Η πρώτη απεικόνιση του Αγίου παρατηρείται σε δουκικό έγγραφο που φυλάσσεται στο Ιστορικό Αρχείο Κεφαλληνίας και κατέχει «την πλέον τιμητική θέση» στην περγαμηνή –σύμφωνα με τον Ι. Τυπάλδο-Λασκαράτο.
Εξεδόθη στις 16 Οκτωβρίου 1641, λίγα χρόνια μετά την αγιοποίηση του μοναχού Γεράσιμου, και είναι σχετική με επικύρωση δωρεάς κτημάτων το 1614 από τον Ν. Δημησιάνο στην Ι. Μονή του Αγίου στα Ομαλά. Ο Ηλίας Τσιτσέλης αναφέρει σχετικά: «Τα κτήματα Λακκόματα, ανήκοντα πρότερον τω Ν. Δημησιάνω, εδωρήθησαν υπό τούτου τη μονή τω 1614, η δε δωρεά ενεκρίθη τω 1631 (;) υπό του δόγου F. Erizio, το περί τούτου δε επί διφθέρας έγγραφον σώζεται ηρτημένον εν τω αρχειοφυλακείω Κεφαλληνίας. Κατά τούτο, τα κτήματα κείνται εις την Μονήν Αγίας Ιερουσαλήμ Μαλά, (d)ove si trova un monastero di monache del rito Greco, che vienne grandemente venerato da tutti quei popoli». Και σε υποσημείωση στο ίδιο κείμενο σημειώνει: «Επί της περγαμηνής σώζεται και η εικών του οσίου, ήτις είναι ίσως η αρχαιοτέρα της νήσου, του ζωγράφου είτε ενθυμουμένου τον όσιον, είτε έχοντος ομοίωμα άλλο τούτου υπ’ όψιν, τα δε οικόσημα είναι ίσως του οίκου Δημησιάνου».
Κάτω δε από την μορφή του Αγίου Γερασίμου είναι το όνομα του Προνοητή: «Franciscus». Ο Ι. Τυπάλδος-Λασκαράτος μεταφράζει και σημειώνει: «Σήμερα στη σύγκλητο αποφασίστηκαν τα εξής: Το 1614 ο προβλεπτής Κεφαλονιάς παραχώρησε χωράφια στον Νικόλαο Δημησιάνο που με τη σειρά του τα δώρισε στο Μοναστήρι της Αγ. Ιερουσαλήμ στα Ομαλά, όπου υπάρχει μοναστήρι καλογραιών ορθόδοξο και τα χωράφια καλλιεργήθηκαν με πολύ κόπο. Παρακαλούν λοιπόν το κράτος (προφανώς οι καλόγριες) να επικυρώσει την παραχώρηση. Αποφασίζεται λοιπόν η επικύρωση της παραχωρήσεως του 1614 και τα χωράφια παραχωρούνται με όλες τις υποχρεώσεις που περιλαμβάνονται στην αρχική παραχώρηση». Στη συνέχεια σημειώνεται ότι πρέπει τα χωράφια να είναι απαλλαγμένα από δημόσια επιβάρυνση. Γι’ αυτό ο Δόγης εντέλλεται να τηρήσουν την απόφαση και να φροντίσουν να τηρείται η απόφαση απαραβίαστη. Σύμφωνα δε με τον Τυπάλδο -Λασκαράτο, κανένα από τα οικόσημα που υπάρχουν στην περγαμηνή δεν μπορεί να ταυτιστεί με το άγνωστο οικόσημο της οικογένειας Δημησιάνου.
Η δεύτερη απεικόνιση του Αγίου Γερασίμου είναι ξυλογραφία, σε πιστοποιητικό που φυλάσσεται στην Βρετανική Βιβλιοθήκη στο Λονδίνο (British Library, L.R. 404 a4). Το έγγραφο αυτό φέρει ημερομηνία 20 Νοεμβρίου 1709 και δόθηκε για αγγλικό καράβι από τις Υγειονομικές αρχές της Κεφαλλονιάς (Sanita).
Επί του εγγράφου αυτού, τρία σημεία δηλώνουν την Κεφαλλονιά. Πρώτα το λιοντάρι με το ανοικτό Ευαγγέλιο –βενετικό σύμβολο σε καιρό ειρήνης στους πρόποδες του Κάστρου του Αγίου Γεωργίου πιθανότατα, Δεύτερο σημείο χαρακτηριστικό είναι η Παναγία των Σισσίων -με ορθόδοξη γραφή MP ΘV ΙC XC- και κάτω, θυρεός με το Κάστρο και τα δυο χέρια ενωμένα (μεσαιωνικό σύμβολο της Κεφαλληνίας σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές).
Τέλος, η μορφή του Αγίου Γερασίμου με το ειλητάριο και με βυζαντινή γραφή «Ο Άγιος Γεράσιμος», ενώ στο κείμενο μέσα –εκτός από το: Gloriosa e miracolosa Madoda di Sissia (=Ένδοξη και θαυματουργή Παναγία των Σισσίων), αναφέρεται ο Άγιος Γεράσιμος ως nostro Prottetore (ο Προστάτης μας). Αναλυτικά, σημειώνονται μεταξύ άλλων τα εξής: «… η πόλη μας αυτή και το νησί με τη χάρη του Θεού και την μεσίτευση της ένδοξης και θαυματουργής Παναγίας των Σισσίων και του Αγίου Γερασίμου του Προστάτη μας… είναι υγιής και ελεύθερη κάθε υπόνοιας μεταδοτικής αρρώστιας…». Τα στοιχεία μας εδόθησαν από την κ. Ε. Λειβαδά και δημοσιεύθηκε στο Λεύκωμα των Κ. Στάβερη και Φ. Γαλανού, «Ιστορώντας τον Άγιο Γεράσιμο», Έκδοση της Ιεράς Μητροπόλεως Κεφαλληνίας.
Στοιχεία της Ευριδίκης Λειβαδά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου