ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ & ΑΓΙΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Ο Κυβερνήτης σε μια πολύ γνωστή προσωπογραφία του (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) (Πηγή: Ιστορία Εικονογραφημένη, τεύχος 436, Οκτώβριος 2004, άρθρο Ο Καποδίστριας εχθρός της γραφειοκρατίας, η δολοφονία του από αδελφοκτόνα βόλια, Μέρος β΄, Μιχάλης Κ. Τσώλης, σελ. 78)

Ο θάνατος του Κυβερνήτη

Αυτές τελικά οι «κλωστές θανάτου», μέσα από συμφέροντα οικογενειών, εταιρειών, καπετανάτων, καλλιέργησαν μίσος και φθόνο και έγιναν βόλια αδελφοκτόνα. Έτσι, στις 27 Σεπτεμβρίου 1831, ο Ιωάννης Καποδίστριας, στα πρώτα μεταπελευθερωτικά του βήματα, πέφτει νεκρός έξω από τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος Ναυπλίου από τα δολοφονικά βόλια των Μαυρομιχαλαίων.

Ο Κυβερνήτης για να θυμάται τους Κορφούς, την ιδιαίτερη πατρίδα του την Κέρκυρα, παρακολουθούσε τη λειτουργία στον Άγιο Σπυρίδωνα, μια μικρή ενοριακή εκκλησία του Ναυπλίου. Ήταν τακτικός στον εκκλησιασμό του και πήγαινε πολύ πρωί. Αυτό το γνωρίζουν οι δολοφόνοι του, Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, αδελφός του Πετρόμπεη και ο Γιωργάκης Μαυρομιχάλης, γιος του γέρου πολέμαρχου της Μάνης. Έχουν αποφασίσει την εξόντωση του γιατί θεωρούν προσβολή τους περιορισμούς που εκείνος τους έχει επιβάλει σε προηγούμενες αυθαιρεσίες που θεωρούσαν κεκτημένα δικαιώματα. Του στήνουν λοιπόν ενέδρα και περιμένουν.

Ο Καποδίστριας βγαίνει από το κυβερνείο φορώντας μια βαθυγάλαζη ρεντιγκότα με διπλά ασημένια κουμπιά και άσπρο λινό παντελόνι. Προχωρεί προς την εκκλησία έχοντας δίπλα του τον σωματοφύλακα του, τον Κοζώνη, τον κουλοχέρη. Στον δρόμο του, καθώς αναφέρει μια ανέκδοτη παράδοση, ορμάει κατ’ επάνω του ένας μαύρος σκύλος και του σχίζει το παντελόνι. Ο Κυβερνήτης αναγκάζεται να γυρίσει στο κυβερνείο όπου αλλάζει το σχισμένο ρούχο και ξεκινάει πάλι.

Φτάνει στο προαύλιο της εκκλησίας όπου βλέπει τους Μαυρομιχαλαίους να παραφυλάνε. Προαισθάνεται ίσως τον κίνδυνο που τον απειλεί αλλά προχωρεί. Κοντοζυγώνει στην πόρτα του ναού και τότε ο εκκλησιάρχης, που τον λέγανε Γούτο, φωνάζει:

-Ανοίξτε δρόμο, μπαίνει στην εκκλησία ο Κυβερνήτης!

Εκείνη τη στιγμή ακούγονται δύο απανωτές τουφεκιές. Ο Κωνσταντής Μαυρομιχάλης έχει πετύχει με το βόλι του τον Καποδίστρια αλλά τότε ξεπετάγεται και ο Γιωργάκης Μαυρομιχάλης με το φονικό του μαχαίρι για να δώσει το τελικό χτύπημα. Ο Κυβερνήτης πέφτει νεκρός.

Ο Κοζώνης πυροβολεί αμέσως με το πιστόλι του και χτυπάει τον Κωνσταντή Μαυρομιχάλη που τρέχει να ξεφύγει. Τον σημαδεύει με επιτυχία από το παράθυρο του σπιτιού του και ο Σουλιώτης στρατηγός Φωτομάρας. Έτσι ο ένας από τους δολοφόνους του Κυβερνήτη πέφτει νεκρός. Ο άλλος, ο Γιωργάκης, γιος του Πετρόμπεη, φεύγει τρέχοντας και παραδίδεται στο Γαλλικό Προξενείο. Σε λίγο όμως βρίσκεται στα ελληνικά χέρια. Το Στρατοδικείο τελικά τον καταδικάζει σε θάνατο. Λένε πως τον αντιμετώπισε με μεγάλο θάρρος. Είχε καταλάβει ότι το έγκλημα του ήταν συνέπεια του μίσους και του φθόνου. Γι’ αυτό λίγο πριν δώσει ο ίδιος στο απόσπασμα το παράγγελμα του πυροβολισμού του, φώναξε στο συγκεντρωμένο πλήθος:

«Αδέλφια! Ομόνοια, Αγάπη».

Σε επικήδειο που εκφώνησε για τον Καποδίστρια ο επίσκοπος Ανδρούσης Ιωσήφ, μεταξύ άλλων έλεγε:

«Αχ φθόνε, φθόνε! Αχ πάθη μιαρά και αλλόκοτα! Εκείνο που εμελετούσατε κατορθώσατε, εκείνο που επιθυμούσατε είδατε, εκείνο που εδιψούσατε απολαύσατε... Εξεριζώσατε το πλατύφυλλον δένδρον υπό την σκιάν του οποίου επαρηγορούντο τόσοι και τόσοι τετραυματισμένοι δυστυχείς».

Πηγή:

Ιστορία Εικονογραφημένη, τεύχος 436, Οκτώβριος 2004, άρθρο Ο Καποδίστριας εχθρός της γραφειοκρατίας, η δολοφονία του από αδελφοκτόνα βόλια, Μέρος β΄, Μιχάλης Κ. Τσώλης, σσ. 82 - 83.

http://www.apologitis.com/gr/ancient/agios_Spyridon_k.htm#ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ