Η Αγία Τριάδα

π ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΑΛΕΒΙΖΟΠΟΥΛΟΥ

         Πιστεύουμε σε ένα Θεό, πού είναι τέλειος και όχι ατελής. Η μία θεία ουσία είναι απλή και όχι σύνθετη. Γι' αυτό και όταν λέμε πώς πιστεύουμε σε Πατέρα, Υιό και Άγιο Πνεύμα, δεν εννοούμε τρεις θεούς, αλλά Ένα: Μία ουσία σε τρεις υποστάσεις.

Ο Πατέρας είναι η μοναδική αιτία και η μοναδική πηγή, από την οποία πηγάζει η θεία ύπαρξη του Υιού δια της προαιωνίου γεννήσεως, και του Αγίου Πνεύματος δια της προαιωνίου εκπορεύσεως. Τα τρία πρόσωπα της μιας Θεότητας αλληλουπάρχουν.

 Αυτό όμως δεν σημαίνει πώς συγχέονται, «Εγώ εν τω πατρί και ο Πατήρ εν εμοί» (Ιω. ιδ' 10-11). Αυτό το «εγώ», σε αντιπαραβoλή με το «ο Πατήρ», δηλώνει πώς πρόκειται για δύο πρόσωπα, όχι για ένα. Το ίδιο και η δήλωση του Ιωάννη: «Εν αρχή ην ο Λόγος, και ο Λόγος ην προς τον Θεόν... Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν... Και ο Λόγος σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιω. α' 1.14).

Ιδιαίτερο πρόσωπο είναι επίσης και το Άγιο Πνεύμα. Η λέξη «πνεύμα» έχει στη Γραφή πολλές έννοιες σημαίνει βέβαια και τη δύναμη του Θεοί (Κριταί ια' 29. ιδ' 6), αλλά και ο ίδιος ο Κύριος ονομάζεται δύναμη (Ματθ. κστ' 64). Υπάρχουν ακόμη εδάφια πού διακρίνουν το Άγιο Πνεύμα από τη δύναμη του Θεού (Μιχ. γ' 8. Πράξ. ι' 38. Ρωμ. ιε' 13. Α' Κορ. β' 4. Β' Κορ. στ' 6-7. Α' Θεσ. α' 5).

Ο Υιός δεν είναι κτίσμα αλλά κτίστης δι΄ αυτού εκτίσθησαν τα πάντα και δεν υπάρχει τίποτε κτιστόν που να μην κτίστηκε απ' Αυτόν (Ιω. α΄ 3).

Γι' αυτό και χαρακτηρίζεται πρωτότοκος «πάσης κτίσεως», επειδή «δι' αυτού εκτίσθησαν τα πάντα» (Κολ. α' 15-16). Μ' αυτή την έννοια είναι «η αρχή» δηλαδή η αιτία, ο Δημιουργός «της κτίσεως του Θεού» (Αποκ. γ΄ 14).

Το Άγιο Πνεύμα δεν είναι κάποια απρόσωπη δύναμη, αλλά ιδιαίτερο πρόσωπο, το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.

Οι Θείες Υποστάσεις διακρίνονται με το διαφορετικό τρόπο πού μεταδίδεται σ' Αυτές η κοινή Θεία ουσία από τη μία «πηγή» (γέννηση-εκπόρευση). Όμως γίνεται διάκριση μεταξύ της προαιώνιας εκπόρευσης του Αγίου Πνεύματος από τον Πατέρα και της απoστoλής του για χάρη της σωτηρίας του ανθρώπου μέσα στην ιστορία (θεία οικονομία).

 Έτσι το Πνεύμα το Άγιο εκπορεύεται, δηλαδή έχει την αιτία της αϊδίoυ υπάρξεώς Του από τον Πατέρα και στέλνεται σε μας δια του Υιού, προκειμένου να τελειώσει το έργο του Υιού (Ιω. ιδ' 26. ιε' 26).

Θα ήταν βλάσφημο να πούμε πώς το Άγιο Πνεύμα δεν συνδέεται άμεσα με τον Πατέρα, τη μόνη πηγή της Θεότητας. Το ίδιο άτοπο θα ήταν να πούμε πώς με την απoστoλή του Αγίου Πνεύματος δεν συμμετέχουν στο έργο της σωτηρίας ο Πατήρ και ο Υιός.

 Αντίθετα πιστεύουμε πώς για τη σωτηρία του κόσμου αποστέλλεται το Άγιο Πνεύμα εκ του Πατρός δια του Υιού. Όπως η δημιουργία έγινε εκ του Πατρός δια τού Υιού εν Αγίω Πνεύματι, έτσι και η αναδημιουργία, δηλαδή η σωτηρία του κόσμου συντελείται με τη συμμετοχή και των τριών Θείων Προσώπων.

ΠΗΓΗ: ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΑΙΡΕΣΕΩΝ & ΠΑΡΑΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

Αντιαιρετικόν Εγκόλπιον