος επέστρεψε εις την γυναίκα το κόσμημα. (18)

Η ίαση του αυτοκράτωρ Κωνστάντιου

Μετά τον θάνατον του Μ. Κωνσταντίνου (337), η αυτοκρατορία διαμοιράσθηκε μεταξύ των υιών του. Την ανατολή έλαβε ο Κωνστάντιος (337 - 361), ο οποίος έμεινε εις την Αντιόχεια. Έτυχε δε να προβληθεί ο βασιλεύς από φοβερά ασθένεια, την οποίαν κανείς ιατρός δεν μπορούσε να θεραπεύσει. Μετά από πολλές προσπάθειας άκαρπες υποδέχθηκαν στον βασιλέα υπό αγγέλου, κατά την διάρκεια ονείρου, δύο επίσκοποι, ανάμεσα εις πολλούς άλλους, και δηλώθηκε σε αυτόν, ότι μόνον αυτοί μπορούν να τον θεραπεύσουν (επρόκειτο περί του ιερού Σπυρίδωνος και του διακόνου του Τριφυλλίου, τον όποιον ο βασιλεύς είδε ως επίσκοπο εις τον ύπνο του, προοραματιζόμενος το μέλλον). Επειδή δεν φανερώθηκε εις τον βασιλέα ούτε το όνομα ούτε ο τόπος των επισκόπων, έδωκε εντολή να προσκληθούν διαδοχικά στην Αντιόχεια όλοι οι επίσκοποι της επικρατείας. Ο Σπυρίδων, ευχαρίστως αποδεχθείς την πρόσκληση, μετέβη συνοδευόμενος από τον Τριφύλλιο. Όταν όμως παρουσιάσθηκε στα ανάκτορα και ζήτησε να δη τον βασιλέα έγινε αντικείμενο περιφρονήσεως εξ αιτίας της πτωχικής περιβολής του, κάποιος μάλιστα αυλικός τον κτύπησε στο πρόσωπο. Ο Άγιος με υπομονή έστρεψε και την άλλην σιαγόνα του εφαρμόζων τους λόγους του Κυρίου. (19) Αφού εξακριβώθηκε ότι πρόκειται περί επισκόπου του επετράπη η είσοδος εις τα ανάκτορα, όταν δε, μαζί με τον Τριφύλλιο έφθασαν εις την αίθουσα του θρόνου, αμέσως αναγνωρίστηκαν από τον βασιλέα, ο όποιος έτρεξε προς αυτούς. Ο Άγιος έβαλε την χείρα του εις την κεφαλήν του βασιλέως και αμέσως ο βασιλεύς θεραπεύθηκε. Το θαύμα προκάλεσε μεγάλο θαυμασμό και θόρυβο. «Μόνος Σπυρίδων ἐν τοῖς ἁπάντων χείλεσιν ἔκειτο, Σπυρίδων ἐλαλεῖτο μόνος, Σπυρίδων ἦν πᾶσι τὸ σπουδαζόμενον». (20) Ο Άγιος, πριν εγκατάλειψη τα ανάκτορα, νουθέτησε τον βασιλέα δια μακρών, (21) δια να ευεργετήσει όχι μόνον το σώμα του αλλά και την ψυχή του. Μετά ταύτα ο βασιλεύς θέλοντας να ανταμείψει τον Άγιον έδιδε σε αυτόν χρυσόν πολύ, το όποιον ο Σπυρίδων αποποιήθηκε. Επειδή ό βασιλεύς επέμενε, ο Άγιος έλαβε τον χρυσόν και τον διαμοίρασε εις τους ανθρώπους του παλατιού, ο δε βασιλεύς, νουθετηθείς δια της πράξεως αυτής του Σπυρίδωνος, προέβη εις πολλές αγαθοεργίας.

Διπλή Ανάσταση

Πριν αναχώρηση ο Άγιος από την Αντιόχεια, δια να επιστρέψει εις την Κύπρο, τέλεσε το εξής θαυμάσιο και διπλό θαύμα. Ανέστησε πρώτα, κατόπιν προσευχής, όπως άλλοτε ο Ηλίας (22) και ο Ελισσαίος, (23) το τέκνον μιας ξένης (βαρβάρου) γυναικός. Εν συνεχεία χρειάσθηκε να ζητήσει και πάλι την χάρη και την ευσπλαχνία του Θεού για να αναστήσει και την μητέρα, η οποία μόλις είδε να ανακτά την ζωή το παιδί της, πέθανεν από την μεγάλη χαρά και συγκίνηση.

Οι αίγες και ο έμπορας

Σημειώθηκε και εις τα προηγούμενα, ότι ο Άγιος και όταν ακόμη ανήλθε στο επισκοπικό αξίωμα, έτρεφε ποίμνιο. Μία ημέρα προσήλθε εις αυτόν ένας έμπορος δια να αγοράσει αίγας. Κατέθεσε τα χρήματα εις τις χείρες του Αγίου ο οποίος εμπιστευόμενος δεν τα μέτρησε, εν συνεχεία δε ζήτησε να λάβει εκατόν αίγες. Ο ιερός Σπυρίδων εκ προορατικότητας γνώριζε ότι ο έμπορος δε του έδωσε το αντίτιμο εκατό αιγών, αλλά ενενήντα εννέα. Συνόδευσε λοιπόν τον έμπορον εις την στάνη και του είπε να λάβει τόσες αίγας, όσες πλήρωσε. Εκείνος δεν μπορούσε να καταλάβει ότι ο άγιος είχε εννοήσει την απάτη και δια τούτο έβγαλε από την μάνδρα εκατόν αίγες. Αλλά τότε συνέβη το έξης παράδοξο. Ένα από τα ζώα δεν δέχονταν κατ’ ουδέν τρόπο ν’ ακολουθήσει τον έμπορο στάθηκε δε αδύνατον εις αυτόν και να το μεταφέρει στους ώμους του ακόμη. Επεμβαίνων τότε ο Άγιος του είπε να προσέξει μήπως το ζώο δεν αρνείται χωρίς λόγο να τον ακολουθήσει, μήπως δηλαδή λησμόνησε να πλήρωση την αξία του. Κατάπληκτος ο άνθρωπος ωμολόγησε το αμάρτημα του, και ζήτησε με συντριβή συγγνώμη αφού δε πλήρωσε το οφειλόμενο, το ζώο τον ακολούθησε ήσυχα, όπως και τα άλλα. (24)

Ο αλαζών διάκονος

Κατάκοπος ο Άγιος από την οδοιπορία, και μάλιστα σε εποχή θέρους, πήγε κάποτε στον Ναό της πόλεως Ερυθράς της Κύπρου για να προσευχηθεί. Συνέστησε τότε σε ένα από τους διακόνους των εντοπίων να επιταχύνει την ακολουθία. Εκείνος όμως, από ματαιοδοξία κινούμενος, διότι ήταν καλλίφωνος, αντιθέτως προς την εντολή του Σπυρίδωνος, επιβράδυνε την ψαλμωδία. Αγανακτώντας τότε ο Άγιος του φώναξε «σιώπα», αμέσως δε ο διάκονος έχασε την φωνή του και έμεινε άλαλος. Έντρομος έπεσε στα πόδια του ιερού Σπυρίδωνος, ως και όλο το πλήθος των παρόντων πιστών, και θερμώς καθικέτευαν τον Άγιο να συγχωρέσει και να θεραπεύσει τον τιμωρημένο υπερήφανο. Ο δε Άγιος, πηγή ευσπλαχνίας και συγγνώμης, θεράπευσε μεν τον διάκονο, δεν του έδωσε όμως πάλι την αυτή καλλιφωνία, την οποία είχε, για να τον, θεραπεύσει και από την αλαζονίαν.

Οι άγγελοι & η ιερή ακολουθία

Εις την ανωτέρω πόλη την ονομαζομένη Ερυθρά, πήγε ο Άγιος στο Ναό για την εσπερινή ακολουθία. Ο Ναός ήταν σχεδόν έρημος και μόνο οι υπηρέτες και οι διάκονοι ήσαν εκεί. Έδωσε εντολή ο Άγιος να ανάψουν φώτα πολλά και όρθιος εμπρός στο θυσιαστήριο προσεύχονταν. Όταν όμως αναφώνησε το «Εἰρήνη πᾶσι» ακούστηκε αρμονία φωνών πολλών από τον ουρανό να αναφωνεί το «Καὶ τῲ πνεύματί σου». Επίσης, όταν ο διάκονος τελείωνε τις δεήσεις, ακούγονταν οι φωνές να ψάλλουν το «Κύριε ἐλέησον». Η αγγελική υμνωδία ακούστηκε μακριά έξω από τον Ναό και οι άνθρωποι της πόλεως έτρεξαν να ιδούν, αλλά κατελήφθησαν από τρόμο, βλέποντας τον Ναό μεν έρημο, ακούοντας δε τη ψαλμωδία.

Ο λύχνος και ο έλαιος

Άλλη πάλι φοράν μετέβη ο ιερός Σπυρίδων στον Ναό για να τελέσει την εσπερινή ακολουθία. Ενώ όμως βρίσκονταν εις το μέσο αυτής, ο λύχνος έσβηνε δι’ έλλειψη ελαίου, άλλο δε έλαιο δεν υπήρχε στον Ναό. Ο Άγιος λυπόνταν διότι δεν ήθελε να σταματήσει την ακολουθία ημιτελή. Και τότε παράδοξα και δι’ αοράτου δυνάμεως, υπερεκχειλίζει ο λύχνος έλαιο και τόσον πολύ χύνονταν στο έδαφος ώστε οι υπηρέτες του Ναού έφεραν σκεύη και το συνέλεγαν. (25)

Μετέβη κάποτε ο Άγιος συνοδευόμενος από τον Τριφύλλιο Επίσκοπο ήδη της πόλεως των «Καλλινικησέων», (26) στην πόλη Κυρήνη. Καθ’ οδό διήλθαν από την πόλη Κυθέρεια και το Πενταδάκτυλο όρος. Όταν έφθασαν στην Παρύμνη, ήταν τόσο ωραίο το τοπίο, ώστε ο Τριφύλλιος επιθύμησε την απόκτηση κτήματος, αλλά την επιθυμία του δεν φανέρωσε στον Σπυρίδωνα. Παρά ταύτα ο Άγιος, δυνάμενος να γνωρίζει τους διαλογισμούς των άλλων, ήλεγξε τον Τριφύλλιο δια την ματαιοδοξία του, υπομνήσας αυτόν ότι υπάρχουν άλλα αγαθά, τα ουράνια, τα όποια πρέπει να επιδιώκει ο άνθρωπος, και όχι τα επίγεια. Ο Τριφύλλιος αναγνώρισε την ορθότητα της απόψεως του γέροντος και ζήτησε συγνώμη απ’ αυτόν.

Η μοιχαλίδα

Κάποιος συμπολίτης του Αγίου, ναυτικός, επιστρέψας εις την πατρίδα του μετά διετή απουσία, βρήκε την σύζυγό του σε κατάσταση εγκυμοσύνης. Τόσο ταράχθηκε από το γεγονός ώστε ήθελε να την φονεύσει. Επικράτησε όμως εις αυτόν ηρεμότερη σκέψη και απόφυγε το έγκλημα, προσέτρεξε δε εις τον Άγιο, δια να ζήτηση την συνδρομή του. Τότε ο Άγιος δίχως να ρωτήσει καν την γυναίκα περί του γεγονότος, την έλεγξε δια την μοιχεία. Εκείνη όμως με προπέτεια και χωρίς ντροπή διεκήρυσσε μεν ότι ήταν αθώα, διαβεβαίωνε δε ότι όσον χρόνο έλειπε ο σύζυγος της εκείνη κυοφορούσε το βρέφος. Η στάση της γυναίκας προκάλεσε αγανάκτηση εις τους ακούγοντας, οι δε φωνές της είχαν αναστατώσει την πόλη ολόκληρη. Τότε ο ιερός Σπυρίδων, προσπαθώντας δια του φόβου να την οδηγήσει στην μετάνοια, της είπε «εἰ μέν ὦ γύναι, ὤσπερ εἰς μεγάλην έξώκειλας ἀμαρτίαν οὔτω δὴ καἰ μεγάλην εἰσῆγες τὴν μετάνοιαν, τάχα ἄν καὶ πολλή σοι περιελείπετο σωτηρίας ἐλπίς, οὐδεμία γὰρ οὕτως ἁμαρτίας ἰσχύς, ὡς μὴ τὴς τοῦ Θεοῦ ἡττᾶσθαι φιλανθρωπίας, ἐπεὶ δὲ τῇ μοιχείᾳ μὲν τὴν ἀπόγνωσιν, τῇ ἀπογνώσει δὲ καὶ τὴν ἀναισχυντίαν ὠδίνησας, δίκαιον μὲ ἦν τὰ ἐπίχειρα τούτων ἐπιγνῶναί σε, καὶ ὀξεῖαν ὑποστῆναι κόλασιν. πλὴν ἀλλὰ καὶ ἔτι χώραν σοι προτείνοντες μετανοίας, καθαρῶς ταῦτα προαγορεύομεν· ὡς οὐκ ἄν εἰς φῶς σοι τουτὶ τὸ κυοφορούμενον ἐξέλθοι, ποτέ, ἕως ἄν μὴ καὶ αὐτὴ τὸ τῆς ἀληθείας φέγγος ὑπὸ βαθεῖ σκότει τοῦ ψεύδους ἀπόσχῃ καλύπτειν, κρύπτειν οἰομένη καὶ τὰ τυφλοῖς, δ' φασι, καθορώμενα» (27). Μετ’ ολίγον πόνοι φοβεροί κατέλαβαν την γυναίκα, οι όποιοι έπαυσαν με τον θάνατο της. Ο δε Σπυρίδων αφού έκλαψε εκ λύπης, δήλωσε ότι δεν θα τιμωρούσε κανένα εις το μέλλον, εφ’ όσον τόσο γρήγορα οι λόγοι του πραγματοποιούνταν (28).

Βικέντιος Βοκατσιάμπης: Η λάρνακα του Αγίου Σπυρίδωνος. 1883. Ιδιωτική συλλογή: 64×44cm (Πηγή: Arte Bizantina e Post-Bizantina a Corfu. Monumenti, Icone, Cimeli, Civilta.Corfu 1994, σελ. 205)

Ο ειδωλολάτρης ανήρ

Υπήρχε κατά τις ημέρας του Αγίου κάποια συνετή και ευσεβής γυνή, Σωφρονία ονομαζόμενη, η οποία είχε σύζυγο ειδωλολάτρη. Αυτή δεν έπαυε να προστρέχει εις τον Σπυρίδωνα και να τον παρακαλεί να μεσιτεύσει δια την σωτηρία του συζύγου της και την προσχώρησή του στον Χριστιανισμό. Αλλά και ο ειδωλολάτρης σύζυγος δεν εμπόδιζε την Σωφρονία στις προς τον Άγιο επισκέψεις της, διότι αφ’ ενός μεν δεν γνώριζε τον σκοπό αυτών, αφ’ ετέρου δε σέβονταν και τιμούσε τον Άγιο, τον οποίο δέχονταν μετ’ ευχαριστήσεως και στην οικία του (29). Μία ημέρα ενώ συνέτρωγε μετ’ αυτών ο Σπυρίδων, λέγει προς ένα υπηρέτη, εις τρόπον ώστε να γίνει ακουστός από όλους, ότι άφησε ένα μικρό υπηρέτη να φυλάσσει τα πρόβατα του. Κοιμήθηκε όμως ο μικρός και τα πρόβατα χάθηκαν. Αφού κατόπιν ξύπνησε, ματαίως ερεύνησε παντού, έστειλε δε αγγελιοφόρο να αναφέρει το γεγονός, και ότι ο αγγελιοφόρος ευρίσκονταν έξω από την θύραν· «ἀλλὰ σὺ κατελθών», πρόσθεσε εις τον υπηρέτη «γνώρισον αὐτῶ δὴ τῲ ἀγγέλῳ, ὅτι εὕρηνται ἀκριβῶς πάντα, καὶ οὐδὲ ἕν ἐνδεῖ τῷ ποιμνίῳ». (30) Ο υπηρέτης έσπευσε να εκτελέση την εντολή του Σπυρίδωνος, μετ’ ολίγο δε φάνηκε δεύτερος αγγελιοφόρος, ο όποιος ανάφερε την εύρεση των προβάτων, προς μεγάλη κατάπληξη των συνδαιτημόνων. Θαύμασε ο ειδωλολάτρης την προγνωστική δύναμιν του Αγίου και έσπευσε να τον προσκύνηση, και να προσφέρει εις αυτόν θυσία, εκείνος όμως τον συνκράτησε λέγοντας «οὐκ ἐγὼ Θεός, ἀλλὰ δοῦλος Θεοῦ μᾶλλον, ἄνθρωπος σοι ὁμοιοπαθὴς. ..». (31) και τον οδήγησε προς την αληθινή πίστη και την σωτηρία.

Οι κλέπτες των προβάτων

Κάποτε και κατά τις νυκτερινές ώρες, κλέπτες εισήλθαν στην μάντρα του Αγίου για να κλέψουν τα πρόβατα του. Τότε όμως συνέβη το έξης παράδοξο. Αόρατος δύναμη τους έδεσε κατά τρόπον, ο οποίος δεν επέτρεπε σε αυτούς ούτε την παραμικρή κίνηση. Στην θέση αυτή τους βρήκε το επόμενο πρωί ο Άγιος, ο οποίος τους απέλυσε, αφού τους νουθέτησε και τους δώρησε ένα κριό, «ἵνα μὴ μάτην ἠγρυπνηκότες ἦτε», (32) όπως είπε χαριτολογώντας.

Ο Πλοίαρχος και ο χρυσός

Ήλθε προς τον Άγιο ένας Τριμυθούντιος πλοίαρχος εμπορευόμενος, ο οποίος είχε ανάγκη χρυσού για το εμπόριο του. Ο Άγιος πρόθυμα του έδωσε ως δάνειο όσον χρυσό είχε για τις ανάγκες της επισκοπής. Έφυγε ο ναυτιλλόμενος έμπορος, πούλησε με κέρδος το εμπόρευμα του και επίστρεψε. Παρέδωσε το οφειλόμενο εις τον Άγιο, εκείνος δε χωρίς να το ελέγξει, του είπε να το τοποθέτηση στη θέση την οποίαν βρίσκονταν όταν του το έδωσε. Έκτοτε, οσάκις είχε ανάγκη, μόνος του έμπορος λάμβανε τον χρυσό και μόνος τον επανάφερε και τον φύλασσε. Δυστυχώς όμως το πάθος της φυλαργυρίας δεν βράδυνε να τον καταλάβει και όταν κάποτε έλαβε τον χρυσόν πάλι ως δάνειο προσποιήθηκε ότι τον επέστρεψε, ενώ εις την πραγματικότητα τον κατακράτησε. Μετ’ ολίγο πάλι ο έμπορος περιήλθε εις οικονομική δυσχέρεια. Τρέχει στον Άγιο και ζήτα ενίσχυση, ο δε Άγιος προσποιούμενος ότι δεν γνωρίζει την αφαίρεση του χρυσού, τον στέλνει, ως συνήθως, να λάβει το δάνειο άλλα και ο έμπορος υποκρινόμενος ερευνά τον κενό χώρο και, ως ήταν φυσικό, ουδέν ευρίσκει, εν συνεχεία δε αναφέρει την εξαφάνιση στον επίσκοπο. Και τότε ο ιερός Σπυρίδων του λέγει: «εἰ μέν, ὦ φίλτατε, ἀληθῶς ἐτύγχανες τεθεικώς, εὗρες ἄν καὶ ὅ κατέθηκας εὐχερῶς· εἰ δὲ ὅ παρὰ σοὶ ἔμεινε, τοῦτο νῦν παρ' ἡμῶν λαβεῖν ἐκζητεῖς, ἴσθι σεαυτὸν μᾶλλον, ἢπερ ἡμᾶς παραλογιζόμενος» (33). Ό άνθρωπος εκείνος δεν μπόρεσε να προσποιηθεί πλέον. Έπεσε στα πόδια του Σπυρίδωνος και αφού ομολόγησε την πράξη ζήτησε συγγνώμη, την οποίαν ο Άγιος δεν του αρνήθηκε, αφού προηγουμένως τον νουθέτησε (34).

Τα είδωλα της Αλεξάνδρειας

Αναφέρεται ότι ενώ ακόμη ζούσε ο Άγιος συγκλήθηκε, από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Σύνοδος επισκόπων δια να γκρεμίσουν με κοινή προσευχή τα αγάλματα των ψευδών θεών, από τα οποία ήταν γεμάτη ακόμη η Αλεξάνδρεια. Συγκεντρώθηκαν λοιπόν οι επίσκοποι, και πράγματι έπειτα από θερμή προσευχή συνετρίβησαν τα είδωλα, όλα εκτός από ένα. Παρά δε το γεγονός ότι επέμειναν στην προσευχή, δεν κατέστη δυνατή η συντριβή του αγάλματος. Κατά την νύκτα, ενώ ο Πατριάρχης προσεύχονταν, του υποδείχθηκε σε οπτασία ότι το είδωλο θα γκρεμίζονταν μόνο όταν θα προσεύχονταν ο επίσκοπος της Τριμυθούντας Σπυρίδων. Αμέσως ο Πατριάρχης στέλνει και προσκαλεί τον ιερό Σπυρίδωνα, ο δε Άγιος αμέσως σπεύδει εις την Αλεξάνδρεια. Μόλις έφτασε στο λιμένα της πόλεως το πλοίο, ο Σπυρίδων, προσευχόμενος νοερώς, αποβιβάζεται στην ξηρά, συγχρόνως δε πίπτει σε συντρίμια το άγαλμα. Όταν έμαθε ο Πατριάρχης την πτώση του ειδώλου λέγει προς τους επισκόπους «ὦ φίλοι, Σπυρίδων ἐκ Τριμυθούντος». (35) Έσπευσαν λοιπόν και υποδέχτηκαν τον Άγιο, ευρισκόμενο ακόμη στην παραλία, το δε θαύμα προκάλεσε τον θαυμασμό σε όλες τις πόλεις μέχρι και του Βυζαντίου. (36)

Αργυρή κανδήλα ελαίου με πολλά λυχνάρια, κερκυραϊκή τέχνη. Δωρεά του Εμμανουήλ Θεοτόκη, όπως μαρτυρεί η επιγραφή: «† ΕΝ ΠΑΡΙΣΙΟΙΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΤΟΙΣ ΥΠΟ ΡΩΣΣΩΝ ΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΟΙΣ ΚΑΥΘΗΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΟΡΚΟΥΜΕΝΟΣ ΥΠΕΡ ΤΕ ΤΗΣ ΕΙΣ ΚΕΡΚΥΡΑΝ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΕΠΑΝΟΔΟΥ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΖΩΣΑΣ ΕΥΡΕΙΝ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ / ₊ ΕΛΕΝΗΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΥΓΑΤΕΡΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΑΝ ΤΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΕΥΧΗΝ ΗΥΞΑΜΗΝ ΑΝΑΘΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΗΜΩΝ ΠΡΟΣΤΑΤΗΝ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΕΓΩ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΘΕΟΤΟΚΗΣ. ΗΝ ΕΞΕΤΕΛΕΣΑ ΕΝ ΕΤΕΙ: 1826: / ₊ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΘΕΡΜΑΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΑΣ ΕΛΕΕΙΝ ΓΕΝΙΚΩΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΓΗΣ ΤΗΣ ΟΡΦΑΝΗΣ ΛΕΥΚΙΜΝΙΑΣ ΑΝΑΠΑΥΘΕΙΣΗΣ ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΟΛΙΓΑΣ ΣΤΙΓΜΑ ΠΡΙΝ Η ΤΩ ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΕΑΥΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΥΝΑΙ ΤΗΝ ΨΥΧΗΝ». Ναός του Αγίου Σπυρίδωνος (Πηγή: Arte Bizantina e Post-Bizantina a Corfu. Monumenti, Icone, Cimeli, Civilta.Corfu 1994, σελ. 185)

Η κοίμηση του Αγίου Σπυρίδωνος

Και αυτό το τέλος της επιγείου ζωής του ιερού Σπυρίδωνος, θαυματουργικά ανηγγέλθη σε αυτόν. Ήταν η εποχή του θερισμού. Ο αγρός του Αγίου είχε πλουσιώτατη καρποφορία. Ο Ιερός Σπυρίδων παίρνει το δρεπάνι, όπως συνήθιζε, δια να θερίσει. Αλλά ενώ ήταν καθαρός ο ουρανός, αιφνιδίως συννέφιασε και άρχισε να βρέχει, όχι παντού άλλα μόνον εις το σημείο όπου βρίσκονταν ο ίδιος, και δρόσιζε το κεφάλι του, εις την οποίαν φαίνονταν, άλλο παράδοξο, τρίχες μελανές, ξανθές και λευκές. Τα γεγονότα αυτά ως έξης ερμήνευσε ο ιερός Σπυρίδων εις τους κατάπληκτους παρευρισκομένους· «ἴστε φίλοι, ὡς ἐγὼ μὲν ἤδη τοῦ σώματος ἐκδημῶ· πολλῇ δὲ δόξῃ ὁ Κύριος τὴν ἐμὴν τῆς ἀποδημίας μνήμην περιβαλεῖ, καὶ πολλοῖς τῶν ἀνθρώπων ἡ τῆς τελευτῆς τῆς ἐμῆς ἡμέρα ὑπόθεσις ἑορτῆς ἔσται, καὶ φιλοτίμως ταύτην ἡλικία πᾶσα ἐπιτελέσει νέων τε καὶ μέσων καὶ παλαιῶν». (37) Αφού δε ο Ιερός Σπυρίδων νουθέτησε δια μία ακόμη φορά τα πνευματικά του τέκνα και τα προέτρυνε, άλλα και εμπράκτως ακόμη δίδαξε την μεγάλη του αρετή της προς τον Θεό και τον πλησίον αγάπης, κοιμήθηκε εν Κυρίω. (38)

ΘΑΥΜΑΤΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΚΟΙΜΗΣΗ

Η θαυματουργική δύναμις του ιερού Σπυρίδωνος, δεν σταμάτησε να ενεργεί με τον θάνατον του. Αυτός δε ο Παντοδύναμος Θεός, δια του αιωνίου και υπερφυούς θαύματος της αφθαρσίας του ιερού Λειψάνου του άγιου Σπυρίδωνος, ευδόκισε όπως ο θερμός παρηγορητής των θλιμένων, ο ιατρός των ασθενών, ο συμπαραστάτης των δοκιμαζόμενων ευρίσκεται μεταξύ των ανθρώπων, οι όποιοι ζητούν την θερμή πρεσβεία του προς την θεία Δύναμη και Αγάπη. Όχι μόνον πνευματικά άλλα και σωματικά. Πρώτα η Κύπρος, έπειτα η Βασιλεύουσα των πόλεων, ιδιαιτέρως δε η Κέρκυρα γνώρισαν, η τελευταία δε καθημερινά γνωρίζει, την ευεργεσία των θαυμάτων του. Δικαίως λοιπόν ο υμνητής του ιερού ανδρός λέγει ότι

«Ὁ θαυματουργὸς κᾂν τέθνηκε, Σπυρίδων,

τοῦ θαυματουργεῖν οὐκ ἔληξεν εἰσέτι.» (39)

Ο προσκυνητής & η καταιγίδα

Κάποτε κατά την εορτή του Αγίου, την 12 του μηνός Δεκεμβρίου, προσήλθε κάποιος ευσεβής προσκυνητής, να προσκυνήσει τον τάφο του ιερού Σπυρίδωνος, εις τον εν Κύπρο Ναό του. Όπως δε ομολόγησε ο ίδιος δοκίμασε τόσον υπερκόσμια συγκίνηση, ώστε έπαυσε ολοσχερώς να σκέπτεται τα επίγεια και μόνον τα ουράνια αγαθά λογίζονταν, καθ’ όλη δε την ημέρα ούτε έφαγε, ούτε ήπιε, ούτε μίλησε. Κοινώνησε μόνον των Αχράντων Μυστηρίων. Ο αυτός ευσεβής άνθρωπος, άλλη φοράν, πάλι την ημέρα της μνήμης του Αγίου, μετέβη στην Τριμυθούντα αφ’ ενός μεν δια να προσκυνήσει το τίμιο του Αγίου Λείψανο, αφ’ ετέρου δε να αγοράσει ενδύματα και σκεπάσματα δια τους πτωχούς στο τελούμενο πανηγύρι. Αφού ξεπλήρωσε τον σκοπό της μεταβάσεως του και ήταν έτοιμος ν’ αναχωρήσει, τότε ο ουρανός γέμισε από νέφη, τα όποια απειλητικότατα προμήνυον την καταιγίδα. Τότε ό άνθρωπος εκείνος έτρεξε προς το άγιο Λείψανο του Σπυρίδωνος και παρακάλεσε αυτόν να τον βοηθήσει και να εμπόδιση την βροχή, η οποία θα καθιστούσε δυσχερή την πορεία του, να γίνει δε καλός οδηγός και συνοδοιπόρος του. Και τούτο έγινε. Αναχώρησε ο άνθρωπος και ο Άγιος συνταξίδευε μαζί του, η δε βροχή και ο άνεμος εμποδίζονταν από την δύναμη του Σπυρίδωνος να ξεσπάσουν επάνω εις τους οδοιπόρους. Έφτασε ο προσκυνητής στον προορισμό του και ο Άγιος αμέσως εξαφανίστηκε, συγχρόνως όμως και κατακλυσμιαία βροχή ξέσπασε, η οποία κράτησε επί τρία συνεχή μερόνυκτα. Ο ίδιος πάλι ο άνθρωπος διηγείται, ότι ενώ επιθυμούσε να μεταβεί στην Τριμυθούντα, άλλη φορά, κατά την μνήμη του Ιερού Σπυρίδωνος, του ήταν αδύνατο να πραγματοποίηση την επιθυμία αυτή. Με θλίψιν μεγάλη προσεύχονταν και παρακαλούσε τον Άγιο να μη τον στερήσει, έστω και μακρόθεν, της χάριτος του. Είδε τότε εις δράμα ότι μετάβηκε στον Ναό του Αγίου και ότι ο ιερός Σπυρίδων προσεύχονταν. Παρακολούθησε, όλη την ακολουθία και μετά το τέλος ο Άγιος αφού ευλόγησε τους παρόντας αναχώρησε. (40)

Ο λοιμός της Κέρκυρας

Όταν κατά το, απαίσιο της μνήμης για τους Έλληνες, έτος 1453 η Πόλη έπεσε στα χέρια των απίστων, η Βουλή του Θεού ευδόκισε όπως το σεπτό Λείψανο του θαυματουργού Σπυρίδωνος, όπως και εκείνον της Αγίας Θεοδώρας της Αυγούστης. (†867), (41) αποθησαυριστούν στην Κέρκυρα. Από του σωτηρίου λοιπόν έτους 1456, τρία έτη δηλαδή μετά την άλωση, τα ιερά αυτά Σκηνώματα, στο δυτικότερο άκρο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, ακτινοβολούν ως φάροι και κατευθύνουν τους ναυτιλομένους στην θάλασσαν του βίου και τους προστατεύουν από τις τρικυμίες των παθών και τις αντιξοότητες της ζωής.

Πρώτο από τα απειράριθμα θαύματα του Άγιου, τα οποία τέλεσε και εξακολουθεί να τελεί, στην Κέρκυρα αναφέρεται το θαύμα της σωτηρίας του λαού από την πείνα, την οποίαν προκάλεσε η εξ ολοκλήρου έλλειψη σίτου. Σχετικά με τούτο το θαύμα θα γίνει λόγος εκτενέστερος στο περί των Λιτανειών του Ιερού Λειψάνου του Αγίου κεφάλαιο. (42)

Η θεραπεία του τυφλού

Επίσης, κατά τα πρώτα έτη της ελεύσεως στην Κέρκυρα του σεπτού Σκηνώματός του, ο Άγιος θεράπευσε ένα τυφλό έμπορο ανατολίτη ονομαζόμενο Θεόδωρο, ο οποίος με πίστη μεγάλη είχε προστρέξει και ζήτησε την βοήθεια αυτού. (43)

Βίντεο. Μέγεθος: 457 Kb Διάρκεια: 03΄:24΄΄ (Πηγή: Εκπομπή Αθέατος Κόσμος, Τηλεοπτικός σταθμός Alter, Μάιος 2004, Εκπομπή περί θαυμάτων)

Στο βίντεο ένας πρώην βλάσφημος, κατά του Αγίου Σπυρίδωνα, μετά τις κακοτυχίες στην ζωή του ζητά στον Άγιο είτε να στραβωθεί εντελώς (μιας και από χρόνια είχε χάσει μεγάλος μέρος της όρασής του) είτε να κόψει την βλαστήμια. Μετά την δέηση προς τον Άγιο όχι μόνο έκοψε την κακοτάτη βλασφημία προς τα θεία αλλά ξαναβρήκε την χαμένη όρασή του. Άραγε πως θα πείσουν μερικοί άθεοι & παγανιστές, ως ο Μ. Καλόπουλος Μ. τον εν λόγω Έλληνα πολίτη ότι ο Άγιος και πολιούχος της Κέρκυρας δεν θαυματούργησε και ότι είναι απλά μια «μούμια»; Με ικασίες ξεδιάντροπες προσβολές, ύβρεις και ανυπαρξία επιστημονικής μελέτης;

Οι τυφλοί, οι κατακρημνισμένοι & ο ασεβής

Μεγάλη κατάπληξη και θαυμασμό προκάλεσαν στον ευσεβή λαό και τα έξης θαύματα του Αγίου. Θεράπευσε δύο τυφλούς κωπηλάτες του Βενετικού στόλου. Επίσης, όταν κάποτε ευσεβείς άνθρωποι ανέβηκαν στο υψηλό κωδωνοστάσιο του Ναού του Αγίου για να σβήσουν πυρκαγιά, η όποια προκλήθηκε από κεραυνό και δεύτερος κεραυνός τους πέταξε με βία στο έδαφος, τότε, δια της θαυματουργικής επεμβάσεως του ιερού Σπυρίδωνος, δεν έπαθαν καμία βλάβη. Άλλοτε πάλι, ενώ το σεπτό Σκήνωμα λιτανεύονταν, κάποιος ανήκων στην τάξη των ευγενών περιέπαιζε ένα παιδί, το οποίο με πίστη θερμή είχε πέσει στον δρόμο, για να περάσει πάνω του το άγιο Λείψανο και να το θεραπεύσει. Ξαφνικά, αυτήν την στιγμή, εξερράγη το πυροβόλο και κατάστρεψε τον δεξιό οφθαλμό του ασεβούς αριστοκράτη, ο οποίος μετανόησε και έμεινε όλη την νύκτα προσευχόμενος στον Ναό του Αγίου.

Η ιεροσυλία των Λατίνων

Κατά το έτος 1718 ο Γενικός Καπιτάνος Ανδρέας Πιζάνης, υποκινούμενος από τον θεολόγο του, λατίνο ιερέα Φραγκίσκο Φραγγιπάνη, θέλησε να ιδρύσει ειδικό θυσιαστήριο (αλτάριο) στον Ναό του Άγιου, δια να τελείται καθ’ εκάστη και λατινική Λειτουργία, και ν’ αποδώσει κατ’ αυτό τον τρόπο ευχαριστίες στον Θεό και τον Άγιο για την σωτηρία της πόλεως από τους Τούρκους, γενομένη κατά το έτος 1716. Η απόφαση του Βενετού άρχοντος καταλύπησε τους ορθοδόξους, οι οποίοι παρακαλούσαν τον ηγεμόνα να μη πραγματοποίηση αυτήν. Ο Άγιος επί δύο φοράς κατά συνέχεια φανερώθηκε στον ύπνο του Πιζάνη και τον συμβούλευσε να ματαίωση την απόφαση. Ο άρχων ταράχθηκε, αλλά ο θεολόγος του τον καθησύχασε και του είπε, ότι το όνειρο ήταν έργο του διαβόλου, ο οποίος θέλει να τον αποτρέψει από ένα έργο θεάρεστο. Ενθαρρυνθείς ο Πιζάνης διέταξε την μεταφορά του υλικού στον Ναό και μετέβη και εκείνος, για να προσκυνήσει αλλά και, συνοδευόμενος από τους μηχανικούς και την ακολουθία του, να συζητήσει τα της εργασίας. Τότε οι ιερείς του Ναού ταπεινότατα και με δάκρυα προσπάθησαν να τον μεταπείσουν, ματαίως όμως. Εκείνος οργίσθηκε και τους απείλησε ότι θα τους στείλει στις τρομερές φυλακές της Βενετίας. Ήταν η 11^η Νοεμβρίου 1718. Κατά το μεσονύκτιο ξέσπασε τρομακτική θύελλα με αλλεπάλληλους κεραυνούς. Τότε ο φρουρός της πυριτιδαποθήκης του παλαιού φρουρίου, είδε ένα γέροντα μοναχό, ο οποίος κρατούσε αναμμένο δαυλό. Με επιμονή τον ρώτησε ποιος είναι, τέλος έλαβε την απάντηση, «ἐγὼ εἶμαι ὁ Σπυρίδων». Ευθύς αμέσως εξερράγη η πυριτιδαποθήκη, ένεκα δε της φοβέρας αυτής εκρήξεως πολλά οικήματα κατεδαφίστηκαν, πολλοί δε των ευρισκομένων στο φρούριο φονεύτηκαν, μεταξύ δε τούτων ήταν ο Πιζάνης και ο θεολόγος του. Το τρομακτικό τούτο γεγονός ήλθαν να συμπληρώσουν και δύο άλλα. Στον Ναό του Αγίου κρέμονταν, και μέχρι σήμερα κρέμεται, μεγάλη κανδήλα την οποία είχε αφιερώσει κατά το προηγούμενο έτος 1717 ο ηγεμόνας μαζί με τους Βενετούς αριστοκράτες. Η κανδήλα έπεσε και παραμορφώθηκε στην βάση της, την στιγμή της εκρήξεως, ενώ καμία άλλη κανδήλα, από τόσες οι οποίες κρέμονται έπαθε το παραμικρό. Την ίδια στιγμή, 6πως εξακριβώθηκε αργότερα, έπεσε κεραυνός στην οικία του Πιζάνη, στην Βενετία και έκαψε την προσωπογραφία του, χωρίς να πειράξει άλλο τι. (44)

Η δαιμονισμένη

Καθώς αναφέρει ο Νικηφόρος ο Θεοτόκης («Λόγος περὶ ἀρετῆς», εκδ. Λειψίας 1766), την Κυριακή των Βαΐων και όση ώρα το ιερό Λείψανο του Σπυρίδωνος λιτανεύονταν έφεραν μία δαιμονιζόμενη γυναίκα, «ἥτις ἄφριζε καὶ ἔτριζε τοὺς ὀδόντας αὐτῆς· καὶ μολονότι αὕτη ἦτο χεῖρας καὶ πόδας δεδεμένη, μόλις δύο ἢ τρεῖς ἄνθρὼποι ἠδύναντὸ νὰ ἐμποδίσωσι τὴν ὁρμὴν τῶν κινημάτων αὐτῆς. Τὸ πρόσωπον της δὲν εἶχε μορφὴν ἀνθρώπου· ἠ φωνὴ αὐτῆς ἦτον ἠλλοιωμένη καὶ διάφορος· διότι πότε μὲν ὡς βοῦς ἐμύκιζε, πότε δὲ ὡς σκύλαξ ὑλὰκτει καὶ ἄλλοτε ὡς μικρὸν βρέφος ἐκλαυθμύριζεν». (45) Αφού την ξάπλωσαν στη γη και πέρασε επάνω της τρεις το σεπτό Σκήνωμα, θεραπεύθηκε και με δάκρυα ευγνωμοσύνης έπεσε και προσκύνησε τα πόδια του θαυματουργού Άγιου.

Ο Γερμανός Παράλυτος

Αργυρός κύλικας επιχρυσωμένος, τέχνη εξαιρετικής λεπτότητας. Προέρχεται από την Γερμανία και βρίσκεται στον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος. Στην εξωτερική επιφάνεια αναγράφει: «CALIX P(RO)PRIVS LAVRENCII PLEBANI IN WIDENBACH EVNDATORIS HVIVS CAPELLE 1519». (Πηγή: Arte Bizantina e Post-Bizantina a Corfu. Monumenti, Icone, Cimeli, Civilta.Corfu 1994, σελ. 179)

Το έτος 1769 θεράπευσε ο ιερός Σπυρίδων Γερμανό στρατιώτη παραλυτικό, ο οποίος θερμά επικαλέστηκε την βοήθειά του. Το γεγονός προκάλεσε μεγάλο θόρυβο στον λαό απ’ αυτόν δε τον θόρυβο και από τις κωδονοκρουσίες των Ναών πληροφορήθηκε το γεγονός και ο Γεν. Προνοητής της θαλάσσης (Proveditor generale da mar) Ανδρέας Δόνας (1767-1769). Αυτός αφού επιβεβαίωσε τις φήμες δια της μαρτυρίας των ιατρών, πορεύθηκε στο Ναό του Άγιου, όπου τελέστηκε ευχαριστήριος τελετή.

Η πανώλη στην Κέρκυρα

Κατά το έτος 1855 νέος κίνδυνος απείλησε την Κέρκυρα. Περί τον Οκτώβριο μήνα του έτους εκείνου, η μαστίζουσα την Εύρώπη χολέρα προσέβαλε και την Κέρκυρα, το δε πρώτον κρούσμα φανερώθηκε στο προάστιο Μανδούκι. Τρόμος μέγας κατέλαβε τους κατοίκους, οι όποιοι έτρεξαν και με δάκρυα θερμά ζήτησαν βοήθεια του προστάτη Αγίου. Και πάλι ο Σπυρίδων έσωσε τον λαό του. Τα κρούσματα, τα οποία σημειώθηκαν ήσαν πολύ ολίγα και οι θάνατοι ελάχιστοι, εν συγκρίσει με τις άλλες πόλεις. Αξίζει στο σημείο τούτο να προστεθεί, ότι ειδικά συστημένη επιτροπή, σε ανακοίνωσή της, της 16 Ιανουαρίου 1856 προς τον Άγγλο Αρμοστή Ι. Υούγγ, «ἀπορεῖ πῶς ἡ νόσος δὲν ἐξεπεραίωσε τὸ ἔργον της καταστροφῆς της, καὶ ἀποδίδει εἰς τὴν Θείαν ἀντίληψιν τὸ ἥπιον καὶ τὴν ταχεῖαν αὐτῆς παῦσιν». (46) Στην Λιτανεία της πρώτης Κυριακής του Νοεμβρίου του έτους εκείνου, ο λαός γονυπετών και μετά του Ιερού Κλήρου δεόμενος, παρουσίασε θέαμα εξαιρετικώς συγκινητικό. Μετ’ ολίγο τα κρούσματα λιγόστεψαν και την ενδεκάτη Δεκεμβρίου έπαυσαν τελείως. Ο Μητροπολίτης Κερκύρας Αθανάσιος ο Πολίτης (1848-1870) συνέταξε ευχαριστία προς τον Ύψιστο, η οποία αναπέμφθηκε σε όλους τους Ναούς, εν μέσω βαθύτατης συγκινήσεως.

Η Βασίλω

Την 13 Ιουνίου του έτους 1853, η Βασίλω σύζυγος Ιωάννου Ανδρέου εκ Βούνου της Χειμάρας, μετέβη εις το ορός Λογαρά, δύο ημέρας μακράν από το χωρίο της, δια να συλλέξει ξύλο ειδικό για φωτισμό, χρησιμοποιούμενο υπό των ηπειρωτών ως δάδα. Εκ του όρους επέστρεψε την 16. Ως ήταν κατάκοπη και ιδρωμένη λούστηκε με ψυχρό νερό. Αμέσως όμως κατέστησαν άχρηστα το αριστερό χέρι και το πόδι της. Από της ημέρας εκείνης και επί δυο έτη υπεβλήθη σε κάθε δυνατή θεραπεία, χωρίς όμως κανένα αποτέλεσμα. Η ασθένεια της είχε ως αποτέλεσμα και το διαζύγιο, το όποιον ζήτησε και έλαβε ο σύζυγος της. Αλλά και αυτοί οι στενοί συγγενείς της άρχισαν να δυσανασχετούν δια την ενόχληση την οποίαν τους έδιδε η ανάπηρος. Μόνη ελπίς της απέμεινε ο Θεός και οι Άγιοι Αυτού, και μετά συντριβής και μετανοίας προσεύχονταν και παρακαλούσε για την σωτηρία της. Τον Δεκέμβριο του έτους 1855 είδε στον ύπνο της ένα Κληρικό, ο όποιος της πάτησε το άχρηστο πόδι και της είπε «μὴ γράψῃς πρὸς τὸν ἐν Κερκύρᾳ αὐτάδελφόν σου, ὡς κατὰ νοῦν ἔχεις, ἀλλ' αὐτοπροσώπως ἐλθέ». Κατάπληκτη τον ρώτησε· «ποιὸς εἶσαι σύ»; εκείνος δε της απάντησε «ὁ Ἅγιος ἐγὼ εἶμαι, τὸν ὁποῖον τόσες φορὲς ἐπεκαλέσθης». (47) Ξύπνησε έντρομη η Βασίλω και διηγήθηκε το όνειρό στους συγγενείς της, αμέσως δε έλαβαν απόφαση να την μεταφέρουν στον Ναό του ιερού Σπυρίδωνος, στην Κέρκυρα. Ο τρόπος της μεταφοράς της ήταν εξαιρετικά δύσκολος και η κατάσταση στην οποία βρίσκονταν προκαλούσε την φρίκη. Μετεφέρθηκε μέχρι της ιεράς Λάρνακας του αγίου Λειψάνου, οπού έμεινε επί τρεις νύκτας. Κατά την δεύτερη νύκτα και περί το μεσονύκτιο κάλεσε τον Εφημέριο του Ναού και με αγαλλίαση του ανάγγειλε ότι θεραπεύθηκε από του Αγίου, ότι θερμάνθηκαν τα ξηρά μέλη της και δεν μπορεί να κινηθεί. Ακολούθως εξομολογήθηκε και την επόμενη πρωία βάδισε μόνη της, τελείως υγιής, προς την Ωραία Πύλη και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων. (48)

Ο τύφος του παιδιού

Θα ήταν παράλειψη εάν στην μικρή αυτή σύνοψη ολίγων από τα άπειρα θαύματα του ιερότατου Σπυρίδωνος, δεν αναφέρονταν και το έξης καταπληκτικό. Εις την πόλη της νοτίου Ιταλίας Βαρλέττας διέμενε η ορθόδοξος ελληνική οικογένεια του Σπυρίδωνος Πάλλιου. Κατά τις αρχές του Νοεμβρίου του έτους 1861, ο οκταετής μονάκριβος υιός της οικογένειας Ιωάννης Σ. Πάλλιος, προσβλήθηκε από τυφοειδή πυρετό βαρύτατης μορφής. Μετά ένδεκα ημέρες από της αρχής της ασθενείας, και παρά τις προσπάθειας των ιατρών, ο μικρός Ιωάννης έφτασε σε απελπιστική κατάσταση. Η μητέρα του, η οποία καθ’ όλο το διάστημα της ασθενείας δεν έπαψε να ικετεύει τον Άγιο δια την σωτηρία του παιδιού της, παράγγειλε αιφνιδίως να τηλεγραφεί στους συγγενείς της, στην Κέρκυρα, ν’ ανοίξουν την ιερά Λάρνακα του σεπτού Λειψάνου και να κάμουν δέηση διά τον μικρό ασθενή, διότι, καθώς είπε, ήταν βεβαία, ότι ο Άγιος θα θεράπευε το παιδί της. Η επιθυμία της πραγματοποιήθηκε, την ώρα δε όπου γίνονταν η παράκληση στον Άγιο, ο ασθενής κατελήφθη από σπασμούς, τους οποίους οι ιατροί απέδωσαν στην τελευταία απόπειρα της ζωής. Έπειτα από ολίγον όμως ο παροξυσμός πέρασε και ο μικρός άνοιξε τα μάτια και γενικώς ανέκτησε όλα τα σημεία της ζωής προς κατάπληξη των ιατρών. Τέλος, μετά από την σχετική ανάρρωση, έγινε τελείως καλά την 11 Δεκεμβρίου, παραμονή της μνήμης του Αγίου Σπυρίδωνα.

Ο ασεβής αστυνομικός

Την 12 Φεβρουαρίου 1935 ο μαθητής της Αστυνομικής Σχολής Κερκύρας Χρίστος Διαμαντούδης του Θεοχάρους, από την Αρναία της Χαλκιδικής, ευρισκόμενος με ομάδα συμμαθητών του στο καφενείο του Σπυρίδωνος Τριβυζά, και ακούγοντας τον καφεπώλη, ο οποίος διηγείτο τα θαύματα του Αγίου, έδειξε απιστία και ανευλάβεια προς τον Άγιο. Αμέσως αισθάνθηκε τις δυνάμεις του να παραλύουν, ταυτοχρόνως δε ακουστήκαν δύο ισχυρά κτυπήματα, ωσάν να ρίπτονταν πέτρες. Διακόπηκε η συζήτηση χωρίς όμως να περάσει η ταραχή του Διαμαντούδη. Κατά την ώρα της μελέτης περιφέρονταν στους διαδρόμους της Σχολής, εις παρατήρηση δε του αρχιφύλακας Χ. Κομνηνού, διηγήθηκε σε αυτόν τα συμβάντα. Ο αρχιφύλακας του συνέστησε να ζήτηση συγνώμη από τον Άγιο. Έπειτα από μία ταραγμένη και κρίσιμη νύκτα, πείσθηκε ο Διαμαντούδης από τον φίλο του Χρίστο Τσάτσαρη, να μεταβούν μαζί στον Άγιο. Μόλις έφθασαν στην είσοδο της κρύπτης του Αγίου, αισθάνθηκε ο Διαμαντούδης δύναμη υπεράνθρωπη να τον σπρώχνει προς τα έξω, άκουγε δε συγχρόνως θορύβους από τό μέρος της ιεράς Λάρνακας -καθώς διηγήθηκε ο ίδιος αργότερα. Τότε ο Εφημέριος του Ναού τον στήριξε και τον οδήγησε στην Λάρνακα του Αγίου, και διάβασε υπέρ αυτού παράκληση. Την νύκτα πέρασε με σχετική ηρεμία, κατά δε τις πρωϊνές ώρας αποκοιμήθηκε και είδε στον ύπνο του τον άγιο Σπυρίδωνα, να τον κοιτάζει με ιλαρότητα. Την επόμενη, πλήρης μετανοίας ο Διαμαντούδης, μετέβη και προσκύνησε τον Άγιο, η δε υγεία του αποκαταστάθηκε οριστικά, χωρίς επέμβαση ιατρών. (49)

Ο μικρός τραυματίας

Εις το Μάριεμπαντ της Αυστρίας παραθέριζε, το θέρος του 1937, η οικογένεια των εκ Τεργέστης ομογενών Αφεντούλη. Μία ημέρα ο δεκαετής υιός τους, μαζί με ένα φίλο του, βγήκε από την θύρα του κήπου του ξενοδοχείου των διά να περάσει εις την απέναντι πλευρά του δρόμου, ήταν σακχαροπλαστείο. Έτρεχε δε και δεν πρόσεξε ότι έρχονταν το αυτοκίνητο με μεγάλη ταχύτητα. Ο οδηγός δεν μπόρεσε να σταματήσει, χτύπησε τον μικρό, πέρασε επάνω του και έφυγε. Εις το νοσοκομείο όπου μετεφέρθηκε ο μικρός τραυματίας, διαπιστώθηκε κάταγμα του μετωπιαίου οστού με έκχυση εγκεφαλικής ουσίας. Η διάγνωση διάσημων κρανιολόγων, οι όποιοι εκλήθησαν από την οικογένεια, ήταν απελπιστική. Η εκ μητρός μάμμη, Μαρία σύζ. Σπυρ. Μάρμορα, Κερκυραία, η οποία λυπήθηκε μέχρι παραφροσύνης, παρήγγειλε τηλεγραφικώς εις την Κέρκυρα ν’ ανοίξει η Λάρνακα του Αγίου και να γίνει παράκληση για την σωτηρία του εγγονού της. Το εσπέρας, την ώρα της παρακλήσεως, ο μέχρι τότε εν αφασία μικρός, άνοιξε τα μάτια, ψέλλισε λίγες λέξεις και άπλωσε στην μητέρα του τα χέρια. Οι παρακολουθούντες ιατροί έμειναν έκπληκτοι, ο δε μικρός έπειτα από σύντομη ανάρρωση έγινε τελείως καλά. (50)

Η δαιμονισμένη & οι βλασφημίες

Την 11 Δεκεμβρίου του έτους 1938, θεράπευσε ο Άγιος την Κωνσταντίνα σύζυγο Παναγιώτου Τεμπονέρα, από το Καταστάριο της Ζακύνθου. Αυτή προσβλήθηκε από πονηρό πνεύμα κατά την νύκτα της 20 Ιουλίου 1938, όταν ξύπνησε από τις φωνές του υιού της, ο όποιος βλασφημούσε το όνομα του Χριστού. (51)

Το υποβρύχιο & οι ναυαγοί

Την 12 Οκτωβρίου 1939, το ατμόπλοιο «Ἀρης» βλήθηκε βορείως της Ιρλανδίας από γερμανικό υποβρύχιο. Το πλήρωμα διασώθηκε επιβιβάσθηκε εις δύο λέμβους, οι οποίες δέθηκαν μεταξύ τους για να έχουν κοινή τύχη, και αφέθηκαν στο έλεος του Θεού, εις το μέσον του Ατλαντικού. Ο εκ των ναυαγών ασυρματιστής Γεώργιος Κόκκινος, από την Κέρκυρα, στην τραγική κατάσταση την οποίαν ευρέθησαν, σκέφθηκε ν’ αναθέσει τις ελπίδες του στην προστασία του Αγίου Σπυρίδωνος, διά τούτο άρχισε να τον επικαλείται. Η βοήθεια του θαυματουργού Αγίου δεν άργησε να φανεί. Την επομένη, 13 Οκτωβρίου, στις 4.25΄΄ το απόγευμα διεγράφη στο βορειοανατολικό μέρος του ορίζοντα η μορφή του Αγίου. Κατά δε το μεσονύκτιο φάνηκαν στα βορειοδυτικά του ορίζοντα εν, δύο, έπειτα περισσότερα φώτα. Οι ναυαγοί τα θεώρησαν αλιευτικά και έριξαν φωτοβολίδες για να δηλώσουν την ύπαρξη των και να επιτύχουν την σωτηρία, αλλά δεν έλαβαν καμία απάντηση, έως ότου έσβησαν. Το γεγονός προκάλεσε αγανάκτηση, ακόμη και έκτροπες σε βλασφημία εκ μέρους των ασθενών κατά την πίστη. Ο Γ. Κόκκινος δεν έπαψε όμως να τους συνιστά υπομονή και ελπίδα στον Θεό, τους προέτρεψε δε να κωπηλατήσουν προς το μέρος όπου είχαν φανεί τα φώτα. Τις πρώτες ώρας της επόμενης ήλθε η βοήθεια του Θεού διά της μεσιτείας του Αγίου. Στις 4.25΄΄ το πρωί επιβιβάζονταν στο Δανικό ατμόπλοιο «Σικελία». Του θαύματος τούτου ανάμνηση αποτελούν δύο μικρές βάρκες αργυρές, μέσα σε κρυστάλλινη θήκη, η οποία ευρίσκεται εις τον νάρθηκα του Ναού, αφιέρωμα των διασωθέντων ναυαγών.

Αργυρό δισκάριο για το κόψιμο του άρτου με εικόνα του Αγίου Σπυρίδωνος σε ανάγλυφο με την επιγραφή: «ΔΕΗΣΙΣ ΤΟΥ ΔΟΥΛΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΓΡΗΓΟΡΟΠΟΥΛΟΥ ΑΦΥΕΡΩΜΑ ΗΣ ΤΟΝ ΑΓΙΟΝ ΣΠΥΡΥΔΟΝΑ ΠΝΤΑ ΕΤΟΥΣ 1801 ΑΥΓ(Ο)ΥΣΤ(ΟΥ)». Μητροπολιτικό παλάτι. (Πηγή: Arte Bizantina e Post-Bizantina a Corfu. Monumenti, Icone, Cimeli, Civilta.Corfu 1994, σελ. 181)

Η ψυχοπαθής, η δαιμονισμένη & ο βωβός εξ γενετής

Την 12 Ιουλίου 1946, παραμονή του εορτασμού αρχαίου θαύματος του Αγίου, (52) θεραπεύθηκε δια θαύματος του ιερού Σπυρίδωνος, στον εορταζόμενο Ναό του, στο Σαρόκο, η ψυχοπαθής Ντίνα Ραράκου. (53) Την δε 11 Αυγούστου του ιδίου έτους, ο θαυματουργός Άγιος θεράπευσε την βωβή και παράλυτο Αικατερίνη σύζ. Βασιλείου Υφαντή εξ Ιωαννίνων. (54) Επίσης, την 12 Δεκεμβρίου 1947, θεραπεύθηκε υπό του Αγίου η δαιμονιζόμενη Αγγελική Χ. Παπαφλωράτου από το Αργοστόλι της Κεφαλληνίας. Το δε επόμενο έτος, 13 Δεκεμβρίου, ο ενδεκαετής, βωβός εκ γενετής Γεώργιος Κων. Δεμίρης, θεραπεύθηκε κατά την ώρα της τριπλής περιφοράς του ιερού Λειψάνου, κατά την τελετή προς εναπόθεση αυτού στην Λάρνακα, και κατά την στιγμή που διέρχονταν επάνω του το σεπτό Σκήνωμα του Αγίου. Τέλος, την 3 Απριλίου του έτους 1951, ο θαυματουργός Άγιος απέδωσε την ομιλία στην βωβή Ευθυμία Χίσα του Δονάτου από το Καστρί της Ηπείρου. (55)

Ο άγιος Αθανάσιος και ο Άγιος Σπυρίδων διώχνουν την πανώλη από την Κέρκυρα (Πηγή Φώτο: Ο Ιερός Σπυρίδων, Αθανάσιος Χ. Τσίτσας, πρωτοπρεσβύτερος, Κέρκυρα 1967, σελ. 49)

Ελάχιστος ο αριθμός των σημειωθέντων από «τῶν θαυμάτων ταὴν πληθὺν» του ιερού Σπυρίδωνος. Σταγόνες από τον ποταμό των δωρεών, τις οποίες η Χάρις του Θεού επιδαψιλεύει στους ανθρώπους, δια των προσευχών του θαματουργού Ιεράρχη. Όσο όμως μικρός και αν είναι ο αριθμός των αναφερθέντων θαυμάτων, αρκεί δια να διαφανή απ’ αυτόν η δύναμη του Σπυρίδωνος και η θαυματουργική του χάρις, αποτέλεσμα της παναγίας ζωής και βραβείο δια τις πολλές και μεγάλες αρετές του, εφαρμογή δε του θείου λογίου «τοὺς δοξάζοντές με δοξάσω». (56) Ως προς δε το πλήθος των θαυμάτων του Αγίου, περί αυτού μαρτυρούν οι αναρίθμητοι ευγνώμονες προσκυνητές, διακηρύττουν δε του λόγου το ασφαλές «μὲ ἀλαλήτους φωνὰς» οι κανδήλες και τα άλλα πολυάριθμα όσον και πολύτιμα αφιερώματα.

(Πηγή: Ο Ιερός Σπυρίδων, Αθανάσιος Χ. Τσίτσας, πρωτοπρεσβύτερος, Κέρκυρα 1967, σσ. 32 - 49)

(1) Η Θ. και Ιερά Ακολουθία και Βίος... υπό Ιω. Τζεϊμπέντη, σελ. 47.

(2) Όσα δηλ. περιλαμβάνει ο Βίος του Μεταφραστή.

(3) Από της εκδόσεως της Ακολουθίας του αγίου Σπυρίδωνος, επιμελεία Ιω. Τζεϊμπέντη, εν Κερκύρα το έτος 1847 (εκδ. 12η), συνεκδίδεται και ο Βίος του Μεταφραστή εις όλες τις επόμενες εκδόσεις, εις γλωσσική έκφραση απλούστερη.

(4) ..σελ. 105-129.

(δ) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος, εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 47.

(6) βλ. Βασιλ. Γ΄ 18, 41-46.

(7) Μεταφραστής ενθ. ανωτ. Ο Πάφου αρχίζει την παράθεση των θαυμάτων (κεφ. 1) με το ίδιον θαύμα. Αναφέρει δε ότι αφού μετά την προσευχή του Αγίου έβρεξε επί πολλές ημέρες, ,«πάλιν ὁ ἅγιος ἥττησεν τὸν ἑαυτοῦ δεσπότην ἀναστεῖλαι τὸν ὑετὸν». πρβλ. και τον Ανώνυμο. Βίο Laurent. XI, 9 (φ. 137 - 143), κεφ. 2, όπου το θαύμα αναφέρεται δεύτερο, και όπου παρατίθεται η προσευχή του Σπυρίδωνος προς κατάπαυση της βροχής· «Θεὲ δέσποτα οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ πάσης τῆς κτίσεως, τοῖς αἰτήσασιν δοῦλοις τὰ πρὸς ζωὴν παράσχου αἰτήματα. ζωὴν γὰρ ᾔτησα διὰ τῶν ὑδάτων, ἵνα τῇ συμμετρίᾳ τοῦ ὄμβρου ἠ γῆ καρποφορήσῃ, οὐχ ἵνα κατακλυσθεῖσαι ἠ γῆ ζωῆς τοὺς ἀνθρώπους ἀποστερήσῃ, ἀλλ' ἴνα λιμὸν φύγῃ τὸ τῶν ἀνθρώπων γένος καὶ ζωὴν λάβῃ χρηστὴν καὶ μὴ θάνατον».

(8) πρβλ. Βίο, Θεοδ. Πάφ. (κεφ. 2). Ανων. Laurent. IX, 9 (κεφ. 3).

(9) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος, εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 50 πρβλ. την προσευχή του Σπυρίδωνος, ως αναφέρει αυτήν ο Πάφου (κεφ. 3)· «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ πάντα ποιῶν καὶ μετασκευάζων. ὁ ποιήσας ποτὲ ἐπὶ Μωϋσέως τὴν ράβδον ὄφιν κατενώπιον Φαραὼ βασιλέως Αἰγύπτου καὶ τῶν θεραπόντων αὐτοῦ, μετασκεύασον καὶ μεταποίησον πάλιν τοῦτο τὸ κόσμιον ὡς ἤν ἀπ' ἀρχῆς φυσικὸν εἶδος ὄφεως ἵνα θεάσηται οῠτος ὁ ἄνθρωπος καὶ γνῳ τὴν σὴν φιλανθρωπίαν καὶ εὐεργετικὴν δύναμιν, καὶ μαθὼν ἀναγγείλῃ τοῖς ἄλλοις τὴν πανσθενῆ σου ἰσχὺν καὶ ὅτι σὺ εἰ δημιουργὸς τῶν ἀπάντων καὶ ἐξουσιαστὴς καὶ κύριος, ὅπως μάθῃ ἀκριβῶς τὸ ὑπὸ, τοῦ μακαρίου Δαυὶδ ἐν πνεύματι ἁγίῳ περὶ σοῦ είρημένον· Πάντα ὅσα ἠθέλησεν ὁ Κύριος ἐποίησεν» (Ψαλ. 134,6) όπου φαίνεται η συγγένεια των δύο κειμένων.

(10) Ο Πάφου (κεφ. 4) και ο Ανώνυμ. Laurent. IX, 9 (κεφ. 5), αναφέρουν ότι η πόλη εις την οποία μετέβαινε ο Άγιος για να συναντήσει τον ηγεμόνα ήταν η Κωνστάντια.

(11) βλ. Ιησού Ναυή, 3

(12) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος, εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 51.

(13) πρβλ. Ανων. Laurent. IX, 9 (κεφ. 7) όπου αναφέρεται τό όνομα του φίλου τούτου του Σπυρίδωνος «Προβάτιος».

(14) πρβλ. Ιω. 20,17.

(15) πρβλ. Ματθ. 9,22 και 9,2. 9,10. Λουκ. 5,20.

(16) πρβλ. Ιω. 5,14.

(17) Μετά την παράθεση του γεγονότος της συναντήσεως του Αγίου μετά της αμαρτωλής γυναικός, και ο Μεταφραστής και ο Πάφου αναφέρουν τα κατά την Α΄ Οικουμ. Σύνοδο, και τα της συνδιαλέξεως του Αγίου προς τον φιλόσοφο. Ο Ανων. Laurent IX, 9 παραλείπει τελείως το γεγονός. Εις δε την ανωτέρω περιληπτική διήγηση παραλείπεται διότι γίνεται περί αυτού λόγος μακρύς εις το προηγούμενο κεφάλαιο.

(18) Την είδηση ότι η θυγάτηρ του Σπυρίδωνος πέθανε , κατά τον χρόνο που ο Άγιος παρευρίσκονταν στην Σύνοδο, αναφέρουν ο Πάφου (κεφ. 7) και ο Μεταφραστής. Ο Ανώνυμ. Laurent. IX, 9, ο οποίος παραθέτει το θαύμα της αναστάσεως της Ειρήνης πρώτο από όλα τα θαύματα, δεν ομιλεί περί Συνόδου, άλλωστε, ως σημειώθηκε, παραλείπει και την είδηση της συμμετοχής του Σπυρίδωνος σε αυτή. Το θαύμα αυτό είναι, εν εκ των δυο, τα οποία αναφέρονται από τους αρχαίους εκκλ. συγγραφείς, οι όποιοι ασχολήθηκαν με τον Σπυρίδωνα: Ρουφίνος (Hist eccl. X), Γελάσιος Καισαρείας (Βίος αγ. Μητροφάνους και Αλεξάνδρου, κατά το κείμενο το οποίον παραθέτει ο P. van den Ven, μν. εργ. σελ. 34* κε.), Σωκράτης ο Σχολαστικός (MPG. 67, IB, 104) και Σωζομενός (MPG, 67, IB 889).

(19) «...ὅστις σὲ ραπίσει ἐπὶ τὴν δεξιάν σου σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καὶ τὴν ἄλλην» Ματθ. 5, 35. πρβλ. και Λουκ. 6, 29

(20) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος, εκδ. 1. Τζεϊμπέντη, σελ. 59

(21) πρβλ. Πάφου (κεφ. 8) όπου αναφέρεται ότι ο Σπυρίδων συνοδεύονταν και από τον διάκονο Αρτεμίδωρο, και όπου το θαύμα εκτίθεται διά πολλών, περιέχεται δε και τη νουθεσία του Αγίου προς τον Κωνστάντιο: «Μηκέτι λυποῦ, βασιλεῦ, ἀλλὰ χαῖρε πάντοτε εὐχαριστῶν τῷ Θεῷ τὴν σωτηρίαν σοι παρασχόνντι, καὶ ἔσο διὰ παντὸς μνημονεύων τῆς μεγάλης αύτοῦ εὐεργεσίας τῆς εἰς σέ γενομένης. ᾔτησας καὶ ἔλαβες, ἐξήτησες καὶ εὖρες, ἔκρουσας καὶ ἠνοίχθη σοι, καὶ τῆς χάριτος καὶ τῆς δωρεᾶς τοῦ Θεοῦ άπήλαυσας. καὶ σὺ τοίνυν τοῖς αἰτοῦσιν καὶ ζητοῦσιν καὶ κρούουσιν μὴ κλείσῃς τὰ σπλάγχνα· ἕως καιρὸν ἔχεις ἐργάζου τὸ ἀγαθὸν πρὸς πάντας ἀνθρώπους, μάλιστα πρὸς τοὺς θλιβομένους καὶ τοὺς πένητας, τοῖς μὲν θλιβομένοις βοηθῶν, τοῖς δὲ πεινῶσιν καὶ γυμνητεύουσιν τὰς τροφὰς καὶ τὰ ἐνδύματα τὰ χρειώδη παρέχων, γνῶθι σεαυτόν, ὅτι ἄνθρωπος εἶ ὁμοιοπαθὴς τοῖς λοιποῖς, ἐν μηδενὶ διενηνοχὼς εἰ μὴ μόνον τῇ ἀξίᾳ ἥν ὁ μόνος καὶ αίώνιος βασιλεὺς τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γὴς καὶ δημιουργὸς τῶν ἁπάντων καὶ Κύριος καὶ Θεὸς εἰς εὐεργεσίαν καὶ σωτηρίαν τῶν ὑπ' αὐτοῦ κτισθέντων ἀνθρώπων (σοι) ἐχαρίσατο. γνῶθι οὖν σαυτὸν καὶ μακάριος ἔσῃ». πρβλ. και Ανώνυμ. Laurent. IX. 9, οπού το θαύμα τίθεται έπειτα από δυο άλλα (κεφ. 8).

(22) Βασιλ. Γ΄ 17,17 κέ.

(23) Βασιλ. Δ΄ 4, 32 κε.

(24) πρβλ. Πάφου κεφ. 10. και Ανώνυμ. laurent. ΙΧ 9 κεφ. 10, όπου παρουσιάζει ο συγγραφεύς την αίγα ομιλούσαν και λέγουσαν τα έξης εις τον έμπορο· «οὐ πεισθήσομαι σον οὐδὲ συνδραμοῦμαι τῷ κακίστῳ σου τρόπῳ· οὐ γὰρ ἄξιος εἶ κύριος ἐμός καλεῖσθαι, ἀρπάσαι με ἄνευ τιμῆς τοῦ δεσπότου μου θέλων· ἐκείνας μόνας ἔχεις τὰς αἶγας ἅς καλῶς ἠγόρασας δικαίου τιμήματος, ἐμέ δὲ καταλοίπείν σε χρὴ μετ' ἐκείνας τὰς αἶγας τῷ ἐμῷ δεσπότη, οὐ γὰρ ἔδωκάς μου τὸ τίμημα· διὸ οὺκ ἐᾶ με ὁ λόγος γεμέσθαι σήν βοῶ δὲ ταῦτα, ὅπως μάθῃ ὁ ἑμὸς δεσπότης». Ανάλογη περίπτωση αναφέρεται στην αγ. Γραφή (Ατιθ. 22, 27) , όπου παρουσιάζεται ομιλών ο όνος του Βαλαάμ.

(25) πρβλ. Ανων. Laurent. IX, 9 κεφ. 13, όπου το θαύμα παραβάλλεται προς εκείνο το οποίο τέλεσε ο προφήτης Ελισσαίος, όταν δια προσευχής του ο «καμψάκης» της χήρας γυναικός μεταβλήθηκε σε ακένωτη πηγή ελαίου (3 Βασιλ. 17, 10-16).

(26) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κ.λ.π. εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 65. Ο Πάφου (κεφ. 14)· «Καλλινικησέων Πόλεως ἤτοι Λευκῶν Θεῶν», και Ανων. Laurent. κεφ. 14 Η «Λευκῶν (Θεῶν)».

(27) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κλπ. εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 66.

(28) Τόσον ο Πάφου, (κεφ. 15) όσον και ο Μεταφραστής (ενθ. ανωτ.) αναφέρουν ότι το θαύμα προκάλεσε μεγάλο σεβασμό και φόβο στους κατοίκους, δια τον Άγιο, όπως ακριβώς μετά την τιμωρία του Ανανία και της Σαπφείρης «φόβος μέγας ἐπὶ πάντας τοὺς ἀκούοντας ταῦτα· τῶν δὲν λοιπῶν οὐδείς ἐτόλμα κολλᾶσθαι τοῖς ἁγίοις ἀποστόλοις». (Πράξ. 5, 11 -13).

(29) Ο Πάφου (κεφ. 16) αναφέρει ότι η Σωφρονία είχε «ἄνδρα εἰδωλολάτρην καὶ κακοπραγῆ ὀνόματι Ὄλυμπον» και ο Ανων. Laurent. ΙΧ, 9 (κεφ. 16) «ἄνδρα εἰδωλολάτρην κακὸν πάνυ, ὅντινα ἐκάλουν Ὄλυμπον Παλαιοῦρον».

(30) Μεταφραστής, έν Άκολ. καί Βίος κλπ. εκδ. Ί. Τζεϊμπεντη, σελ. 67.

(31) Μεταφραστής, ανωτ. σελ.68. Ο Συμεών και ο Πάφου παραλληλίζουν το γεγονός, προς εκείνον το συμβάν στα Λύστρα της Λυκαονίας, οπού οι κάτοικοι της πόλεως «έκάλουν τὸν μὲν Βαρνάβαν Δίαν, τὸ δὲ Παῦλον Ἑρμῆν... ὁ δὲ ἱερεὺς τοῦ Διός... ταύρους καὶ στέμματα έπὶ τοὺς πυλῶνας ἐνέγκας, σὺν τοῖς ὄχλοις ἤθελε θύεινν» (Πράξ. 14, 12-13). Ο Πάφου αναφέρει ότι η Σωφρονία ήταν εκείνη η οποία εμπόδισε, τον σύζυγό της να προσφέρει θυσία στον Άγιο, λέγοντας «οὐχ οὗτὸς ἐστὶν θεός, ἀλλὰ δοῦλος ἐστιν τοῦ Θεοῦ τοῦ ὑψίστου τοῦ ποιήσαντος τὸν οὺρανὸν καὶ τὴν γῆν, ὅς καὶ ἐνοικῶν ἐν αὐτῷ πάντα αὐτῷ ἀποκαλύπτει>.

(32) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κλπ. εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 68. Το θαύμα τούτο αναφέρεται πρώτο (εκ των δύο), μια στους αρχαίους Εκκλ. Ιστορικούς: Ρουφίνος (Hist. eccl. X), Γελάσιος ο Καισαρείας (Βίος αγ. Μητροφάνου και Αλεξάνδρου, κατά το κείμενο το όποιον παραθέτει ο P. van den Ven, μν. εργ. σελ. 34 κε), Σωκράτης ο Σχολαστικός (MPG. 67. IB. 104), και Σωζομενός (MPG. 67. IB. 889). Ο Πάφου δεν αναφέρει το θαύμα, προφανώς διότι μετ’ ολίγο (κεφ. 18 - 19) παραθέτει αυτούσια την διήγηση του Σωκράτη, αναγράφοντος και τούτο το θαύμα. Ο Ανώνυμ. Laurent. IX, 9 αναφέρει το όνομα τελευταίο και σημειώνει ότι «τοῦτο τὸ παράδοξον καὶ ὄντως δεσποτικῆς μιμήσεως ἤγουν ἀμνησικακίας εἰκόνα φέρον θαῦμα ἐν μὲν τοῖς ὑπὸ τοῦ ἁγίου Τριφυλλίου συγγραφεῖσιν οὐ περιέχεται· ἐκκλησιαστικῶν δὲ ἱστοριῶν μεμνημένος, ἐν αἷς καὶ ἄλλα αὐτοῦ ἐμφέρεται θαύματα, τοῦτο σώζων κατὰ διάνοιαν ὡς ὠφελείας πολλῆς γέμον μετὰ τῶν ὑπὸ τοῦ ἀγίου Τριφυλλίου συγγεγραμμένων ἐνταῦθα παρεθέμην» (κεφ. 17).

(33) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κλπ. εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 69.

(34) Τούτο το Θαύμα αναφέρει και ο Πάφου, όχι στην αυτή σειρά (κεφ. 21), ως λαβών δια της προφορικής παραδόσεως παρά τίνος Κυπρίου. «Γενομένου μου» γράφει «πρὸ τούτων τῶν τριάκοντα ἐτῶν ἐν τῇ αὐτῇ Τριμιθουντιαίων πόλει,ἐν τῇ μνήμῇ τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν Σπυρίδωνος (ἔτος 625), καὶ ἐμπόνως μου έρωτῶντος τὰ περὶ τοῦ Βίου τοῦ ἀγίου, ἀνήρ τις πάνυ προβεβηκὼς γέρων λίαν καὶ φιλόχριστος ὑπάρχων θεωρήσας οὕτω με θερμῶς τὰ περὶ τοῦ ἁγίου περιεργαζόμενον παρέδωκέν μοι τοῦτο ὅπερ μέλλω διηγήσασθαι, καὶ αὐτὸς ἐκ παραδόσεως ἄλλων τινῶν παλαιοτέρων αὐτοῦ ἀκούσας καὶ παραλαβών», και παραθέτει την διήγηση. Εκ της διηγήσεως του Πάφου, άντλησε ο Συμεών ο Μεταφραστής τα περί του θαύματος.

(35) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κλπ. εκδ. Ι, Τζεϊμπέντη, σελ. 70.

(36) Την διήγηση του θαύματος αναφέρει πρώτος ο Πάφου, ο οποίος την παρέλαβε εκ προφορικής παραδόσεως· γράφει δε σχετικώς (κεφ. 20): «Μοναχός τις τῆς εὐαγοῦς μονῆς τοῦ Συμβούλου τῆς διακειμένης ὡς ἀπὸ εἴκοσι ὀκτὼ σταδίων τῆς Κουρέων φιλοχρίστου πόλεως ὀνόματι Ἰωάννης, ἀδελφιδός γενόμενος Ἰωάννου του ἐν μακαρίᾳ τῇ μνήμῃ γενομένου ἐπισκόπου Θεοδοσιάδος ἢτοι Νέας Πόλεως τῆς Κυπρίων ἐπαρχίας, ὄντινα ἐγὼ πρεσβύτερον ὄντα ἀποταξάμενον τῷ βίῳ ἀπέθριξα ἐν τῇ προλεχθείσῃ εὐαγεῖ μονῇ τοῦ Συμβούλου, ἐν ᾖ κἀγώ αὐτός ἀπεταξάμην, διηγήσατό μοι λέγων ὄτι· «Πρὸ τοῦ ἀποτάξασθαί με εὐχῆς ἕνεκα τῆς εἰς τοὺς ἁγίους μάρτυρας Κῦρον καὶ Ἰωάννην παρεγενόμην ἐν Άλεξανδρείᾳ κατὰ τὸν καιρὸν ἐν ᾦ εἰσῆλθον οἱ Πέρσαι ἐν Αἰγύπτῳ (616), ....πληρώσαντός μου τὴν εὐχήν μου καὶ ἑτοιμαζομένου μου ἐπὶ τὸ ἐξελθεῖν τῆς πόλεως Ἀλεξανδρείας ...εὗρον ἄνδρα τινὰ Κύπριον Ἀκροτηριάτην Στέφανον μεν καλούμενον, διάκονον δὲ ὄντα τῆς ἁγίας τοῦ Θεοῦ ἐκκλησίας.... ὅστις Στέφανος τότε, ὡς εἴρηται, ἔτι ὢν διάκονος φὶλος μου πάνυ γνήσιος ὑπῆρχεν ὅντινα καὶ ἀσπασάμενος καὶ τινας συντυχίας πρὸς αὐτὸν πεποιηκότος μου, εἶπον πρὸς αὐτόν· «Ὄντως, κύρι Στέφανε, ὀφείλομεν φροντίσαι καὶ σῶσαι τὰς ψυχὰς ἡμῶν καὶ, ὡς ἔτι καιρὸν ἔχομεν, ἐξελθεῖν ἐκ τῆς πόλεως ταύτης, μήποτε συγχύσεως γενομένης κρατηθῶμεν ὧδε» ἐκάθητο δὲ ἐν τῷ κολλεκταρίῳ ἢγουν τραπεζιτείῳ μετὰ καὶ ἄλλων τινῶν εἶχεν δὲ μετὰ χεῑρας βιβλία τινά, ἐν οἷς καὶ τὸ βιβλίον Ναοὺμ τοῦ προφήτου, καὶ ἐζήτει σὺν τοῖς σὺν αὐτῶ οὗσιν καὶ τῷ τραπεζίτῃ μαθεῖν ἐκ τοῦ προειρημένου προφητικοῦ βιβλίου εἰ ἄρα εἰσέρχονται ἐν Ἀλεξανδρείᾳ οἱ Πέρσαι, ἧ δὲ ἐν τοῖς βιβλίοις ἐκείνοις ἓν ἐξ αὐτῶν ἔχον περὶ τοῦ ἀγίου πατρὸς ἡμῶν Σπνρίδωνος. ἐγώ δὲ ἤγειρα αὑτὸν ἐκ τοῦ τραπεζιτείου λέγων. «Ἀνάστα, κύρι Στέφανε, καὶ ἄγωμεν φροντίσωμεν τῶν ψυχῶν ἡμῶν.» ἀναστάντος οὖν αὐτοῦ καὶ πορευομένον ἡμῶν καὶ ἀπερχομένον διὰ τῶν λεγομένων Ναυπηγίων καὶ τοῦ λεγομένου Ἀμπελίου εἰς τὸν Φάρον ἐπὶ τὸ πλοῖον τὸ ἴδιον αὐτοῦ Στεφάνου τοῦ διακόνου, εἶπον πρὸς αὐτόν· «Πὸθεν ὁ ἅγιος Σπυρίδων Κύπριος ὤν ὧδε εἰς τὴν πόλιν ταύτην;» ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπέν μοι· «Εὗρον ἐν τῷ βιβλίῳ ἐκείνῳ γεγραμμένον ὅτι ἐν τοῖς χρόνοις τῆς ἐπισκοπῆς αὐτοῦ ὁ πατριάρχης τῆς πόλεως ταύτης...». Και συνεχίζει δια μακρών την διήγηση του δια θαύματος της του Σπυρίδωνος κατακρημνίσεως του ειδώλου. Μετά την παράθεση της διηγήσεως, αναφέρει ο Πάφου ότι το γεγονός αποτέλεσε θέμα τοιχογραφίας εις τον Ναό του αγίου Σπυρίδωνος στην Τριμυθούντα. «Τούτου δὲ τοῦ παραδόξου θαύματος», γράφει, «μνημόσυνόν ἐστιν ἔτι καὶ νῦν ἐν τῇ πόλει τοῦ σεβασμίου πατρὸς Τριμιθοῦντι ἐπάνω τοῦ μέσου πυλεώνος ἤγουν τῆς ἀρχοντικῆς θύρας τοῦ ναοῦ ἔνθα κεῖται τὸ ταίμιον λείψανον τοῦ ἁγίου πατρὸς ἡμῶν Σπυρίδωνος, εἰκὼν πᾶσαν τὴν διήγησιν ταύτην γεγραμμένην ἔχουσα μετά καὶ ἄλλων τινῶν τῶν μὴ γεγραμμένων ἐνταῦθα»

(37) Μεταφραστής, εν Ακολ. και Βίος κλπ. εκδ. Ι. Τζεϊμπέντη, σελ. 71.

(38) Το γεγονός μνημονεύει και ο Ανώνυμ. Laurent. IX, 9» ως έκτο κατά σειρά θαύμα (κεφ. 6). Ο Πάφου κλείνει το πρώτο μέρος του Βίου με τούτο το θαύμα και δηλώνει· «Ταῦτα μὲν ἐν τῇ βίβλῳ τῇ διὰ ἰάμβων ἐκτεθείσῃ εὗρον, ἥντινα βίβλον λέγουσιν ὑπὸ τοῦ ἁγίου πατρὸς ἡμῶν Τριφυλλίου τοῦ μαθητοῦ αὐτοῦ τοῦ γενομένου ἐπισκόπου ταῆς Καλλινηκηςέων πόλεως ἤτοι Λευκῶν Θεῶν ἁγίας τοῦ Θεοῦ ἐκκλησίας ἀναγεγράφθαι» (κεφ. 17).

(39) Στίχοι στο συναξάρι της 12 Δεκεμβρίου.

(40) Τα τελευταία αυτά θαύματα του αγίου Σπυριδωνος αναφέρει πρώτος ο Πάφου (κεφ. 22-21) παραλαβών εκ προφορικής μαρτυρίας του ιδίου του προσκυνητή, ο όποιος έτυχε της θαυματουργικής αντιλήψεως τού Άγιου. «Διηγήσατό μοί τις τῶν λίαν θερμῶς ἀγαπώντων τὸν ἅγιον τοῦ Θεοῦ δοῦλον Σπυρίδωνα» γράφει «λέγων ὅτι· «Γενομένου μου ἐν τῇ μνήμῃ αὐτοῦ...» και αναφερει το πρώτον θαύμα» (κεφ. 22). Ακολούθως (κεφ. 23) γράφει· «Θαρρῶν δὲ τῆς πρὸς ἐμὲ ἀγάπης ὁ αὐτὸς ἄνθρωπος καἰ πληροφορούμενος ὅτι οὐδαμῶς τοῖς ὑπ’ αὐτοῦ λεγομένοις περὶ τοῦ ἁγίου ἁπιστῶ, ἀλλὰ μᾶλλον πιστῶς ἅμα καὶ εὐλαβῶς δέχομαι καὶ φυλάττω, καὶ τοῦτό μοι διηγήσατο λέγων ὅτι....» ακολουθεί δε το δεύτερο θαύμα. Τέλος την διήγηση του τρίτου θαύματος εισάγει δια της φράσεως· «Καὶ τοῦτο δὲ διηγησάμενός μοι ὁ αὐτὸς τοῖς εἰρημένοις προσέθηκεν εἰπὼν ὅτι..» (κεφ. 24). Από τον Πάφου παρέλαβε την διήγηση των θαυμάτων Συμεών ο Μεταφραστής. Και οι δύο βιογράφοι του Σπυρίδωνος με τα θαύματα αυτά κλείνουν την βιογραφία.

(41) Συζύγου του αύτοκράτορος Θεοφίλου (829 - 842), η οποία συντέλεσεν στην αναστύλωση των αγ. Εικόνων (843).

(42) Εκτός από την περίπτωση της σωτηρίας των Κερκυραίων από τον λιμό, η επέμβαση του Αγίου πολλάκις έσωσε τον λαό της νήσου. Ιδιαιτέρως εμφανής υπήρξε η επέμβαση του κατά τις επιδημίες της πανώλης των ετών 1630 και 1673, και κατά την περίπτωση της πολιορκίας του έτους 1716, από τους Τούρκους. Και περί των τριών αυτών σπουδαιοτάτων γεγονότων και υπερφυών θαυμάτων, θα γίνει ιδιαίτερος λόγος στο σχετικό με τις Λιτανείες του ιερού Λειψάνου κεφάλαιο.

(43) Το θαύμα αυτό εορτάζεται και στην πόλη στο Ναό του Αγίου, ιδιαιτέρως όμως για το θαύμα τούτο τιμώμενο Ναό, στο προάστιο Σαρόκο, την 13 του μηνός Ιουλίου.

(44) βλ. «Οὐρανοῦ Κρίσις, ἤτοι θαῦμα φρικτὸν κλπ...». παρά κάποιου ζηλωτή αδελφού,.. Δαπάνη Σπυρίδωνος Χαλιώτη. Εν Αθήνα 1850. Τούτου του θαύματος υπάρχει και ασματική Ακολουθία, (σελ. 30 κ.έ.) «ἥτις ὀφείλει ψάλλεσθαι ὑπὸ τῶν ὀρθοδόξων, κατὰ τὴν δωδεκάτην τοῦ Νοεμβρίου μηνός», και όχι, ως σημειώθηκε εσφαλμένα στην προμετωπίδα της ανωτέρω εκδόσεως, «τὴν πρώτην Κυριακὴν τοῦ Νοεμβρίου». Το Ιστορικό μέρος του έργου εκτείνεται σε τέσσερα κεφάλαια, η δε διήγηση του θαύματος καταλαμβάνει το δεύτερο εκ τούτων. Στην έκδοση του 1850 προστίθεται και πέμπτη (σελ. 27 - 29) υπό τον τίτλο «Σχέδιον. Εἴδησις περὶ τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου, τίνι τρόπῳ κατήντησεν εἰς Κέρκυραν... Ἐκ βίβλου τινὸς τετυπωμένης εἰς Βενετίαν» (προφανώς πρόκειται περί της «Ἀληθοῦς Ἐκθέσεως» βλ. σελ. 13 κε). Το Ιστορικό και ασματικό μέρος είναι έργο του Αθανασίου του Παρίου (1725 - 1813), μαθητή του Ν. Θεοτόκη και διδασκάλου του Γένους. Η πρώτη έκδοση έγινε στην Λειψία παρά τω Neuber το 1805. Δευτέρα έκδοση είναι η ανωτέρω (1850)). Ακολούθως συμπεριλήφθηκε στην εκδ. της Ακολουθίας του αγίου Σπυρίδωνος υπό Σεργίου Χ. Ραφτάνη Επιμέλεια Σ. Παπαγεωργίου στην Αθήνα, 1883) Τέλος συμπεριλήφθηκε στην τελευταία έκδοση της Ασματικής Ακολουθίας κλπ. υπό του Μητροπολίτη Μεθοδίου, στην Κέρκυρα 1951. (σελ. βλ. Ασματική Ακολουθία και Βίος.... υπό Μητρ. Μεθοδίου, σελ. η΄, 3 - 4). Το γεγονός του θαύματος επιζήτησε να παρουσίαση ως τυχαίο συμβάν ο S.G.U. De Biasi, περί το 1878, δια του πονηματίου του «Alcuni Documenti intorno l’ accidentale catastrophe , avvenuta dell’ anno 1718, publicati per le faustissime nozze Cafalino – Stauro…». Τον De Biasi αντέκρουσε ο ιερεύς Αρσένιος Πανδής δια του ολιγοσέλιδου έργου του «Ἐπιστολιμαία ἀπάντησις. Πρὸς τὸν Κύριον S.G.U. Δὲ -Βιάζην... Ἐν Κερκύρα, τυπογραφεῖον ὁ Κάδμος Νεοφύτου Καραγιάννη 1878». (βλ. και Ασματική Ακολουθία κλπ. εκδ. Μητρ. Μεθοδίου σελ. 261 κε). Το θαύμα περιγράφει και ο Κερκυραίος ιστοριοδίφης Σ. Θεοτόκης, Αναμνηστικό Τεύχος κλπ. Μέρος Α΄ Ενετοκρατία. Κέρκυρα 1911, σελ. 58 - 60.

(45) Ασματ. Ακολουθία και Βίος, εκδ. Μητρ. Μεθοδίου, σελ. 109.

(46) Ασματ. Ακολουθία και Βίος, εκδ. Μητρ. Μεθοδίου, σελ. 111.

(47) ενθ. ανωτ. σελ. 112.

(48) βλ. «Νέα ἀπόδειξις τῆς προστασίας τοῦ Ἁγίου καὶ θαυματονργοῦ Σπυρίδωνος ... ὑπὸ Γρηγορίου Ἱερομ. Βάλμη. Κερκύρᾳ τυπογ. Σχερία. 1856». Ο Ιερομ. Γ. Βάλμης λαβών αφορμήν εκ των θαυμάτων του Αγίου, μεταξύ των οποίων και το ανωτέρω, έγραψε λόγο στον οποίο εξαίρεται η προστασία του ιερού Σπυρίδωνος. Εις την σελ. 7 του εξ 24 σελ. φυλλαδίου του λέγει μεταξύ των άλλων τα εξής: «Καἰ δὲν εἶναι ὁ αὐτὸς θαυματουργός Σ π υ ρ ί δ ω ν, ὅστις κατὰ ταύτας τὰς ἡμέρας ἐνώπιον τῶν ἰδίων ἡμῶν ὀφθαλμῶν ἰάτρευσεν τὴν πρὸ δύο καὶ ἐπέκεινα ἐτῶν κεκρατημένην τὴν χεῖρα καὶ τὸν πόδα, ἥτις ἐξ Ἠπείρου εἰς τὴν ἀξιοθρήνητον ταύτην κατάστασιν μετακομισθεῖσα, καὶ εἰς τὴν Χαριτόβρυτον καὶ Θαυματοφόρον Λάρνακα τοῦ Ἁγίου ἱκέτης προσπεσοῦσα, σήμερον μὲ ἀνέκφραστον τῆς φύσεως καὶ αὐτῶν τῶν δυσπίστων ἔκπληξιν σώα καὶ ὑγιὴς ἐντὸς τὴς κοινωνίας ἡμῶν ὑπάρχεί;». Εις υποσημείωση δε η οποία εκτείνεται στις σελ. 7 -10 παραθέτει λεπτομερή διήγηση του Θαύματος.

(49) «Τό θαύμα διηγήθηκε ο Χρίστος Διαμαντούδης.... στην Ιερή Μητρόπολη Κερκύρας, ενώπιον των συμμαθητών του, Χαραλάμπους Κομνηνού τον Βασιλείου από Καββαδάτες της Κέρκυρας, Αρχιφύλακας της Αστυνομίας Πόλεων, και Χρίστου Ι. Τσάτσαρη, μαθητή της αυτής Αστυνομικής Σχολής.... Ευρίσκεται δε πρακτικό περί της αφηγήσεως, με τις υπογραφές των αυτόπτων μαρτύρων και του Χρ. Διαμαντούδη, χρονολογούμενο από 14 Φεβρουαρίου 1935, και με επιβεβαίωση των υπογραφών δια της σφραγίδας της Σχολής και υπογραφής του Διοικητού αυτής Γ. Παπαδημητρίου από 23 Φεβρουαρίου 1935» (ενθ. ανώτ. σελ. 115).

(50) Περί του θαύματος τούτου έγραψε και η εφημερίδα «Κέρκυρα» της 14 Σεπτ. 1937.

(51) Εκτεταμένη διήγηση δημοσίευσε το περιοδικό «Ἅγιοι Ἰάσων καὶ Σωσίπατρος» της 22 Ιαν. 1939.

(52) Της θεραπείας του τυφλού Θεοδώρου.

(53) Του θαύματος δημοσίευσε εκτεταμένη διήγηση η εφημερίδα «Πρόμαχος» της 21 Ιουλ. 1946.

(54) Το θαύμα περιγράφεται δια πολλών στο Περιοδικό «Ἅγιοι Ἰάσων καὶ Σωσίπατρος».

(55 Περί του θαύματος έγραψε η «Ἐφημερὶς τῶν Εἰδήσεων» της 5 Απριλίου 1951.

(56) Βασιλ. Α΄ 2,30.

ΠΗΓΗ : http://www.apologitis.com/gr/ancient/agios_Spyridon_k.htm#ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Αμάλγαμα Παραμυθίας

Καμπαναριό του 15ου αιώνα στην Κεφαλονιά